Mặc dù rất nhiều biện pháp nhằm lập lại trật tự an toàn giao thông đã được đưa ra áp dụng mà tai nạn và ùn tắc giao thông vẩn cứ diển tiến gia tăng. Vậy đâu là bản chất của tai nạn và ùn tắc giao thông?
Người gửi: Lê Văn Thưa
Địa chỉ: Thôn Tiền, xã ninh, huyên Quảng ninh, tỉnh Quảng Bình.
Điện thoại: 052 873248
Email: vanthua127@gmail.com
Trước hết cần nhận định rằng tai nạn và ùn tắc giao thông là điểm nóng của nhiều năm qua còn tồn đọng mà đất nước ta chưa giải quyết được. Mặc dù rất nhiều biện pháp nhằm lập lại trật tự an toàn giao thông đã được đưa ra áp dụng mà tai nạn và ùn tắc giao thông vẩn cứ diển tiến gia tăng. Vậy đâu là bản chất của tai nạn và ùn tắc giao thông? Vấn đề này dường như xưa nay chúng ta chưa đưa ra để nhìn nhận một cách thấu đáo bởi lẻ có xác định rỏ bản chất mới giải quyết vấn đề đi đến kết quả- tất nhiên rồi.
Bản thân tôi từng là một người lính đi qua các cuộc chiến tranh khốc liệt đối đầu với cái chết trước đạn bom quân thù mà không nao núng. Vậy mà ngày nay giửa thời bình lại phải chứng kiến từ nhiều cái chết thảm khốc do tai nạn giao thông gây ra mà tôi thấy nao lòng. Đây chính là xuất phát điểm là động lực thúc đẩy tôi đi tìm cho đến cùng nguyên nhân nào đã dẩn đến tai nạn và ùn tắc giao thông đang nhức nhối ở đất nước ta mà nhiều năm qua chưa bình ổn được.
Trước hết phải nhìn nhận rằng tai nạn và ùn tắc giao thông là một hiện tượng không nằm ngoài qui luật của tự nhiên, đây cũng chính là cơ sở để tôi theo đuổi đề tài này. Theo như nhận định từ các phương tiện thông tin hay quan niệm của không ít người xưa nay các vụ tai nạn và ùn tắc giao thông đường bộ xẩy ra đều do lổi của người tham gia giao thông vi phạm. Dựa trên quy luật của tự nhiên tôi cho rằng đây là những nhận định rập khuôn mang tính vỏ đoán, hoặc mới chỉ nhìn nhận hiện tượng chứ chưa nhận thức ra bản chất của vấn đề. Thực ra mổi ngày trên dưới 30 người chết ngần ấy người bị thương là hệ quả tất yếu là xác suất tai nạn của gần 20 triệu phương tiện giao thông cả nước trong đó đặc biệt phải kể đến gần 19 triệu phương tiện cá nhân mô tô xe máy.
Ngược lại khi một đất nước 80 triệu người mà có đến 1/4 dân số có phương tiện ô tô xe máy nếu hàng ngày không có số người thương vong như trên mới là chuyện lạ, vì nó trái với quy luật xác suất của tự nhiên. xác suất vâng, đây là bài toán xác suất trong giao thông đường bộ nó xuất phát từ mật độ của mọi cá thể trên đường giao thông. Mọi cá thể ở đây chính là bao gồm: Phương tiện giao thông, con người, các con vật, đồ vật chiếm chổ trên đường giao thông. khái niệm về Xác suất nội hàm của nó nói lên mọi lĩnh vực trong tự nhiên kể cả mọi hoạt động của con người đều thường thông qua xác suất. Đây chính là quy luật vốn có trong tự nhiên ví dụ như: hàng tỷ hành tinh trong vủ trụ nhất thiết sẻ có (tỉ lệ) hành tinh có sự sống như trái đất hay sẻ có hành tinh đâm va nhau; Trong quân sự người ta sử dụng màn đạn bom chùm hoặc dùng nhiều bom đạn đánh vào một mục tiêu nhằm tăng khả năng sát hại; Chúng ta được cha mẹ sinh ra xét cho cùng cũng từ xác suất; Loài san hô cùng đồng loạt nhả trứng cùng tinh dịch ra biển nhằm tăng mật độ để thêm khả năng sinh tồn nòi giống .
Cụ thể hơn (và chi tiết hơn) trong tham gia giao thông ví như: Có 100 con người cầm lái xe máy trong số này nhất thiết sẻ có trạng thái tâm lý nào đó của những con người khi đang tham gia giao thông này tạm thống kê ví dụ như: 2% ưa lạng lách, 1% quá nhút nhát, 5% có việc gấp, 2% đang buồn bực, 3% công việc căng thẳng, 3% có đôi lúc lơ đảng, 1% xe có trục trặc hỏng hóc và v.v... muôn hình vạn trạng. Bởi lẻ từng cá thể của 100 con người kể cả phương tiện xe máy của họ trong thực tế không bao giờ đồng nhất, họ lại chẳng phải tài xế xe máy chuyên nghiệp.
Mặt khác tư tưởng tình cảm trong họ luôn có xu hướng bị chi phối khó tập trung 100% cho ý thức tham gia giao thông, Vậy mà chỉ cần một sơ sẩy là có thể dẩn đến tai nạn! Nếu gộp tất cả những trạng thái tâm lí không mong muốn trên khi tham gia giao thông sẻ dẩn đến n% (xác suất) nguy cơ hoặc sẻ gặp tai nạn. Giá như tất cả họ cùng đi trên phương tiện giao thông công cộng thì mọi sự đã êm xuôi. Khi mật độ số lượng càng cao thì giá trị xác suất gây ảnh hưởng càng lớn. gần 20 triệu phương tiện ôtô xe máy trong đó cần nhấn mạnh là gần 19 triệu xe máy cá nhân một số lượng khổng lồ đến 1/4 dân số có phương tiện giao thông khi mà đường giao thông chưa phát triển tương xứng để đáp ứng cho nhu cầu đi lại. Người dân có thể không hình dung và hiểu hết ý nghĩa của 19 triệu xe máy cá nhân để rồi cứ tiếp tục mua sắm thêm.
