Mới chỉ là một đoạn ngắn 3,5 km nối hai quốc gia, nhưng đó là khởi đầu của một mạng Đường sắt phát triển giúp nước Lào mở rộng thông thương, phát triển kinh tế, khắc phục khó khăn của một nước không có biển.
Mới chỉ là một đoạn ngắn 3,5 km nối hai quốc gia, nhưng đó là khởi đầu của một mạng Đường sắt phát triển giúp nước Lào mở rộng thông thương, phát triển kinh tế, khắc phục khó khăn của một nước không có biển.
Đoàn tàu trên ga Thanaleng (Lào).
Tuyến nối Lào-Thái là tuyến ĐS khổ một mét nối Thái Lan với CHDCND Lào. Đó là tuyến ĐS đầu tiên nối hai quốc gia và cũng là tuyến ĐS quốc tế đầu tiên của Lào.
Ngày 20-3-2004, hai chính phủ Thái Lan và Lào đã ký một bản thỏa ước về xây dựng một tuyến ĐS nối từ Cầu Hữu Nghị "Mitraphab" bên phía Thái Lan đến Thanaleng trên đất Lào. Tuyến đường dài 3,5 km xuất phát từ Nong Khai, Thái Lan và kết thúc tại Ban Thanaleng, Lào.
Dự án về ĐS được tiến hành theo hai giai đoạn. Giai đoạn 1 là xây dựng 3,5 km giữa Nong Khai và Thanaleng. Giai đoạn này đã hoàn thành và tuyến đường đã mở cho tàu khách và tàu hàng từ tháng 3-2009. Giai đoạn 2, mở rộng mạng đường, kéo dài đến Viên Chăn.
Giai đoạn 1: Chính phủ Thái Lan cấp 5,4 triệu USD
Việc thi công giai đoạn 1 của tuyến nối Lào-Thái bắt đầu từ tháng 10-2006. Hợp đồng thi công giai đoạn đầu được giao cho Công ty Xây dựng Thái Lan Sermsanguan. Việc xây dựng hoàn thành tháng 4-2008. Ngày 4-7-2008 bắt đầu chạy thử. Tuyến nối chính thức khánh thành ngày 5-3-2009 tại Ga Nong Khai, tham dự có Phó Chủ tịch nước CHDCND Lào Bounnhang Vorachit và Công chúa Thái Lan Maha Chakri Sirindhorn. Giai đoạn 1 của dự án chi hết 197 triệu bath (5,4 triệu USD) do chính phủ Thái Lan cấp, bao gồm 30% viện trợ không hoàn lại và 70% vốn vay lãi suất thấp.
Hiện nay tàu chạy hàng ngày từ 9 giờ sáng đến 4 giờ chiều giữa Thanaleng và Nong Khai. Giá vé 50 bath cho toa xe có giường nằm, 30 bath cho toa xe có điều hòa không khí và 20 bath cho toa xe tiêu chuẩn.
Giai đoạn 2: Mở rộng tuyến hiện có
Giai đoạn 2 bao gồm việc xây dựng 9 km kéo dài từ Thanaleng đến thủ đô Viên Chăn.
Từ tháng 2-2006 Cơ quan Phát triển Pháp (Agence Française de Développement - AFD) đồng ý cấp vốn cho Lào để xây dựng tuyến nối giai đoạn 2. AFD là một tổ chức phát triển tài chính song phương thuộc chính phủ Pháp, nhằm nâng cao các nguồn vốn và tăng trưởng kinh tế một cách bền vững, dựa trên các chính sách Hỗ trợ Phát triển Hải ngoại (Overseas Development Assistance - ODA) của đất nước. Nguồn vốn cho giai đoạn 2 là kết quả thỏa thuận giữa ba bên: Pháp, Thái Lan và Lào. Tổng chi phí cho giai đoạn 2 dự toán là 10 triệu Euro (13,2 triệu USD hoặc 469 triệu bath), bao gồm chi phí về nghiên cứu khả thi và chi phí về cơ sở hạ tầng. AFD chỉ đạo việc tiến hành các nghiên cứu thực hiện giai đoạn 2. Trong khi phía Thái Lan tiếp tục sử dụng và vận hành các trang thiết bị hiện có thì CHDCND Lào đã có những cuộc tiếp xúc với các nhà cung cấp và các nhà tài trợ có triển vọng để trao đổi về cung ứng đầu máy toa xe và phát triển các tuyến ĐS tại các địa điểm khác.
Lợi ích chung cho cả Lào - Thái
Tuyến nối Lào - Thái là một dự án mang lại lợi ích cho cả Lào và Thái Lan. Mục tiêu trước hết của dự án là nâng cao mức tăng trưởng kinh tế của cả hai nước. Đối với Lào, một nước trong nội địa, dự án còn nhằm mở rộng giao thương với các nước trong khu vực. Từ nhiều năm, việc giao thương giữa Lào và Thái Lan đã có nhiều hoạt động tích cực. Lào xuất sang Thái Lan nông sản và gỗ; nhập từ Thái Lan vật liệu xây dựng và hàng tiêu dùng. Lào không có biển, không thể tiếp cận trực tiếp với biển, phương tiện duy nhất để giao lưu hàng hóa với các nước chỉ là ô tô tải.
Ngày nay phương tiện vận tải mới sẽ giảm một cách đáng kể chi phí xuất khẩu. Tuyến nối Lào-Thái sẽ cải tiến mạnh mẽ hoạt động thương mại và nâng cao quan hệ giữa hai nước. Dự án còn tạo cơ sở để phát triển du lịch nội địa ở cả hai nước. Theo đánh giá của Đường sắt Quốc gia Thái Lan, mỗi chuyến tàu trong một ngày có thể chuyên chở được 500 hành khách
Dự án ĐS Lào-Thái là kết quả của sự hợp tác song phương giữa Thái Lan và Lào để có thể tăng gấp đôi khối lượng thương mại song phương năm 2010. Theo thỏa thuận, chính phủ Thái Lan hỗ trợ về cơ sở hạ tầng cho Lào, bao gồm ĐS, đường bộ, sân bay và cầu. Một số dự án mà Lào đang được cấp vốn, bao gồm dự án tuyến ĐS nối Thái Lan, Lào và Việt Nam dọc đường bộ R12, dự án xây dựng cây cầu thứ ba trên sông Mekong nối các tỉnh Nakhon Phanom và Khammuouan và dự án cầu qua sông Mekong nối các tỉnh Chieng Mai và Bokeo trên đường bộ R3.
Thêm nữa, ngày 16-1-2009, ông Kasit Piromia, Bộ trưởng Ngoại Giao Thái Lan cho biết: Thái Lan sẽ hỗ trợ xây dựng cây cầu hữu nghị Thái-Lào thứ tư giữa Chiangkhong và Huai Sai.
ĐSO