Như chúng ta đã biết, với sự tăng mạnh về nhu cầu "container" trong vận chuyển hàng, số lượng tàu container đóng mới đã tăng lên đáng kể, từ 25% trong thị phần đóng tàu thế giới năm 2005 lên 31 % thị phần trong năm 2006.
Trên thế giới hiện nay có khoảng 20 triệu container chuẩn (TEU). Số container này đang lưu chuyển và có tốc độ tăng hàng năm là 6%. Với thời gian mỗi container sử dụng trung bình được 10 năm thì tổng nhu cầu đóng mới để thay thế và tăng trưởng khoảng 1,8 đến 2 triệu TEU năm trong giai đoạn 2001-2005 và tăng dần lên mức 2,8 triệu TEU vào năm 2010 .
Số lượng tàu chở container được giao trong năm 2004 là 175 tàu với 645.000 TEU (năm 2003 là 177 tàu với 575.000 TEU). Do vậy, số tàu container đóng mới lên đến 464 tàu với 1.692.000 TEU.
Số tàu chở container sẽ được đưa vào thị truờng trong các năm 2005, 2006 và 2007 sẽ chiếm 47% số lượng tàu đang có, tăng khoảng 14%/năm. Dự kiến, đội tàu container sẽ đạt tới 10,8 triệu TEU vào năm 2008.
Theo những cam kết và dự báo của các chủ tàu quốc tế thì trong 3 năm 2006-2009 nhu cầu về container sẽ tăng rất mạnh và cần đầu tư để tăng tương đương 45-50% số container hiện có mới đáp ứng được nhu cầu vận chuyển.
Tại Việt Nam, Vinashin cũng đã có Công ty vận tải Biển Đông là công ty chuyên khai thác các tuyến vận tải trong nước và quốc tế bằng tàu container. Hiện tại Công ty cũng đã có các tàu contaìner có sức chứa 610 TEU, 1016 TEU được đóng tại Việt Nam theo thiết kế của Ba Lan.
Vậy chúng ta hãy cùng đi ngược lại thời gian, tìm hiểu xem nguồn gốc tàu container ra đời như thế nào và vì sao hiện nay nó 1ạị được phổ biến thông dụng đến thế
Theo từ điển kỹ thuật thì tàu container là một loại tàu chở hàng dùng để chuyên chở các loại hàng hóa được đóng kín trong các thùng có kích thước cố định có thể đặt trên các xe kéo có rơ móc. Trong tiếng Anh, "container" có nghĩa là thùng. Vậy, tàu container là loại tàu chuyên dùng để chở các thùng hàng đóng kín.
Theo qui định quốc tế, các thùng container chuẩn được gọi là TEU. TEU là viết tắt của chữ tiếng Anh: Twenty-foot equivalent units, nghĩa là các thùng có chiều dài chuẩn tương đương 20 feet. Sở dĩ có chuẩn này vì các thùng container sau khi được vận chuyển bằng đường biển, tại cảng chúng sẽ được cẩu lên các xe kéo vận tải có rơ móc. Chính vì thế, kích thước của container phụ thuộc vào khả năng kích thước chở của xe kéo.Kích thước của một TEU theo tiêu chuẩn hệ mét là: Dài: 6,038m, rộng: 2,438, cao: 2,438m. Bình thường 1 TEU chở được khoảng 14 tấn hàng, với hàng nặng có thể chở được tới 20 tấn.
Ngoài TEU chuẩn dài 20 feet, hiện nay còn có loại thùng container dài 40 feet. Container 40 feet có chiều dài lớn gấp đôi TEU, còn chiều rộng và chiều cao thì vẫn như nhau.
Lịch sử phát triển: Những chiếc tàn container đầu tiên được hình thành từ việc cải tạo các tàu dầu cũ đã bị bỏ sau chiến tranh thế giới thứ hai. Chiếc tàu container đầu tiên mang tên Ideal- X của Hãng Malcom McLEAN. Tàu này chở được 58 container, thực hiện chuyến đi đầu tiên vào tháng 4 năm 1956 trên tuyến hàng hải giữa NewYork, NewJersey và Mouston, Texas.
Hiện nay, tàu container còn được thiết kế để kết hợp chở các , loại hàng hóa khác. So sánh về độ lớn thì tàu container chỉ thua kém các tàu chở dầu cỡ lớn trong đội tàu của thế giới hiện nay.
Đặc điểm về kết cấu: Tàu container thường được thiết kế để tận dụng hết mọi khoảng không gian trên tàu, khòng để thừa một chỗ trống nào. Ngay cả phần buồng máy và đầu trên boong cũng được thu gọn tối đa về phía lái. Nhìn chiếc tàu container chở đầy hàng, chúng ta có cảm giác đó là một khối đông đặc.
Các tàu container cỡ lớn thường không được trang bị cần cẩu riêng trên tàu. Việc bốc dỡ các container tại cảng thường do các cần cẩu giàn có sức nâng lớn ở cảng thực hiện. Tuy nhiên các container cỡ nhỏ có sức chở tới 2.900 TEU thì có thể có cần cẩu riêng trên tàu.
Bố trí container
Tàu container theo cách gọi dân gian thường được gọi là "bom boats - tàu hộp" và chủ yếu là chở các loại hàng khô, đã được gia công, chế biến. Các loại hàng hóa như quặng, than hoặc hạt đều được gọi là "hàng rời" và được chở trong các loại tàu chở hàng rời "Bulk caner '. Tàu container và tàu chở hàng rời là hai loại tàu chủ yếu được khai thác trên các tuyến vận tải quốc tế
Hầu hết các tàu container hiện nay đều có chân vịt được dẫn động bằng máy diezen. Số thuyền viên khoảng từ 20 đến 40 người. Khu vực buồng ở và sinh hoạt của thuyền viên đều nằm phía sau, ngay trên nóc buồng máy. Tàu con- tainer lớn nhất có thể chở tới 15.000 TEU trong mỗi chuyến đi của mình.
(Theo Tạp chí Vinashin 4/2007)