Kể từ ngày Chủ tịch Hồ Chí Minh ký quyết định thành lập Bộ Giao thông công chính (28/8/1945) đến nay, Ngành GTVT Việt Nam đã trải qua gần 70 năm tồn tại và phát triển, gắn liền với sự nghiệp cách mạng của đất nước với nhiều thời kỳ sôi nổi, hào hùng. Sinh thời, Chủ tịch Hồ Chí Minh đã nói: “Giao thông là mạch máu của tổ chức. Giao thông tốt thì mọi việc dễ dàng. Giao thông xấu thì các việc đình trệ”. Câu nói giản dị của Bác không chỉ nhấn mạnh đến vai trò quan trọng của GTVT trong sự nghiệp xây dựng và bảo vệ Tổ quốc, mà còn là lời nhắc nhở nhiệm vụ đối với những người làm công tác GTVT trong quá khứ, hiện tại và tương lai sau này đặc biệt là với tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải Việt Nam qua các thời kỳ. Có thể nói, trong lịch sử hình thành, phát triển và trưởng thành của mình, lớp lớp thế hệ đoàn viên, thanh niên Ngành GTVT Việt Nam đã luôn theo lời chỉ dạy của Bác Hồ, luôn nỗ lực phấn đấu, góp phần quan trọng vào sự nghiệp đấu tranh giải phóng dân tộc, xây dựng và bảo vệ Tổ quốc của toàn Đảng, toàn dân và toàn quân ta.
Thời kỳ mới thành Ngành, lập tuổi trẻ Ngành Giao thông công chính xác định nhiệm vụ chính trị của toàn ngành hết sức khó khăn rất nặng nề với 6 nhiệm vụ rất căn bản: (1) Vận tải quân, lương phục vụ cho kháng chiến Nam Bộ và các chiến trường khi cuộc kháng chiến toàn quốc nổ ra (12.1946); (2) Phá hoại cầu đường ngăn chặn quân địch tiến quân đánh chiến các vùng tự do, các căn cứ kháng chiến với âm mưu đánh nhanh thắng nhanh; (3) Thiết lập các đường dây giao liên, giữ giao thông liên lạc thông suốt các miền Bắc - Trung - Nam phục vụ sự lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương Đảng, Chính phủ; (4) Sửa chữa, mở đường các vùng tự do, vùng kháng chiến và đi sâu vào các vùng hậu cứ của địch để phục vụ các chiến dịch đánh địch trên khắp các chiến trường đồng thời gia tăng phục vụ sản xuất; (5) Vận tải hàng hoá, hành khách, vận chuyển lương thực, quân đội tham gia các chiến dịch tấn công giai đoạn 1945 - 1954; (6) Làm nhiệm vụ quốc tế chi viện cho Lào, Campuchia v.v.
Xác định rõ nhiệm vụ vô cùng khó khăn, nhưng vinh quang của thế hệ mình, tuổi trẻ Giao thông công chính đã góp phần cùng toàn Ngành Giao thông công chính thời kỳ này và cùng toàn dân tham gia thực hiện các phong trào do Chính phủ phát động và chỉ đạo như “Tiêu thổ kháng chiến”: Phá đường, cầu, cống và các hệ thống giao thông khác để ngăn chặn địch vận chuyển lương thực, thực phẩm, súng đạn.. Hàng ngàn các đoạn, các cung đường bộ, hàng trăm cầu lớn đã bị phá huỷ và trở thành vật cản ngăn chặn sự xâm lược của địch. Một thành công lớn của ngành giao thông thời kỳ này là công tác mở đường phục vụ các chiến dịch tiến tới chiến thắng lịch sử Điện Biên Phủ. Tinh thần đoàn kết và dũng cảm của toàn quân, toàn dân ta, trong đó có tuổi trẻ Ngành Giao thông công chính đã mở ra những kỳ tích của ngành giao thông.
