Thời gian này, đơn vị thi công xây lắp tuyến đường Bái Đính (Ninh Bình) - Ba Sao (Hà Nam) tiếp tục huy động hàng trăm phương tiện, nhân lực trên công trình. Tuy nhiên, việc thi công theo dạng “xôi đỗ” vì nhiều đoạn chưa có mặt bằng sạch đã ảnh hưởng đến tiến độ và chất lượng công trình, khi quỹ thời gian từ nay đến hết năm còn rất ít.
Tập trung phương tiện, nhân lực làm đoạn đường từ xã Gia Phương sang Gia Vượng.
Tuyến đường Bái Đính - Ba Sao đoạn qua địa phận tỉnh Ninh Bình khởi công từ 20/8/2018, dự kiến hoàn thành 20/2/2020. Đến cuối tháng 7, đơn vị thi công đắp nền đường trên toàn bộ mặt bằng 4,8 km (mặt bằng sạch). Với khối lượng xây lắp chủ yếu đã thực hiện, gồm: Đào hữu cơ, rải vải địa, đắp hoàn trả cát hạt mịn, đắp đất nền đường được 3,3km; xử lý nền đất yếu, đắp nền và gia tải nền đường đoạn tuyến giáp đê tả Hoàng Long; thi công xong 2 cống tròn, đang thi công 2 cống hộp (trên tổng số 43 cống các loại)...
Theo đại diện nhà thầu thi công tuyến đường Bái Đính - Ba Sao, thì Hội đồng giải phóng mặt bằng (GPMB) huyện Gia Viễn đã bàn giao được 7,9/14,8km với (tương đương 50% tuyến), trong đó có 4,8 km mặt bằng sạch đủ điều kiện thi công (đạt 32%), còn 3,1 km đã bàn giao nhưng còn vướng đường điện, cáp viễn thông, đường nước sạch, kênh tưới tiêu, trạm bơm, đất ở hoặc mới chỉ được bàn giao một bên tuyến (mặt bằng chưa sạch) nên chưa thể triển khai thi công được.
Vì có phần mặt bằng sạch và mặt bằng chưa sạch nên các mũi thi công cách quãng (thành 13 đoạn tuyến), làm theo phương thức “xôi đỗ”. Một cán bộ kỹ thuật chuyên quản, đại diện đơn vị thi công cho biết, hiện nay, chúng tôi phải chờ 3,1 km mặt bằng chưa giải phóng do còn vướng đường điện, đường ống nước, kênh tiêu và 2 trạm bơm phục vụ sản xuất nông nghiệp. Để đảm bảo tiến độ thi công công trình và giải ngân nguồn vốn đã được bố trí, cứ có mặt bằng sạch là đơn vị tập trung phương tiện, nhân lực làm ngay.
Được biết, ngày 27/5/2019, Doanh nghiệp xây dựng Xuân Trường (nhà thầu thi công) cũng đã có Công văn số 208 trình UBND tỉnh Ninh Bình về việc giải quyết khó khăn, vướng mắc để thi công và giải ngân nguồn vốn đã bố trí cho tuyến đường Bái Đính - Ba Sao.
Tìm hiểu vấn đề này, chúng tôi được biết các nội dung còn vướng mắc là, huyện Gia Viễn đã phê duyệt xây lắp công trình tái định cư cho 388 hộ, với tổng mức đầu tư là 86 tỷ đồng, dự án duyệt 20 tỷ đồng (hỗ trợ đất cho tái định cư), vượt dự án duyệt 66 tỷ đồng. Hội đồng GPMB huyện chưa xác định được số hộ dân bị ảnh hưởng thực tế do giải phóng mặt bằng thực hiện dự án theo quy định, để xác định giá trị kinh phí của dự án cho tái định cư.
Đồng thời đang vướng mắc do chưa thống nhất được mức kinh phí hoàn trả các công trình công cộng, như: đường điện, kênh tiêu nước, 2 trạm bơm... với huyện Gia Viễn so với dự án duyệt. Đặc biệt, khi thực hiện GPMB còn gặp vướng mắc vì dự án đi qua diện tích đất rừng đặc dụng khu bảo tồn ngập nước Vân Long (chiều dài 2,1km) - chưa được cấp có thẩm quyền cho phép; cùng với những liên quan đến phạm vi đất quốc phòng (diện tích khoảng 21.361 m2) của Bộ CHQS tỉnh Ninh Bình đang quản lý, sử dụng tại xã Gia Hòa.
