Một trong những giải pháp mà các nước đang hướng tới để cân bằng phát thải vào năm 2050 là tập trung đầu tư phát triển hệ thống hạ tầng giao thông xanh và bền vững, đây có thể coi là một trong những kinh nghiệm để Việt Nam học hỏi và thực hiện thành công các cam kết về hạn chế phát thải carbon và phát triển hạ tầng giao thông bền vững
Mục tiêu phát triển bền vững, giảm phát thải carbon
đang được các nước trên thế giới đặc biệt quan tâm. (Ảnh minh họa)
Stockholm với mục tiêu 100% phương tiện di chuyển bằng năng lượng bền vững
Thủ đô Stockholm (Thụy Điển) nổi tiếng với nhiều cảnh quan tuyệt đẹp, hàng loạt công viên xanh, những con đường trải dài trên nhiều tuyến phố dành cho xe đạp. Stockholm đặc biệt gây tượng gây ấn tượng với khách du lịch bởi mạng lưới giao thông tiện lợi, chất lượng cao và đa dạng về loại hình. Điều đáng nói ở đây là hệ thống tàu điện ngầm hiện đại, đồng bộ, mạng lưới xe điện, xe buýt và tàu hỏa với chi phí rẻ, giá vé được ưu đãi để khuyến khích người dân sử dụng hệ thống vận tải giao thông công cộng (GTCC).
Điểm nhấn hệ thống GTCC của Thủ đô Stockholm đặc biệt ấn tượng là tính liền mạch, liên thông kết nối. Hành khách có thể dễ dàng chuyển từ tàu điện ngầm sang xe điện hoặc tàu hỏa với cùng một thẻ vé và ít phải đi bộ hoặc tốn thời gian đợi chờ khi di chuyển, tạo cho hành sách sự thoải mái nhất cho mỗi chuyến đi.
Những năm qua, Chính phủ Thụy Điển nói chung, Thủ đô Stockholm nói riêng đã đầu tư xây dựng mạng lưới giao thông xanh và sạch nhằm mục tiêu cắt giảm lượng khí thải carbon do các phương tiện giao thông gây ra. Đơn cử như phần lớn giao thông đường thủy địa phương đều vận hành bằng nhiên liệu tái tạo. Stockholm quyết tâm đặt mục tiêu 100% phương tiện di chuyển bằng năng lượng bền vững vào năm 2030, đó là hướng đi chiến lược mà thành phố này hướng tới.
Không chỉ có vậy, Thủ đô Stockholm những năm tiếp theo tiếp tục đẩy mạnh các mục tiêu bền vững như đảm bảo tất cả người dân đều có thể đi lại bằng phương tiện GTCC. Thành phố này đang xây dựng kế hoạch triển khai hai khu vực không phát thải vào năm 2026. Tại những khu vực này, chỉ những xe không phát thải mới được phép hoạt động. Ngoài ra, Stockholm đang hướng đến việc xây dựng các trạm sạc cho xe điện, trong đó đặt mục tiêu tất cả các bãi đỗ xe tại khu vực nội thành phải có trạm sạc điện vào năm 2028. Đây chính là giải pháp hữu hiệu nhằm mục tiêu mang lại lợi ích thân thiện với môi trường hơn và an toàn hơn cho học sinh và người dân sống trong khu vực. Hiện nay, Stockholm có khoảng gần 900.000 người sử dụng phương tiện GTCC vào ngày bình thường trong tuần. Ở Stockholm, hệ thống ngầm chạy bằng điện xanh và kể từ năm 2017 tất cả xe buýt đều chạy bằng nhiên liệu tái tạo.
Singapore phát triển hạ tầng xanh, hướng đến xây dựng một quốc gia bền vững
Hệ thống GTCC ở Thủ đô của Singapore được đánh giá là dễ tiếp cận,
hiệu quả, thuận tiện, bền vững, chi phí đi lại phù hợp. (Ảnh: Internet)
Tại khu vực Đông Nam Á, hệ thống GTCC ở Thủ đô của Singapore được đánh giá tốt nhất vừa dễ tiếp cận, hiệu quả, thuận tiện, bền vững, chi phí đi lại phù hợp. Có được những kết quả này là sự chuẩn bị từ bước hoạch định chiến lược đến kế hoạch đầu tư, quản lý vận hành… để phục vụ người dân đảo quốc sư tử di chuyển hằng ngày.
Với bước đi chiến lược trong đầu tư hạ tầng giao thông theo hướng bền vững, Singapore phát triển cơ sở hạ tầng xanh, hướng đến xây dựng một quốc gia bền vững và giảm thiểu lượng khí CO2 thải ra. Từ những nỗ lực của Chính phủ, đến nay, Singapore đã đạt tỷ lệ phủ xanh hơn 50% diện tích mặt đất theo chiều ngang và hơn 75% cả chiều dọc theo chính sách phát triển "vườn thẳng đứng".
Tại quốc đảo sư tử, đường sắt đô thị (ĐSĐT) được ưu tiên đầu tư và là phương tiện đi lại chủ yếu của người dân nơi đây. Không chỉ ĐSĐT, hệ thống xe buýt rộng khắp với khoảng 5.800 chiếc với độ tuổi trung bình lên đến 8 năm tuổi. Năm 2023, hệ thống xe buýt phục vụ trung bình khoảng 3,75 triệu lượt hành khách mỗi ngày. Thời gian gần đây, Singapore đang đặt mục tiêu thay thế dần tất cả các xe buýt chạy bằng dầu diesel hiện có bằng xe buýt năng lượng sạch.