Sau năm 1954, Miền Bắc hoàn toàn giải phóng, tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải cùng với toàn Ngành và cả đất nước bước vào một giai đoạn cách mạng mới. Trong thời kỳ này, do nhiệm vụ mới của đất nước là khôi phục phát triển kinh tế miền Bắc để chi viện cho chiến trường miền Nam, Chính phủ đã quyết định đổi tên Bộ Giao thông công chính thành Bộ Giao thông và Bưu điện.
Nhiệm vụ lớn nhất của tuổi trẻ Ngành GTVT trong thời kỳ này là cùng với toàn Ngành khôi phục lại hệ thống giao thông đã bị phá hỏng trong Kháng chiến chống Pháp để phục vụ phát triển kinh tế miền Bắc và chi viện cho chiến trường miền Nam. Trong 10 năm (1954 - 1964) hệ thống đường sắt miền Bắc đã được xây dựng và khôi phục lại với những tuyến đường chính là Hà Nội - Lào Cai, Hà Nội - Hải Phòng, Hà Nội - Lạng Sơn. Những tuyến đường này đã có vai trò quan trọng phục vụ đi lại, khôi phục kinh tế miền Bắc trong nhều năm thời điểm đó và còn phát huy tác dụng đến bây giờ. Một tuyến đường sắt khác được xây dựng là Hà Nội - Thái Nguyên cũng hoàn thành trong giai đoạn này. Xây dựng mới nhiều tuyến quốc lộ phía Bắc và một số cảng sông cũng hình thành, trong đó cảng Hải Phòng có vai trò lớn nhất trong vận chuyển hàng hoá phía Bắc và giao thương với nước ngoài. Nhiều cây cầu mới, con đường mới có tính huyết mạch cũng đã được mở mang xây dựng. Tuổi trẻ Ngành GTVT còn tham gia thi công các sân bay như: Nội Bài (trước đây gọi là Đa Phúc), Hoà Lạc (Hà Tây), Vinh (Nghệ An) và sân bay Kép (Bắc Giang) góp phần hình thành bước đầu một mạng lưới giao thông tuy không hiện đại nhưng bước đầu phục vụ tốt nhịêm vụ của thời kỳ cách mạng mới.
Tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải đã góp phần quan trọng trong lao động, sản xuất trong các ngành vận tải: đường bộ, đường sông, đường sắt. Các ngành trên đều có nhiều bước phát triển vượt bậc so với trước năm 1954. Vận tải đường sắt trong 10 năm (1954 - 1964) đã đảm nhận trên 20% khối lượng vận chuyển toàn ngành, thực hiện sản lượng luân chuyển hàng hoá trên 50%. Vận tải đường bộ đã đảm nhiệm từ 30 - 40% khối lượng vận chuyển hàng hoá và hành khách cả nước với đội ngũ các xí nghiệp vận tải hành khách và hàng hoá quốc doanh. Công nghiệp GTVT được hình thành với một số chuyên ngành tuy còn hạn hẹp nhưng đã tự túc sản xuất được một số mặt hàng phục vụ ngành. Nổi bật nhất là Đoàn viên, thanh niên Nhà máy toa xe lửa Gia Lâm đã góp phần hình thành được nhiều phân xưởng quan trọng làm tiền đề cho công nghiệp đóng tàu đường sắt sau này như phân xưởng sửa chữa đầu máy, đóng mới toa xe, rèn, đúc v.v.
Giữa lúc cuộc chiến tranh phá hoại miền Bắc của Đế Quốc Mỹ ngày càng ác liệt, để tăng cường sự chỉ đạo, thống nhất trong toàn ngành Giao thông vận tải, ngày 24/11/1966 Đoàn Thanh niên lao động Giao thông vận tải Trung ương đã được thành lập.
Từ thời điểm đó cho tới nay, các cấp Bộ Đoàn trong toàn Ngành Giao thông vận tải đã lớn mạnh không ngừng cả về số lượng và chất lượng. Ở bất kỳ giai đoạn cách mạng nào, tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải đều bám sát chủ trương, đường lối, nghị quyết của Đảng, chính sách pháp luật của nhà nước; chỉ đạo của Trung ương Đoàn TNCS Hồ Chí Minh nắm vững mục tiêu và nhiệm vụ chính trị của toàn Ngành để vận dụng, cụ thể hóa thành chương trình, phong trào hành động cách mạng trong Tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải và công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi qua các thời kỳ lịch sử.