UBND tỉnh đã gửi văn bản đề nghị Bộ Quốc phòng đồng ý cho chuyển diện tích đất quốc phòng để thực hiện dự án, tuy nhiên đến nay vẫn đang chờ ý kiến của Bộ Quốc phòng. Vì những vướng mắc nêu trên, dẫn đến nguồn vốn giải ngân chậm.
Đến nay, số vốn còn lại chưa giải ngân là 172,6 tỷ đồng, trong khi thời hạn giải ngân là ngày 31/12/2019. Với mặt bằng hiện trạng, nhà thầu thi công nhận định, dự kiến đến hết thời hạn giải ngân, khối lượng xây lắp chỉ có thể đạt khoảng 100 tỷ đồng, nguồn vốn dư hết hạn giải ngân còn trên 70 tỷ đồng.
Từ thực trạng trên, để đảm bảo tiến độ thi công và giải ngân vốn đầu tư dự án theo kế hoạch vốn đã được cấp, ông Trần Quốc Toản, Giám đốc điều hành Dự án (Phó Ban quản lý Dự án đầu tư Xây dựng Giao thông tỉnh) cho hay: Ban Quản lý dự án đề nghị UBND tỉnh quan tâm chỉ đạo UBND huyện Gia Viễn, Hội đồng GPMB huyện sớm phê duyệt phương án bồi thường, hỗ trợ cho các tổ chức, cá nhân bị ảnh hưởng đã được kiểm kê, đo đếm của 4 xã Gia Tiến, Gia Thắng, Gia Hòa và thị trấn Me; tiến hành chi trả tiền và bàn giao mặt bằng cho nhà thầu sớm triển khai thi công.
Khẩn trương kiểm đếm, lập phương án bồi thường, hỗ trợ cho các hộ dân, tổ chức bị ảnh hưởng trên phạm vi qua địa bàn xã Gia Phương. Cùng với đó, rà soát lại toàn bộ số hộ dân đủ điều kiện tái định cư theo quy định, trên cơ sở đó tính toán cơ cấu nguồn vốn xây dựng khu tái định cư cho phù hợp, đồng thời xây dựng và công bố giá đất tái định cư cho các hộ bị ảnh hưởng lựa chọn để di chuyển, bàn giao mặt bằng.
Tổ chức di chuyển, hoàn trả các công trình công cộng theo quy định (đường điện, nước sạch, kênh mương tưới tiêu, trạm bơm...) trong phạm vi GPMB để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho nhà thầu thi công xây lắp. Cân đối nguồn kinh phí GPMB của dự án đã được duyệt, ưu tiên chi trả cho các hộ dân trực tiếp bị ảnh hưởng, các công trình công cộng, xây dựng khu tái định cư; báo cáo cấp thẩm quyền xem xét, quyết định nguồn kinh phí còn thiếu so với tổng mức đầu tư Tiểu dự án GPMB đã được duyệt.
Ông Trần Quốc Toản cũng nhấn mạnh: Nhà thầu thi công tập trung nguồn lực, huy động bổ sung máy móc, thiết bị để tổ chức triển khai các mũi thi công còn lại đoạn từ ngã 3 đường tránh về xã Gia Phương; đoạn qua xã Gia Vượng đến đường ĐT.477 cũ; đoạn qua thị trấn Me từ đường ĐT.477 cũ đến đồi Kẽm Chè và sẵn sàng thi công các đoạn tuyến khác ngay sau khi được bàn giao mặt bằng, đảm bảo tiến độ giải ngân của dự án.
Dự án tuyến đường Bái Đính - Ba Sao (địa phận Ninh Bình) đi qua 6 xã ở huyện Gia Viễn. Tuyến đường không chỉ có ý nghĩa về giảm tải lưu lượng lưu thông trên Quốc lộ 1A, mà còn là trục kết nối các vùng, miền kinh tế - xã hội, đặc biệt là kết nối du lịch giữa các khu du lịch tâm linh Bái Đính (Ninh Bình) - Tam Chúc (Hà Nam) - chùa Hương (Hà Nội), khi hoàn thành góp phần thay đổi diện mạo vùng - miền, thúc đẩy phát triển tiềm năng, thế mạnh, trong đó có ngành du lịch.