Cùng với ĐSĐT, xe buýt thì xe đạp cũng là phương tiện được khuyến khích sử dụng nhằm hướng đến các mục tiêu bền vững. Theo chương trình mạng lưới xe đạp toàn diện, Singapore đặt mục tiêu mở rộng hệ thống đường dành cho xe đạp lên khoảng 1.300 km trên toàn quốc vào năm 2030. Song song với đó, chính quyền mới đây đã xây dựng kế hoạch biến một số tuyến đường thành lối dành cho người đi bộ, đường dành cho xe đạp.
Có thể nói, những năm qua, Singapore đã tạo ra hệ thống GTCC tốt nhất, dễ tiếp cận, hiệu quả, thuận tiện và bền vững. Chính phủ Singapore đã tập trung phát triển hạ tầng xanh, hướng đến xây dựng một quốc gia bền vững và giảm thiểu lượng khí CO2 thải ra. Minh chứng cho những mục tiêu phát triển hạ tầng xanh là nhiều công trình xanh được tạo nên rất ấn tượng. Điển hình như, sân bay quốc tế Changi cùng với khu phức hợp Jewel mang đến cho du khách, người tham quan trải nghiệm gần gũi với thiên nhiên khi sở hữu thác nước trong nhà cao nhất thế giới, công viên nhiệt đới 14.000 m2 và 60.000 cây xanh...
Pháp lắp đặt 7 triệu điểm sạc cho xe hybrid và xe điện
Thời gian qua, Chính phủ Pháp đặc biệt quan tâm đầu tư phát triển các phương tiện giao thông sử dụng điện, nhằm mục tiêu phát triển xanh và bền vững. Chính phủ nỗ lực ưu tiên trong việc thúc đẩy việc vận chuyển hàng hóa, hành khách bằng tàu điện. Năm 2020, Pháp đã công bố khoản ngân sách 4,7 tỷ euro trong hai năm dành cho ngành Đường sắt cũng như tiếp tục đầu tư thêm 100 tỷ euro để nâng cấp và mở rộng mạng lưới đường sắt quốc gia, để đưa loại hình vận tải này đóng vai trò chủ đạo trong phát triển vận tải.
Không chỉ có tàu điện, Chính phủ Pháp cũng đang đầu tư xe điện và nhận được sự quan tâm. Số liệu thống kê chưa đầy đủ, đến nay đã có hơn 250.000 xe chở khách chạy điện trên đường phố Pháp. Thời gian qua, thị trường xe đạp điện chứng kiến sự bùng nổ, trong khi 100% xe buýt ở các đô thị lớn đã chuyển từ động cơ diesel sang động cơ hybrid. Đây là những bước đi nhằm mục tiêu cắt giảm lượng khí thải carbon mà Chính phủ đã cam kết tại các hội nghị quốc tế về chống biến đổi khí hậu.
Để thực hiện mục tiêu cắt giảm khí thải, Chính phủ Pháp lên kế hoạch lắp đặt 7 triệu điểm sạc cho xe hybrid và xe điện vào năm 2030 thông qua quan hệ đối tác với các nhà sản xuất thiết bị gốc (OEM), nhà cung cấp năng lượng và cơ sở hạ tầng trạm sạc nhằm khuyến khích người dân sử dụng một cách thuận tiện.
Bên cạnh đó, để khuyến khích người dân thường xuyên sử dụng xe đạp, Chính phủ Pháp đã đề ra kế hoạch Vélo phát triển cơ sở hạ tầng dành cho xe đạp. Pháp chi khoản ngân sách 2 tỷ euro cho kế hoạch này, trong đó hướng đến mục tiêu tăng gấp đôi mạng lưới làn đường dành cho xe đạp lên 100.000 km vào năm 2030.
Hàn Quốc phát triển xe điện và xe buýt sử dụng khí nén thiên nhiên
Xe buýt sử dụng khí nén thiên nhiên để giảm thiểu carbon
trong ngành GTVT Hàn Quốc. (Ảnh: Internet)
Thủ đô Seoul đang tập trung phát triển giao thông xanh. Ngoài các biện pháp hạ tầng mang lại những thay đổi về cơ sở vật chất thì một môi trường pháp lý và thể chế thuận lợi có ý nghĩa rất quan trọng trong việc thiết lập hệ thống giao thông xanh.
Từ nhận thức đó, Seoul đã đưa ra một cuộc cải tổ sâu rộng hệ thống GTCC vào năm 2004. Với kế hoạch trung hạn và dài hạn, họ đã đưa vào sử dụng xe điện và xe buýt sử dụng khí nén thiên nhiên để giảm thiểu carbon trong ngành GTVT.
TP. Seoul có kế hoạch tái cơ cấu hệ thống điều hành xe buýt để khuyến khích người dân bỏ đi ô tô riêng và chọn GTCC. Sự cải tổ ban đầu chỉ đơn thuần là phân ra thành các tuyến xe buýt thành phố, xe buýt nhanh và xe buýt chạy vòng quanh. Đồng thời, Seoul đã triển khai hệ thống chia sẻ xe đạp công cộng, cho phép người dân và du khách thuê xe đạp từ nhiều trạm đỗ xe khác nhau trên khắp thành phố. Sáng kiến này thúc đẩy các lựa chọn giao thông thân thiện với môi trường và cung cấp một phương án thay thế cho các phương thức giao thông truyền thống.