Thời gian qua, đã có nhiều vụ tai nạn đường sắt xảy ra tại Thừa Thiên Huế, Nam Định, Hưng Yên, Hà Nội…gây thiệt hại nghiêm trọng về tài sản và tính mạng người tham gia giao thông. Đây chính là hồi chuông cảnh báo đối với các địa phương khác trong việc đảm bảo an toàn giao thông đường sắt nói chung và tại các đường ngang dân sinh nói riêng.
Trên địa bàn tỉnh Vĩnh Phúc từ đầu năm 2016 đến nay, không xảy ra vụ tai nạn giao thông đường sắt nào, dù vậy, trật tự an toàn giao thông đường sắt, đặc biệt là tại những điểm giao cắt giữa đường sắt với đường dân sinh vẫn còn nhiều diễn biến phức tạp. Hiện nay, trong tổng chiều dài hơn 32km của tuyến đường sắt Yên Viên – Lào Cai chạy qua địa bàn tỉnh, có 16 điểm đường sắt cắt qua đường dân sinh; trong đó, 1 điểm qua thị xã Phúc Yên, 4 điểm qua huyện Bình Xuyên, 6 điểm qua thành phố Vĩnh Yên và 5 điểm qua huyện Vĩnh Tường, nhiều điểm giao cắt qua các địa điểm có tình hình trật tự an toàn giao thông khá phức tạp, mật độ người tham gia giao thông đông như đường quốc lộ, trường học, khu công nghiệp, chợ…
Tại điểm đường ngang qua nút giao thông Kim Ngọc – Nguyễn Viết Xuân – Lý Thái Tổ (thành phố Vĩnh Yên), bất chấp các tín hiệu khi có tàu, người tham gia giao thông vẫn băng qua đường sắt. Mặc dù đã có tín hiệu đèn giao thông, tín hiệu của người gác chắn báo hiệu tàu sắp đến và gác chắn đã hạ xuống nhưng nhiều người vẫn cố điều khiển phương tiện lách qua gác chắn để vượt qua đường ngang, cá biệt còn có cả ô tô. Đối với những điểm đường ngang dân sinh chỉ có biển báo, tình trạng mất an toàn lại càng đáng báo động hơn. Có nhiều điểm đường ngang, ngay khi chính quyền địa phương hoặc cơ quan chức năng vừa chặn lối qua đường ngang mà người dân tự mở, ngay lập tức lại có một con đường khác được mở ra để “tiện đường đi lại, không mất công đi vòng”.
Nhiều người tham gia giao thông vẫn cố vượt gác chắn khi tàu sắp chạy qua
Để chấn chỉnh tình trạng này, đảm bảo bền vững an toàn giao thông đường sắt nói chung và tại các điểm đường ngang dân sinh nói riêng, Ban ATGT tỉnh đã chỉ đạo Công an tỉnh duy trì phối hợp với Tiểu ban an ninh đường sắt khu vực tỉnh Vĩnh Phúc làm tốt công tác bảo đảm an ninh và trật tự an toàn giao thông đường sắt trên địa bàn. Mới đây nhất, vào ngày 13/1/2017, Thường trực Ban ATGT tỉnh phối hợp với Công an tỉnh và Công ty cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú tổ chức hội nghị chuyên đề về công tác bảo đảm an ninh trật tự và an toàn giao thông đường sắt trên địa bàn. Tại hội nghị, Ban ATGT tỉnh tuyên truyền về vấn đề bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông đường sắt; tổ chức ký cam kết bảo đảm an ninh trật tự, an toàn giao thông đường sắt giữa Ban ATGT tỉnh, Công ty cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú, Công an tỉnh Vĩnh Phúc và lãnh đạo chính quyền địa phương.
Bên cạnh đó, Ban ATGT tỉnh chỉ đạo các lực lượng chức năng như: CSGT, Thanh tra giao thông phối hợp với chính quyền địa phương và Công ty cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú xây dựng kế hoạch kiểm tra liên ngành, tiến hành kiểm tra rà soát toàn tuyến đường sắt chạy qua địa bàn tỉnh, đặc biệt là các đường ngang giao cắt đường bộ, đường dân sinh; đồng thời, tổ chức giải tỏa các vi phạm hành lang an toàn giao thông đường sắt theo Quyết định 994/QĐ-CT của Thủ tướng Chính phủ. Tính từ đầu năm 2016 đến nay, lực lượng CSGT tổ chức các đợt tuần tra kiểm soát, đảm bảo ATGT đường sắt thường xuyên, qua công tác tuần tra, kiểm soát, đã phát hiện 146 trường hợp vi phạm; trong đó, lỗi vi phạm chủ yếu là để rơi, vãi đất cát trên đường sắt và vượt rào chắn đường sắt khi rào chắn đã đóng.
Qua kết quả từ các đợt tuần tra, kiểm soát của lực lượng CSGT và các đoàn kiểm tra liên ngành, Phòng CSGT (Công an tỉnh) đã có kiến nghị với các cấp có thẩm quyền khắc phục nguy cơ mất ATGT như: Tầm nhìn bị che khuất, thiếu biển cảnh báo, không có gờ giảm tốc và vạch sơn ở đường bộ… tại 5 điểm đường sắt giao đường dân sinh thuộc địa bàn huyện Bình Xuyên, huyện Vĩnh Tường, thành phố Vĩnh Yên; Ban ATGT tỉnh đã kiến nghị ngành Đường sắt xây dựng mới 3 trạm gác chắn đảm bảo an toàn giao thông tại địa bàn thành phố Vĩnh Yên và xã Sơn Lôi (Bình Xuyên).
Với đường ngang dân sinh trái phép, để bảo đảm an toàn giao thông tại các đường ngang này, thực hiện Kế hoạch số 908/KH-UBND của UBND tỉnh về công tác bảo đảm TTATGT năm 2017, Ban ATGT tỉnh sẽ chỉ đạo Công an tỉnh, Sở Giao thông vận tải, chính quyền địa phương và Công ty cổ phần Đường sắt Vĩnh Phú tham mưu việc huy động lực lượng quần chúng chốt gác tại các đường ngang dân sinh chưa có gác chắn; giải tỏa những điểm che khuất tầm nhìn tiềm ẩn nguy cơ gây tai nạn giao thông trên tuyến đường sắt.
Trong thời gian tới, Ban ATGT tỉnh tiếp tục chỉ đạo các lực lượng chức năng quyết liệt hơn nữa trong công tác đảm bảo ATGT đường sắt nói chung và đảm bảo ATGT tại các điểm đường ngang nói riêng. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn đường sắt bền vững, rất cần sự tự giác, ý thức cao hơn nữa của mỗi người tham gia giao thông: Tuân thủ tín hiệu đèn, hiệu lệnh của người gác chắn, không vượt gác chắn (tại các điểm đường ngang có gác chắn); không cố vượt khi tàu sắp chạy qua, có ý thức quan sát trước khi qua đường ngang (tại các điểm đường ngang không có gác chắn).