Ngoài thực hiện chức năng giám sát, hỗ trợ và điều phối giao thông hàng hải, hệ thống giám sát và điều phối giao thông hàng hải (VTS) còn giúp giảm tai nạn hàng hải, hỗ trợ đắc lực cho công tác tìm kiếm cứu nạn trên biển.

Theo Cục Hàng hải Việt Nam, hiện nay, cả nước có 12 hệ thống giám sát và điều phối giao thông hàng hải VTS được nhà nước đầu tư xây dựng và đưa vào khai thác sử dụng.

Các hệ thống được các cảng vụ hàng hải vận hành và khai thác. Đồng thời, tổ chức trực ca điều hành hoạt động của hệ thống VTS (trong suốt thời gian 24/7) để điều phối các hoạt động giao thông hàng hải phục vụ công tác bảo đảm an toàn hàng hải, an ninh hàng hải và bảo vệ môi trường theo quy định.

Hệ thống giám sát và điều phối tàu thuyền có thể giúp phát hiện

 xác định chính xác vị trí tàu thuyền bị nạn

Ngoài ra, các cảng vụ hàng hải đang sử dụng hải đồ điện tử để phục vụ hướng dẫn, điều động tàu hành hải trên luồng nhằm đảm bảo an toàn hàng hải cho các phương tiện, đặc biệt khi có các tàu lớn ra/vào cảng.

Hải đồ điện tử (ENC) đã được xây dựng, phát hành từ năm 2015. Dữ liệu độ sâu và các đối tượng hàng hải được cập nhật thường xuyên, nhanh chóng, đảm bảo độ chính xác, tin cậy.

Theo đó, 12 hệ thống giám sát và điều phối giao thông hàng hải VTS đang được khai thác tại các khu vực: Hải Phòng, Thanh Hoá, Nghệ An, Hà Tĩnh, Đà Nẵng, Quảng Ngãi, Quy Nhơn, TP.HCM, Đồng Nai, Kiên Giang, Cần Thơ và An Giang.

Các chuyên gia nhận định, bên cạnh việc quản lý, giám sát, hỗ trợ và điều phối giao thông hàng hải, hệ thống VTS còn là công cụ hữu hiệu đóng góp trong việc giảm tai nạn hàng hải.

Theo Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng, từ khi hệ thống VTS được đưa vào vận hành, số vụ tai nạn, sự cố hàng hải trong khu vực vùng nước cảng biển Hải Phòng đã giảm rõ rệt, từ 7 vụ (năm 2014) tới chỉ còn 3 vụ vào năm 2023.

Đáng chú ý, hệ thống còn góp phần tích cực trong công tác phối hợp tìm kiếm cứu nạn. Đại diện Cảng vụ Hàng hải Hải Phòng cho biết, dữ liệu do hệ thống VTS cung cấp đã giúp các giám sát viên, điều hành viên VTS xác định chính xác vị trí tàu thuyền bị nạn để huy động phương tiện gần nhất đến ứng cứu, hỗ trợ tìm kiếm cứu nạn kịp thời.

Đồng thời, phân luồng, điều tiết giao thông, tránh ách tắc, giảm tối đa thiệt hại do tai nạn, sự cố gây ra.

Tiêu biểu, nhờ hệ thống VTS, những năm qua, nhiều vụ tai nạn hàng hải trên luồng hàng hải Hải Phòng đã được xử lý. Hàng trăm thuyền viên gặp nạn trên vùng nước cảng biển Hải Phòng đã được cứu nạn kịp thời như vụ 9 thuyền viên trên tàu NĐ-1816 bị chìm trên đoạn luồng Lạch Huyện vào tháng 1/2018; 2 thuyền viên trên sà lan chở cát HD-1620 bị chìm trên đoạn luồng Lạch Huyện vào tháng 9/2022...

Hệ thống giám sát và điều phối giao thông hàng hải (VTS) là công cụ được thiết lập để giúp cơ quan quản lý nhà nước chuyên ngành hàng hải tại từng khu vực vùng nước cảng biển thực hiện quản lý, giám sát, hỗ trợ và điều phối giao thông hàng hải tại các khu vực có mật độ tàu thuyền hoạt động cao, khu vực có khả năng gây nguy hiểm cho hoạt động hàng hải nhằm bảo đảm an toàn hàng hải, an ninh hàng hải và bảo vệ môi trường.

P.V