Trong cuộc kháng chiến chống Mỹ cứu nước, hàng chục vạn Đoàn viên, thanh niên toàn ngành đã liên tục thi đua lao động, sản xuất, cùng với Quân đội nhân dân đảm bảo giao thông thông suốt, tổ chức vận tải, phục vụ chiến đấu và tham gia chiến đấu chi viện cho tiền tuyến lớn miền Nam. Với tinh thần: Sống bám cầu, bám đường; chết kiên cường dũng cảm; mở đường mà tiến, đánh địch mà đi, với quyết tâm xẻ dọc Trường Sơn đi cứu nước, góp phần quan trọng giải phóng miền Nam, thống nhất đất nước.
Sau ngày đất nước thống nhất, Tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải đã tiếp tục bám sát nhiệm vụ chính trị trọng tâm của Ngành, thi đua lao động, sản xuất, khôi phục nền kinh tế đất nước sau chiến trah, xây dựng đường sắt Thống nhất, tổ chức vận tải phục vụ cho sự phát triển kinh tế, xã hội, bảo đảm quốc phòng, an ninh và sự đi lại của nhân dân. Điển hình của thời kỳ này là các phong trào thi xe tốt, lái xe an toàn, nâng cao chất lượng phục vụ hành khách, kiện tướng bốc xếp, giải phóng tàu nhanh, xây dựng các đoàn tàu, nhà ga, bến xe, bến tàu, bến phà kiểu mẫu; phong trào Ngày thứ bảy lao động xã hội chủ nghĩa đã thu hút đông đảo Đoàn viên, thanh niên tham gia và đạt được nhiều kết quả to lớn. Đó là các chiến dịch thi đua vận chuyển và giải phóng hàng nhập ở cảng Hải phòng, vận chuyển xi măng, lương thực Bắc Nam, xây dựng các công trình lớn đầu tiên như Cầu Thăng Long, Cầu Chương Dương, cảng dầu khí Vũng Tàu, rút ngắn hành trình chạy tàu thống nhất Bắc Nam… phục vụ cho sự phát triển kinh tế từng vùng, miền và đất nước, cải thiện một bước sự đi lại của nhân dân.
Trong công cuộc đổi mới của Ngành và đất nước, Tuổi trẻ Ngành giao thông vận tải đã thường xuyên, liên tục, không ngừng đổi mới nội dung, phương pháp hoạt động của các cấp bộ Đoàn nhằm mục đích mang lại hiệu quả thiết thực, gắn với nhiệm vụ chính trị trọng tâm của toàn ngành và của tuổi trẻ cả nước. Sau hơn 20 năm đổi mới, Tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải đã không ngừng lao động, sáng tạo góp phần làm thay đổi nhanh chóng hệ thống kết cấu hạ tầng Giao thông vận tải với kỹ thuật và công nghệ tiên tiến được áp dụng vào xây dựng cầu, đường, sân bay, bến cảng, sản xuất công nghiệp và nâng cao chất lượng dịch vụ vận tải.Tiêu biểu là Quốc lộ 1 từ Bắc vào Nam được nâng cấp hoàn chỉnh, các trục đường cao tốc được hình thành, xây dựng đường Hồ Chí Minh, các cầu Mỹ Thuận, Bãi Cháy, Rạch Miễu, Cần Thơ, Pá Uôn, hầm đường bộ đèo Hải Vân, nhà ga sân bay quốc tế… được hoàn thành với công nghệ tiên tiến nhất và khai thác rất có hiệu quả; hàng loạt đầu máy, toa xe, xe khách, xe tải, xe máy công trình được lắp ráp và chế tạo trong nước; đóng mới tàu biển 12 ngàn, 53 ngàn, 100 ngàn tấn phục vụ trong nước và xuất khẩu đã góp phần quan trọng vào sự phát triển kinh tế của đất nước, thỏa mãn và cải thiện dịch vụ đi lại của nhân dân. Nhiều cấp bộ Đoàn, nhiều đồng chí Đoàn viên, thanh niên của Ngành đã trưởng thành vượt bậc từ những phong trào cách mạng sôi nổi ấy và có nhiều thành tích xuất sắc được Đảng, Nhà nước, Chính phủ, Trung ương Đoàn ghi nhận.
