Hệ thống giao thông đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh Điện Biên hiện có 1 tuyến sông chính là sông Ðà, 2 tuyến nhánh là Nậm Lay và Nậm Mức với tổng chiều dài 175km. Từ khi lòng hồ Thủy điện Sơn La tích nước, số lượng phương tiện, hoạt động đi lại của nhân dân các xã vùng lòng hồ gia tăng nhanh chóng. Nhằm nâng cao ý thức của chủ phương tiện trong việc đảm bảo an toàn giao thông và an ninh trật tự trên các tuyến sông, nhiều giải pháp đã được lực lượng chức năng triển khai đồng bộ.
Những ngày cuối tháng 4, Ban An toàn giao thông tỉnh Điện Biên đã phối hợp với Tỉnh đoàn tổ chức Chương trình tuyên truyền Luật Giao thông đường thủy nội địa cho gần 200 người dân trên địa bàn các xã Huổi Só, Huổi Loóng (huyện Tủa Chùa), phường Sông Ðà, Na Lay (TX. Mường Lay). Ðây là hoạt động thiết thực xuất phát từ thực tế việc sử dụng thuyền tự đóng để di chuyển ở các địa bàn này khá phổ biến trong khi kiến thức về an toàn giao thông đường thủy nội địa của người dân nói chung và người điều khiển phương tiện nói riêng còn rất hạn chế.
Người dân thôn Huổi Loóng, xã Huổi Só, huyện Tủa Chùa
tham gia nghe tuyên truyền về Luật Giao thông đường thủy nội địa.
Ðược phổ biến quy định về an toàn giao thông đường thủy, lại được tặng 1 chiếc áo phao để đảm bảo an toàn khi tham gia giao thông trên sông nước, anh Lò Văn Tiến ở TX. Mường Lay rất phấn khởi. Anh Tiến chia sẻ: Chúng tôi được tuyên truyền về ý thức tự trang bị áo phao, các vật nổi trên tàu; chấp hành nghiêm các quy định về đảm bảo an toàn giao thông đường thủy để bảo vệ tính mạng, tài sản.
Mặc dù hệ thống giao thông đường thủy nội địa trên địa bàn tỉnh Điện Biên không phức tạp và chưa phát triển, song công tác quản lý vẫn gặp phải nhiều khó khăn, bất cập. Trước hết là về chất lượng của các phương tiện. Theo thống kê, toàn tỉnh hiện có 308 phương tiện đường thủy các loại, tập trung hoạt động chủ yếu trên địa bàn TX. Mường Lay; trong đó có 250 phương tiện chưa đăng ký, trên 130 phương tiện chưa đăng kiểm. Các phương tiện chủ yếu được làm bằng sắt hoặc gỗ thô sơ, người dân tự đóng theo kiểu truyền thống, thiếu thiết bị an toàn, nhất là phao cứu sinh, cứu đắm. Cùng với đó, trong tổng số 299 người hiện đang điều khiển phương tiện giao thông đường thủy trên địa bàn tỉnh, mới 30 người có bằng thuyền trưởng phương tiện thủy nội địa; 29 người có chứng chỉ lái phương tiện, còn lại 240 người chưa có chứng chỉ lái phương tiện. Việc quy hoạch bến bãi, phân luồng cho tàu thuyền, hệ thống phao tiêu, biển báo hiệu giao thông đường thủy còn hạn chế. Toàn tuyến có 1 bến thuyền Cơ Khí - Nậm Cản, phường Na Lay (TX. Mường Lay) và 1 bến thủy nội địa tại thôn Huổi Loóng, xã Huổi Só (huyện Tủa Chùa) đạt tiêu chuẩn, còn lại chủ yếu là bến dân sinh, hoạt động mang tính tự phát, chưa được cấp phép và chưa xây dựng kết cấu hạ tầng. Tuyến đường thủy Huội Quảng - Bản Chát - Nậm Na 1 - Nậm Na 2 - Nậm Na 3 đến nay vẫn chưa được các đơn vị chức năng khảo sát luồng tuyến, cắm phao tiêu biển báo theo quy định. Mặt khác, mực nước các hồ thủy điện thiên biến theo mùa, mùa mưa hay xảy ra lũ và khi nước xuống lộ ra nhiều thác ghềnh, dòng chảy xiết. Công tác tuần tra kiểm soát, xử lý vi phạm của lực lượng cảnh sát giao thông (CSGT) đường thủy vẫn còn nhiều hạn chế do việc tạm giữ và quản lý phương tiện đường thủy sau khi vi phạm cũng rất phức tạp vì chưa có âu thuyền, điểm trông giữ, bảo quản khi tạm giữ phương tiện.
Ðại úy Nguyễn Trường Sơn, Ðội trưởng Ðội Cảnh sát giao thông đường bộ - đường thủy (Phòng CSGT, Công an tỉnh Điện Biên) cho biết: Ðơn vị được giao quản lý 3 nhánh đường thủy nội địa, gồm: TX. Mường Lay - huyện Mường Chà, TX. Mường Lay - huyện Tủa Chùa và TX. Mường Lay - huyện Nậm Nhùn, tỉnh Lai Châu. Là lực lượng nòng cốt trong công tác đảm bảo an toàn giao thông đường thủy trên địa bàn tỉnh, đơn vị thường xuyên phối hợp với các ban, ngành chức năng và các cấp chính quyền địa phương có đường thủy để nắm chắc tình hình; đẩy mạnh tuyên truyền, phổ biến pháp luật về giao thông đường thủy đến từng bản, từng hộ dân, nhất là người điều khiển phương tiện. Xây dựng các phong trào “Văn hóa giao thông với bình yên sông nước”, “Bến sông an toàn”; tặng áo phao cho hộ dân sinh sống và làm nghề đánh bắt thủy sản trên sông Ðà thuộc địa bàn thị xã Mường Lay và huyện Mường Chà.