Đường phía Nam khu đô thị Đề Thám là công trình trọng điểm của tỉnh Cao Bằng để kết nối giữa trung tâm hành chính cũ tại phường Hợp Giang với trung tâm hành chính mới tại phường Đề Thám (Thành phố Cao Bằng). Hiện nay, Nhà thầu đang tập trung nhân lực, thiết bị đẩy nhanh tiến độ thi công, quyết tâm thông tuyến trong quý III/2019.
Thi công đường phía Nam khu đô thị mới
Đường phía Nam khu đô thị mới được thiết kế theo tiêu chuẩn đường đô thị loại II miền núi có tổng chiều dài toàn tuyến 5,896km, xuất phát từ đầu cầu Sông Hiến và nối với Quốc lộ 3 tại Km267+830 đường rẽ đi huyện Nguyên Bình. Đường có nền rộng 58m gồm 4 làn đường, 2 làn trong rộng 11,5m, 2 làn ngoài rộng 7m; giữa có dải phân cách rộng 5m; 2 dải phân cách làn ngoài rộng, vỉa hè hai bên rộng 6 m. Đây là công trình được kỳ vọng làm động lực phát triển khu đô thị mới trở thành trung tâm chính trị, kinh tế, văn hóa - xã hội của tỉnh, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động giao thông đối nội, đối ngoại, phục vụ phát triển KT - XH địa phương.
Hiện nay đang có 2 dự án để triển khai thi công tuyến đường này. Dự án I được triển khai thi công từ năm 2011 và được gia hạn thời gian hoàn thành đến cuối năm 2019. Tổng mức đầu tư ban đầu 977,1 tỷ đồng, sau đó được điều chỉnh lại tổng mức đầu tư 718,7 tỷ đồng do điều chỉnh cắt giảm khối lượng mặt đường từ km0 đến km3 và chi phí bồi thường, hỗ trợ tái định cư được phê duyệt thành các dự án khác. Về gói thầu số 1 hạng mục nền đường và cống thoát nước ngang đường hoàn thành khoảng 80% khối lượng. Gói thầu số 3 bao gồm các hạng mục còn lại từ Km3+000 - Km5+896 hoàn thành trên 90% khối lượng. Đang thi công tuyến nhánh, nút giao vuốt nối mở rộng với Quốc lộ 3. Hạng mục cây xanh chưa thi công được do đang chờ UBND tỉnh lựa chọn loại cây phù hợp. Dự án II lý trình Km0 - Km3+ 000 có tổng vốn đầu tư 409,7 tỷ đồng bắt đầu được thi công từ cuối tháng 2/2016. Đến nay khối lượng thi công mới đạt gần 40%.
Khó khăn trong triển khai dự án là công tác giải phóng mặt bằng (GPMB) đặc biệt là đoạn Km0 - Km0+690 hiện nay Thành phố Cao Bằng đang triển khai nhưng chậm. Đồng thời, vốn bố trí cho dự án cũng chậm so với kế hoạch. Đơn cử như riêng dự án số II, lý trình Km0 - Km3 có tổng mức đầu tư 409,7 tỷ đồng nhưng mới được bố trí 280 tỷ đồng theo Nghị quyết số 30/2018/NQ-HĐND. Tuy nhiên, thực tế hiện nay dự án này mới được bố trí vốn (kế cả kế hoạch vốn 2019) là 93,4 tỷ đồng.
Theo UBND Thành phố, thực hiện GPMB, bồi thường hỗ trợ tái định cư đường phía Nam khu đô thị mới, hiện nay đoạn Km0+690- Km5+896,52, (từ hồ Lê Lai đến ngã ba km8 Hưng Đạo), đã giải phóng toàn bộ diện tích nằm trong phần nền đường và mái taluy với chiều dài 5,2/5,9km; đã bàn giao 46,52 ha mặt bằng cho chủ đầu tư để thi công. Hiện nay đang tiếp tục thực hiện GPMB các bãi đổ thải 2 bên đường và một số nhà bị chênh cao.
Đoạn từ Km0+00 - Km0+690 (từ đầu cầu Sông Hiến đến hồ Lê Lai), đã ban hành thông báo thu hồi đất 257/257 hộ, diện tích 3,74ha; hoàn thành kiểm đếm 257/257 hộ; niêm yết công khai phương án 254/257 hộ, giá trị 135,06 tỷ đồng; phê duyệt phương án được 224/254 hộ, với giá trị 106,2 tỷ đồng, diện tích 2,9ha; thông báo chi trả cho 224/224 hộ, thực hiện chi trả được 164/224 hộ, với số tiền 72,5 tỷ đồng; nhận bàn giao mặt bằng được 60 hộ, diện tích 8.653m2; ngoài ra đã hoàn thành di dời 147 mộ vô chủ tại khu nghĩa địa công giáo và bàn giao 4.731m2 mặt bằng cho chủ đầu tư dự án đường phía Nam để thi công.