Chặng đường 70 năm qua, mỗi Đoàn viên, thanh niên và các cấp bộ Đoàn trong toàn Ngành Giao thông vận tải đều có quyền tự hào về những đóng góp của tuổi trẻ toàn Ngành trong sự nghiệp bảo vệ và xây dựng đất nước của cả dân tộc. Mỗi bước đi của đất nước đều có sự đóng góp của lực lượng Đoàn viên, thanh niên Ngành Giao thông vận tải và của các cấp bộ Đoàn trong Ngành. Tự hào về quá khứ hào hùng, chúng ta luôn khắc sâu trong lòng và biết ơn những tấm gương anh dũng chiến đấu, lao động, sản xuất, hy sinh của những đồng chí Đoàn viên, thanh niên Ngành Giao thông vận tải qua các thời kỳ. Truyền thống và lòng tự hào đó sẽ tiếp tục là động lực, là điểm tựa vững chắc để Tuổi trẻ Ngành Giao thông vận tải thực hiện tốt hơn những nhiệm vụ và yêu cầu đặt ra trong tương lai.
Chúng ta đã và đang hội nhập kinh tế quốc tế ngày càng sâu rộng và trước những thay đổi nhanh chóng của nền kinh tế đất nước, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi của toàn ngành Giao thông vận tải đã và sẽ phải đối mặt với những khó khăn, thách thực, đó là: Số lượng đoàn viên, tổ chức Đoàn trong các cơ quan, đơn vị, doanh nghiệp nhà nước ngày càng giảm và chuyển sang khu vực ngoài quốc doanh do cải cách hành chính và sắp xếp, đẩy nhanh cổ phần hóa doanh nghiệp nhà nước; nguy cơ mất việc làm, thất nghiệp ngày càng gia tăng khi nước ta gia nhập WTO trong lúc các doanh nghiệp của Ngành sức cạnh tranh còn yếu về vốn, trình độ kỹ thuật, công nghệ, quản lý và trình độ tay nghề, năng suất lao động thấp, tạo ra các sản phẩm kém sức cạnh tranh về giá thành; sự dịch chuyển lao động có tay nghề cao từ khu vực nhà nước sang các thành phần kinh tế khác có xu hướng ngày càng gia tăng; hoạt động Đoàn sẽ ngày càng khó khăn và có nhiều hạn chế do cả nguyên nhân chủ quan và khách quan; một bộ phận Đoàn viên phai nhạt lý tưởng, ý chí phấn đấu… Những thách thức ấy đòi hỏi các cấp bộ Đoàn trong toàn Ngành phải đổi mới toàn diện nội dung, phương pháp, công tác Đoàn và phong trào thanh thiếu nhi để xứng đáng là Đội dự bị tin cậy của các cấp ủy Đảng trong Ngành, là trường học Xã hội chủ nghĩa của Đoàn viên, thanh niên; góp phần xây dựng Đảng, xây dựng chính quyền vững mạnh từ cơ sở tới toàn Ngành.
Phát huy truyền thống đoàn kết, vượt qua mọi khó khăn, thách thức, luôn bám sát nhiệm vụ chính trị trọng tâm của toàn Ngành, dưới sự lãnh đạo của Đảng ủy Giao thông Trung ương năm xưa và Ban Cán sự Đảng, Thường vụ Đảng ủy bộ hôm nay, Tuổi trẻ toàn Ngành tin tưởng sẽ luôn xứng đáng với sự tin cậy của các cấp ủy Đảng, là lực lượng nòng cốt trong việc triển khai thực hiện thắng lợi các nhiệm vụ chính trị quan trọng của Ngành trong giai đoạn phát triển mới.
BAN CHẤP HÀNH ĐOÀN BỘ GTVT