Tình hình vi phạm trật tự an toàn giao thông (ATGT), những tai nạn, tệ nạn xã hội ở nhiều tuyến sông trên địa bàn tỉnh diễn biến phức tạp. Các lực lượng chức năng tuy đã có nhiều nỗ lực nhưng vẫn chưa kiểm soát hết tình hình; phương tiện tàu thuyền chưa đăng ký, đăng kiểm nhưng vẫn hoạt động còn nhiều...?
Tàu không đăng ký, đăng kiểm, không biển kiểm soát hoạt động
trên sông Mã, đoạn qua xã Thiệu Dương (TP Thanh Hóa)
Dọc theo tuyến sông Mã, sông Chu qua địa bàn TP Thanh Hóa, các huyện: Hoằng Hóa, Thiệu Hóa, Thọ Xuân; sông Lèn qua địa bàn các huyện: Hậu Lộc, Hà Trung... có hàng trăm tàu thuyền, chủ yếu là vỏ sắt, công suất nhỏ và đa phần trong số đó hoạt động khai thác, vận chuyển cát nhưng không đăng ký, đăng kiểm và không có biển kiểm soát. Thực hiện Kế hoạch số 05/KH-UBND ngày 15/1/2016 của Chủ tịch UBND tỉnh Thnah Hóa, Sở GTVT phối hợp với Chi cục Đăng kiểm số 12, UBND các huyện, thị xã, thành phố thống kê, đo đạc, xác định các thông số kỹ thuật của phương tiện thủy nội địa trên địa bàn.
Tuy nhiên, đến hết tháng 8/2016, mới xác định được thông số của 539 phương tiện; trong khi đó, theo dự kiến số phương tiện thủy nội địa đang hoạt động trên địa bàn tỉnh chưa đăng ký, đăng kiểm khoảng 800 phương tiện? Sở GT-VT đã phân nhóm phương tiện dựa theo kích thước như chiều dài, chiều rộng, chiều cao mạn, tổng công suất máy chính... báo cáo xin ý kiến chấp thuận của Cục Đăng kiểm Việt Nam để tiến hành đăng ký, đăng kiểm. Mặt khác, Sở GTVT tạo điều kiện thuận lợi để các đăng kiểm viên đến từng địa phương thực hiện công tác kiểm định cho các phương tiện thủy nội địa hết hạn đăng kiểm.
Ngoài ra, Sở cũng đã chỉ đạo các phòng, ban chuyên môn trực thuộc kiểm tra cơ sở vật chất, đội ngũ giáo viên phục vụ đào tạo, sát hạch của các cơ sở đào tạo để thực hiện đào tạo thuyền viên, người lái phương tiện thủy nội địa, đến hết tháng 2–2014, đã đào tạo thuyền trưởng hạng 3 cho 219 người, bằng thuyền trưởng hạng 3 hạn chế cho 19 người, chứng chỉ chuyên môn 627 người, giấy chứng nhận đã học giao thông đường thủy nội địa cho 124 người. Tuy nhiên, từ tháng 3/2014 đến nay, do nhu cầu đăng ký học của nhân dân trong tỉnh không nhiều nên các cơ sở đào tạo không tổ chức được lớp nào?
Đồng chí Lê Văn Lương, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT, cho biết: thực hiện chỉ đạo của Sở GTVT, Thanh tra Sở tiếp tục phối hợp với các địa phương tăng cường công tác tuyên truyền, vận động nhân dân chấp hành tốt các quy định của Nhà nước về công tác đăng ký, đăng kiểm nhằm quản lý có hiệu quả các phương tiện thủy nội địa. Đồng thời, phối hợp với Phòng Cảnh sát Đường thủy, Công an tỉnh tăng cường công tác tuần tra, kiểm soát, kiên quyết xử lý nghiêm đối với các phương tiện thủy chưa đăng ký, đăng kiểm.
