Quá trình phát triển đường bộ cao tốc ở Nhật Bản trong những năm gần đây và hàng chục năm tới không thể không nói tới vai trò quan trọng của Cơ quan Sở hữu, tiếp nhận và thanh toán nợ đường cao tốc Nhật Bản.
Quá trình phát triển đường bộ cao tốc ở Nhật Bản trong những năm gần đây và hàng chục năm tới không thể không nói tới vai trò quan trọng của Cơ quan Sở hữu, tiếp nhận và thanh toán nợ đường cao tốc Nhật Bản.
Cơ quan Sở hữu, tiếp nhận và thanh toán nợ đường cao tốc Nhật Bản (sau đây gọi tắt theo tiếng Anh là Cơ quan JEHDRA) là một tổ chức hành chính độc lập, Chủ tịch Cơ quan do Thủ tướng Nhật Bản bổ nhiệm.
Một đoạn đường cao tốc ở Nhật Bản
Cơ quan JEHDRA được thành lập năm 2005 khi Nhật Bản cổ phần hóa 4 Công ty nhà nước liên quan tới đường cao tốc (gồm Công ty đường cao tốc Nhật Bản; Công ty đường cao tốc Thủ đô; Công ty đường cao tốc Hanshin và Cơ quan quản lý các cầu nối đảo Honshu-Shikoku). Trong đó riêng Công ty nhà nước đường cao tốc Nhật Bản (Japan Highway Public Corporation) được cổ phần hóa thành 3 Công ty đường cao tốc Đông Nhật Bản, Tây Nhật Bản và Trung Nhật Bản.
Như vậy sau khi tiến hành cổ phần hóa, Nhật Bản có 6 Công ty về đường cao tốc với cổ đông là Chính quyền Trung ương và các Địa phương mà không có tư nhân tham gia, vì vậy các Công ty nói trên không có tên trên thị trường chứng khoán ở Nhật Bản.
Mục tiêu của Cơ quan JEHDRA là giảm gánh nặng về nợ liên quan tới đường cao tốc và hỗ trợ việc khai thác thành công các hoạt động kinh doanh đường cao tốc của các các doanh nghiệp thông qua sở hữu và cho thuê tài sản đường cao tốc.
Sơ đồ quan hệ của Cơ quan JEHDRA với các Công ty đường cao tốc
Cơ quan JEHDRA tiếp nhận tài sản là các công trình đường cao tốc và nhận các khoản nợ (bao gồm nợ cũ và nợ mới) của các Công ty đường cao tốc, đồng thời có trách nhiệm thanh toán nợ trong vòng 45 năm kể từ thời điểm cổ phần hóa 4 Tổng công ty nhà nước liên quan tới đường cao tốc. Trong thời gian 45 năm kể từ khi cổ phần hóa, việc thanh toán nợ của đường cao tốc sẽ cần được hoàn tất và sau thời điểm đó (năm 2050) thì các đường cao tốc có thu phí sẽ được chuyển thành đường cao tốc miễn phí.
Nguồn thu của Cơ quan JEHDRA là phí cho thuê thu được từ 6 công ty, có nghĩa là Cơ quan JEHDRA cho các Công ty thuê lại tại sản là các đường cao tốc đã hoàn thành. Các công ty có trách nhiệm quản lý và thu phí để trả phí thuê cho Cơ quan JEHDRA thông qua các hợp đồng; phí mà các công ty phải trả cho Cơ quan được tính toán sau khi trừ đi chi phí quản lý và chi phí bảo dưỡng của đường cao tốc.
BTT - NQT, Vụ HTQT