Xác định Dự án thành phần Mai Sơn - QL45 thuộc Dự án đường cao tốc Bắc - Nam phía Đông có ý nghĩa quan trọng đối với sự phát triển kinh tế - xã hội của cả nước nói chung và của tỉnh Ninh Bình nói riêng, thời gian qua tỉnh đã phối hợp với các ngành liên quan tập trung giải quyết khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB, tạo điều kiện để nhà thầu triển khai thi công đúng theo kế hoạch và tinh thần chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ.
Đẩy nhanh tiến độ giải phóng mặt bằng để tạo điều kiện thuận lợi cho các nhà thầu thi công Dự án.
Dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 có tổng chiều dài toàn tuyến là 63,37 km, trong đó đoạn qua địa bàn tỉnh Ninh Bình là 14,35 km. Điểm đầu kết nối với điểm cuối dự án thành phần đoạn Cao Bồ - Mai Sơn, điểm cuối kết nối với điểm đầu dự án thành phần đoạn Quốc lộ 45 - Nghi Sơn, tỉnh Thanh Hóa. Đường được thiết kế và xây dựng theo tiêu chuẩn đường cao tốc loại A, vận tốc thiết kế 120km/h.
Trong giai đoạn hoàn chỉnh được xây dựng theo quy mô 6 làn xe, nền đường rộng 32,25m; Tổng mức đầu tư giai đoạn phân kỳ là 12.111 tỷ đồng, trong đó chi phí xây dựng và thiết bị là 7.684 tỷ đồng.
Về công tác GPMB, Dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 được tách thành tiểu dự án riêng và giao cho các địa phương thực hiện. Trong đó, Ninh Bình được giao GPMB đoạn qua địa phận 3 huyện, thành phố là huyện Yên Mô, Hoa Lư, thành phố Tam Điệp (trong đó Yên Mô hơn 1,1 km, Hoa Lư 1,6 km, Tam Điệp 11,64 km).
Khối lượng công tác GPMB của dự án qua Ninh Bình là rất lớn với tổng diện tích đất phải thu hồi trên 145 ha và trên 1.000 hộ dân bị ảnh hưởng. Tiểu dự án cũng thực hiện bố trí khoảng 244 hộ tái định cư và di chuyển 160 mồ mả, cùng các công trình hạ tầng kỹ thuật (đường điện 220 kv, 110 kv, 35 kv, 10 kv, 6 kv, 0,4 kv, đường cáp quang, đường cấp nước) để phục vụ thi công dự án.
Khi dự án được hoàn thành và đưa vào khai thác sẽ kết nối với các trung tâm kinh tế, chính trị trong vùng kinh tế trọng điểm của các tỉnh trên trục Bắc - Nam nói chung và kết nối tỉnh Ninh Bình, tỉnh Thanh Hóa với các trung tâm kinh tế, chính trị trong vùng nói riêng.
Đồng thời, dự án góp phần từng bước hoàn thiện cơ sở hạ tầng đồng bộ, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội, tăng năng lực cạnh tranh của tỉnh Ninh Bình và các tỉnh trong khu vực trong bối cảnh hội nhập sâu rộng, đảm bảo quốc phòng an ninh, giải quyết tình trạng tắc nghẽn giao thông, giảm thiểu tai nạn trên tuyến Quốc lộ 1A hiện nay, nhất là đoạn qua thành phố Tam Điệp.
Chính vì vậy, mặc dù gặp rất nhiều khó khăn, vướng mắc trong công tác GPMB, song Ninh Bình đã chủ động tập trung chỉ đạo, phối hợp với Bộ GTVT từng bước tháo gỡ khó khăn, làm tốt công tác GPMB, tạo điều kiện cho chủ đầu tư và các nhà thầu sớm triển khai dự án.
Các địa phương có dự án đi qua đã tích cực chỉ đạo Hội đồng GPMB, các đơn vị có liên quan tổ chức các bước GPMB đúng theo quy định như: kê khai, kiểm đếm về đất đai, tài sản; lập và công khai phương án; ra quyết định phê duyệt phương án, quyết định thu hồi đất; lập quy hoạch xây dựng các khu tái định cư…
Điển hình như tại huyện Hoa Lư, Dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 đã ảnh hưởng 120 hộ có đất nông nghiệp, đất ở và đất vườn ao với diện tích thu hồi hơn 6,2 ha và đất công ích do UBND xã quản lý khoảng 5 ha. Ngoài ra, còn có nhiều tài sản của dân, công trình hạ tầng kỹ thuật và hơn 80 ngôi mộ phải di dời.
Theo lãnh đạo UBND huyện Hoa Lư, nhằm đảm bảo tiến độ GPMB, trước tiên huyện đã đẩy mạnh tuyên truyền về mục đích, ý nghĩa của dự án, đồng thời vận động, thuyết phục để nhân dân đồng tình, ủng hộ chủ trương, sớm nhận tiền bồi thường và bàn giao mặt bằng.
Huyện cũng đặc biệt quan tâm vấn đề tái định cư, giải quyết chính sách cho người dân và kịp thời tháo gỡ khó khăn, vướng mắc trong quá trình triển khai thực hiện. Nhờ vậy, công tác GPMB của dự án đoạn qua huyện Hoa Lư đảm bảo tiến độ. Cùng với Hoa Lư, huyện Yên Mô và thành phố Tam Điệp cũng có nhiều giải pháp quan trọng để tháo gỡ khó khăn, đẩy nhanh tiến độ GPMB dự án Dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45.
Đến nay, công tác GPMB đoạn qua Ninh Bình đã đạt trên 80%. Với sự nỗ lực của tỉnh Ninh Bình trong công tác GPMB, mới đây, chủ đầu tư, các nhà thầu đã bắt đầu triển khai thi công gói thầu số 10-XL đi qua địa bàn xã Mai Sơn của huyện Yên Mô, xã Ninh Vân của huyện Hoa Lư, phường Tân Bình, xã Yên Sơn, xã Quang Sơn của thành phố Tam Điệp và xã Hà Long của tỉnh Thanh Hóa.
Cũng theo đánh giá của tiểu ban GPMB, hiện dự án thành phần Mai Sơn - Quốc lộ 45 đoạn qua Ninh Bình còn một số vị trí vướng mắc chủ yếu là do chế độ, chính sách liên quan đến công tác GPMB. Thời gian tới để cơ bản hoàn thành công tác GPMB trong năm 2020 và bàn giao 100% mặt bằng sạch cho Bộ GTVT, tạo điều kiện tốt nhất cho nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thực hiện dự án, Ninh Bình sẽ tập trung hoàn thiện cơ chế, chính sách giải quyết các yêu cầu thực tế của người dân. Đồng thời, tiếp tục tuyên truyền, vận động, thuyết phục những người dân bị ảnh hưởng bởi dự án nhưng chưa đồng thuận để bà con hiểu, nắm được chủ trương, chính sách pháp luật của Nhà nước, đồng tình ủng hộ, góp phần đẩy nhanh công tác GPMB.