Đi đôi với việc quản lý phương tiện, xác định công tác bảo đảm trật tự ATGT, an ninh trật tự đường thủy nội địa là nhiệm vụ trọng tâm, các lực lượng chức năng, nòng cốt là Phòng Cảnh sát Đường thủy, Thanh tra Sở GTVT tập trung tăng cường công tác tuyên truyền các quy định của pháp luật về đường thủy nội địa đến với người dân, nhất là những người làm nghề sông nước. Đồng thời, gắn việc triển khai thực hiện cuộc vận động xây dựng “Văn hóa giao thông với bình yên sông nước” với xây dựng, nhân rộng mô hình tự quản về ATGT trên các tuyến đường thủy nội địa. Thông qua đó nhằm tạo sự chuyển biến trong nhận thức, ý thức chấp hành Luật Giao thông đường thủy nội địa cho người dân, góp phần bảo đảm trật tự ATGT, phòng ngừa, hạn chế tai nạn giao thông, tai, tệ nạn xã hội.
Tuy nhiên, thời gian qua, các tai, tệ nạn xã hội, nhất là cờ bạc, khai thác cát trái phép có chiều hướng hoạt động mạnh trên các tuyến sông. 9 tháng đầu năm 2016, Phòng Cảnh sát Đường thủy đã phát hiện, xử lý 7 vụ khai thác cát trái phép, 4 vụ vi phạm pháp luật khác... Các vụ điển hình, như: ngày 5/5/2016, Phòng đã bắt, xử lý vụ: tổ chức đánh bạc và đánh bạc bằng hình thức ghi lô đề; 2 đối tượng Lê Văn Cường, sinh năm 1990 và Mai Văn Toản, sinh năm 1980, đều ở xã Nga An, huyện Nga Sơn; vật chứng thu được 12,880 triệu đồng, 15 bảng lô đề thể hiện số tiền 762,424 triệu đồng... Ngày 16/8/2016, tại xã Thọ Xương, huyện Thọ Xuân, Phòng kiểm tra xe ô tô tải biển kiểm soát 30S-4191 do ông Nguyễn Văn Minh điều khiển chở 87 khúc gỗ chưa rõ nguồn gốc xuất xứ; qua kiểm tra, đối tượng không xuất trình được giấy tờ pháp lý có liên quan đến số gỗ, phòng đã bàn giao hồ sơ vụ việc cho đội kiểm lâm cơ động và phòng cháy, chữa cháy rừng số 2 xử lý theo quy định.
Phòng Cảnh sát Đường thủy cũng thường xuyên phối hợp, trao đổi với các phòng nghiệp vụ Công an tỉnh; công an các huyện, thị xã, thành phố để nắm chắc tình hình ATGT, an ninh trật tự đường thủy nội địa. Thực hiện có hiệu quả công tác phòng chống lụt bão, cứu hộ, cứu nạn. Huy động lực lượng, phương tiện tăng cường tuần tra, kiểm soát, chấn chỉnh hoạt động của các bến đò ngang. Đồng thời, xử lý nghiêm các hành vi vi phạm, như chở quá số người theo quy định, không trang bị dụng cụ nổi cứu sinh khi đi đò, phương tiện không bảo đảm an toàn; người điều khiển phương tiện không có bằng lái, chứng chỉ chuyên môn điều khiển phương tiện theo quy định; phương tiện không bảo đảm an toàn kỹ thuật, chưa đăng ký, đăng kiểm...
Thực tế hoạt động lĩnh vực đường thủy nội địa cho thấy, các tai nạn, tệ nạn, nhất là khai thác cát trái phép vẫn xảy ra nhiều và có chiều hướng diễn biến phức tạp. Phương tiện đường thủy chưa đăng ký, đăng kiểm, người điều khiển phương tiện chưa có bằng lái, chứng chỉ chuyên môn nhưng vẫn điều khiển phương tiện vẫn còn nhiều. Các phương tiện chở khách ngang sông thiếu trang thiết bị an toàn, chở quá số người theo quy định... Trong khi đó quản lý Nhà nước lĩnh vực này vẫn chưa được quan tâm đúng mức và thiếu đồng bộ. Việc bàn giao các mỏ cát cho chủ mỏ thông qua đấu thầu nhưng không thực hiện cắm mốc trên bờ, dưới sông không có phao tiêu. Nơi tạm giữ phương tiện thủy chưa có dẫn đến khó khăn cho việc xử lý phương tiện thủy vi phạm. Lực lượng cảnh sát đường thủy chưa được đầu tư phương tiện để thực hiện nhiệm vụ tuần tra, kiểm soát ven biển...