Hoàn thành công tác GPMB 1,03ha thuộc Trạm định vị GPS Cao Bằng. Các bãi đổ thải 2 bên đường (khe trũng số 2, 4, 5), đã ban hành thông báo thu hồi đất 35 hộ, diện tích 54.060,9m2; hoàn thành kiểm đếm 35/35 hộ; niêm yết công khai phương án 35/35 hộ, giá trị 13,06 tỷ đồng; phê duyệt phương án được 18 hộ, với giá trị 5,82 tỷ đồng, diện tích 5.942m2; thực hiện chi trả cho 16/18 hộ 5,57 tỷ đồng, nhận bàn giao mặt bằng được 14.164,6m2.
Vướng mắc chủ yếu trong thực hiện GPMB đường phía Nam là chưa có quỹ đất ở kịp thời để phục vụ nhu cầu tái định cư cho các hộ bị di dời nhà cửa. Nhiều hộ gia đình vẫn thắc mắc, không chấp nhận, đồng ý với phương án bồi thường, hỗ trợ tái định cư đã được lập, thẩm định, phê duyệt theo đúng quy định. Chưa có đơn giá thu tiền sử dụng đất tại các khu tái định cư, dẫn đến người dân chưa biết Nhà nước thu tiền sử dụng đất khi cấp đất tái định cư. Một số hộ chấp hành nhưng đề nghị Nhà nước xem xét bố trí nơi tạm cư vì không tìm thuê được nơi ở phù hợp...
Giám đốc Trung tâm phát triển Quỹ đất và GPMB Thành phố Cao Bằng Nguyễn Minh Châu cho rằng: Để đảm bảo tiến độ GPMB, bàn giao mặt bằng sạch cho chủ đầu tư thực hiện dự án, thời gian tới Thành phố sẽ đôn đốc nhà thầu đẩy nhanh tiến độ thi công xây dựng khu tái định cư. Đề nghị tỉnh sớm giải quyết các kiến nghị của UBND Thành phố về vướng mắc trong công tác GPMB như: Xem xét điều chỉnh đơn giá bồi thường về đất cho phù hợp; Quyết định giá thu tiền sử dụng đất tại các khu tái định cư để thông tin cho người dân yên tâm khi bàn giao mặt bằng.
Xem xét giải quyết các phương án cấp đất tái định cư cho các trường hợp chưa có trong quy định hiện hành. Chấp thuận phương án điều chỉnh quy hoạch phân lô đối với khu tái định cư 1 đảm bảo phù hợp theo thực tế nhu cầu sắp xếp quỹ tái định cư . Cho chủ trương dự án được đầu tư nhà kho lán, tạm để người dân có chỗ chứa đồ đạc trong khi chờ giao đất tái định cư , chờ xây nhà để vào ở. Thống nhất chủ trương các hộ gia đình nào bàn giao mặt bằng trước sẽ được ưu tiên thực hiện lựa chọn vị trí đất tái định cư theo quy định của tỉnh.
Ông Bùi Đức Mậu, Chỉ huy trưởng công trường của Công ty TNHH xây dựng Cao Minh, đơn vị trúng thầu cả 2 dự án thi công đường phía Nam cho biết: Hiện nay, nhà thầu đang tập trung nhân lực, thiết bị đẩy nhanh tiến độ thi công dự án. Trong đó, trên toàn tuyến đã bố trí 6 máy xúc, 2 máy gạt, 1 máy san, 4 máy lu... để thực hiện các hạng mục của dự án, phấn đấu khoảng 1,5 tháng sau sẽ hoàn thành việc rải lớp cấp phối đá dăm nền đến khu vực hồ Lê Lai.
Đặc biệt, tại dự án san gạt mặt bằng Khu tái định cư đường phía Nam, nhà thầu đã bố trí 3 máy xúc loại lớn, 20 ô tô để bóc đất đá vận chuyển về bãi thải; bố trí tăng thêm mỗi ca 3 tiếng để đẩy nhanh tiến độ bóc đất đá, phấn đấu sau khoảng 2 tháng nữa sẽ hoàn thành bóc xúc đất đá, tạo mặt bằng xây dựng các hạng mục khác của khu tái định cư. Hiện nay, khó khăn lớn nhất ảnh hưởng đến tiến độ thực hiện dự án là việc GPMB tại gói thầu số 1 từ Km0 - Km0+690 còn chậm. Đến nay, Thành phố mới bàn giao mặt bằng 40/690m theo chiều dài tuyến cho nhà thầu. Ông Mậu cho biết thêm: Với quan điểm khi mặt bằng được bàn giao đến đâu, nhà thầu sẽ tập trung nhân lực, thiết bị đẩy nhanh tiến độ thi công, quyết tâm phấn đấu thông tuyến kỹ thuật trước tháng 10/2019 theo đúng tinh thần chỉ đạo của Chủ tịch UBND tỉnh Hoàng Xuân Ánh.