Tuy nhiên tôi cho rằng những nhà chuyên môn hoạch định chính sách giao thông vận tải cho quốc gia sẻ hiểu rỏ ý nghĩa lợi hại của khối lượng xe máy cá nhân này để đưa ra chính sách phù hợp trong điều hành nhà nước về giao thông. Cái lợi trước mắt là từ các nhà máy sản xuất mô tô xe máy sẻ có lợi nhuận cao, họ cũng đóng góp khá nhiều cho ngân sách quốc gia còn tài trợ này khác; Người dân có xe máy mua được giá rẻ lại được tự do đi đâu tuỳ thích chẳng phụ thuộc ai. Tuy nhiên điều hại đã nhản tiền không lợi nhuận nào từ sản xuất xe máy, không tiện ích nào từ người sử dụng xe máy có thể bù đắp nổi những tổn hại của nó gây ra cho sinh mạng con người, cho ùn tắc giao thông, cho lãng phí xăng dầu kéo theo ô nhiểm môi trường cùng thiệt hại về vật chất và tin thần của cá nhân và xã hội. “Mọi sự so sánh đều khập khểnh” tuy nhiên so sánh để nhận thức ra mặt tích cực nào đó thì cũng đáng cần.
Hãy lấy sự phát triển của ngành điện tử làm ví dụ, từ ban đầu người ta lắp ráp bằng linh kiện rời thật rối rắm nặng nề và tốn kém; sau đó cho nhiều linh kiện vào con IC, rồi đến chíp điện tử trong đó được cấy ghép hàng triệu linh kiện, đến nay bắt đầu người ta nói đến lỏi 2 nhân 4 nhân dùng cho máy tính mà công ty Intheo đã sản xuất. Tất cả đều để đi đến mục tiêu cuối cùng là chuyên môn hoá, thu nhỏ gọn nhẹ vật dụng điện tử, giảm thiểu tiêu hao năng lượng, tối ưu hoá tăng hiệu quả sử dụng. Lẻ nào trong khoa học giao thông vận tải của nước ta ngày nay không định hướng trước ở tầm vĩ mô để hàng triệu xe máy cá nhân tự do phát triển chèn lấn chiếm chổ phương tiện giao thông công cộng một phương tiện đáng lẻ ra là giải pháp tối ưu cho vấn đề đi lại khi dân số phát triển cao. Chính từ đây mà hàng loạt vấn đề nẩy sinh cho xã hội nhức nhối nhiều năm qua do quá nhiều phương tiện giao thông cá nhân phát triển. Hậu quả của nó gây ra không ngày nào trên các phương tiện truyền thông không nói đến cụm từ: Tai nạn và ùn tắc giao.
Mổi ngày từ sáng sớm mở truyền hình lại được nghe lời quảng cáo đầy ý vị của hãng xe máy Honda bằng lời chúc: - Chúc một ngày mới khởi động bằng xe máy Honda thượng lộ bình an. – Vâng, thật đáng tiếc một ngày mới chẳng thấy bình an bởi lại có thêm 30 người chết ngần ấy người nửa bị thương mà trong số đó có đến 72% tai nạn liên quan đến xe máy! Trong đêm giao thừa tết Đinh hợi khi đài truyền hình việt nam diển vở hài kịch Táo quân đã gây cho nhiều bạn xem một ấn tượng mạnh, cười ra nước mắt. Ở đoạn Ngọc hoàng nghiêm nghị đọc lá thư của một thần dân gửi đến với nội dung đại khái rằng: Vì bởi mưu sinh mà ngày ngày mọi người trong gia đình phải toả ra trên các ngả đường tham gia giao thông... Tối về trong bửa cơm gia đình kiểm thấy đầy đủ mọi thành viên là đã yên lòng vậy là qua khỏi một ngày được thượng lộ bình an! - Có lẻ không lời nào còn giản dị hơn khi muốn mô tả cái tâm trạng bất an luôn phải đối mặt với sự âu lo thấp thỏm của không ít người dân việt nam ta khi người thân phải tham gia giao thông trên mọi ngã đường của đất nước.
Giải pháp nào cho giảm thiểu tai nạn và ùn tắc giao thông ? Theo quan điểm tôi như trên đã dẩn giải đó chính là từ mật độ của mọi phương tiện tham gia giao thông. Cụ thể gần 19 triệu xe máy cá nhân là nguyên nhân gây ra tai nạn và ùn tắc giao thông cần giảm thiểu phương tiện mô tô xe máy này thay vào đó là sử dụng phương tiện giao thông công cộng. Đồng thời xây dựng thêm mạng lưới giao thông đường bộ đặc biệt quan tâm xây dựng cầu vượt qua các ngả đường giao cắt, tăng cường khai thác vận chuyển từ đường sắt và đường thuỷ. Đây là lĩnh vực thuộc về tầm vĩ mô thuộc về cơ quan chức năng người hoạch định ra sách lược cho vấn đề giao thông vận tải cả đất nước. Tôi mong rằng trong chính sách về giao thông vận tải cần có những bước đột phá mạnh mẻ mới tránh lặp lại vấn đề tai nạn và ùn tắc giao thông chưa cải thiện được như những năm qua.