Với mục tiêu tạo hạ tầng giao thông đồng bộ, hiện đại, liên thông làm “bệ phóng” cho phát triển kinh tế-xã hội, hiện tại, Bắc Ninh đang triển khai hàng trăm dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến đường với tổng vốn đầu tư hàng chục nghìn tỷ đồng. Trong thực tiễn triển khai, các dự án xây dựng giao thông đều gặp phải tình trạng vướng mắc về mặt bằng, dẫn tới nhiều “hệ lụy” không đáng có. Bắc Ninh có nhiều giải pháp linh hoạt tháo gỡ khó khăn cho các dự án này, đồng thời phát triển những tuyến giao thông mới, để tiếp tục tạo cơ hội phát triển mới.
Tuyến Đường tỉnh 276 (thị trấn Chờ - thị trấn Lim) được xây dựng mới,
tạo thuận lợi cho người dân và mở ra cơ hội phát triển cho các địa phương.
Còn đó những khó khăn
Một trong những khó khăn chung và phổ biến của hầu hết các dự án đó là, thời gian thi công phải kéo dài dẫn tới tăng tổng mức đầu tư, ảnh hưởng “xấu” đến quá trình phát triển của các địa phương, cũng như toàn tỉnh nói chung. Có thể kể đến Dự án cải tạo, nâng cấp Tỉnh lộ 286 đoạn Đông Phong-thị trấn Chờ, được triển khai từ tháng 8/2017, song đến tháng 8/2019, các nhà thầu mới được bàn giao mặt bằng. Hiện tại, dù đã hết thời gian hợp đồng được ký kết ban đầu song công trình mới triển khai được gần 50% giá trị và vẫn đang vướng mặt bằng 4 đoạn (tổng chiều dài 590m) liên quan đến đất thổ cư, lều lán, mái che mái vẩy qua địa phận các xã Long Châu và Trung Nghĩa. Đây chỉ là một trong số gần 20 dự án xây dựng các tuyến giao thông do Ban QLDA Xây dựng giao thông Bắc Ninh làm chủ đầu tư đang triển khai trên địa bàn tỉnh, nhìn chung các dự án đều gặp phải những vướng mắc về mặt bằng.
Hay như công trình đường Hàn Thuyên kéo dài (thành phố Bắc Ninh), đoạn từ Khu đô thị An Huy, phường Vũ Ninh đến đường Hoàng Quốc Việt, phường Thị Cầu, có tổng chiều dài tuyến là 759m, rộng từ 17,5m - 22,5m, tổng mức đầu tư gần 90 tỷ đồng. Trong đó, chỉ riêng chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư là 52,6 tỷ đồng (chi phí xây dựng chỉ có 24,7 tỷ đồng). Công trình được khởi công từ tháng 8-2019, thời gian xây dựng là 265 ngày. Đến nay, dù đã quá thời gian hợp đồng song công trình mới triển khai được gần 50% khối lượng công việc do vướng mặt bằng khoảng 400m (đang chờ dự án tái định cư). Huyện Quế Võ hiện đang triển khai 11 dự án cải tạo, nâng cấp các tuyến giao thông thì cả 11 dự án này đều đang gặp phải những vướng mắc về mặt bằng khiến các công trình bị chậm tiến độ, vừa ảnh hưởng đến đời sống nhân dân, phát triển kinh tế- xã hội cũng như gây lãng phí nguồn vốn đầu tư. Ví như, Dự án cải tạo, nâng cấp đường Nội Doi- Cung Kiệm với tổng mức đầu tư gần 46,4 tỷ đồng, được phê duyệt kế hoạch đấu thầu, triển khai từ tháng 1/2018. Song đến thời điểm hiện tại, khối lượng thi công công trình mới đạt hơn 70%, còn vướng mặt bằng đoạn thôn Cung Kiệm (xã Nhân Hòa)…
Ông Vũ Tử Trọng, Giám đốc BQLDA Xây dựng giao thông tỉnh cho biết: Để hạn chế và sớm giải quyết dứt điểm vấn đề, Ban luôn chủ động bố trí vốn phục vụ GPMB, tích cực phối hợp với các địa phương để xử lý những vướng mắc. Tuy vậy, có những vướng mắc do cơ chế, do số ít người dân thiếu đồng thuận nên việc giải quyết cần sự thống nhất, vận dụng linh hoạt và mất nhiều thời gian. Mới đây, chúng tôi đã có văn bản đề nghị UBND tỉnh chỉ đạo các địa phương tập trung giải quyết những vướng mắc, tồn tại để sớm bàn giao mặt bằng sạch cho các đơn vị thi công.
GPMB là công việc nhiều khó khăn, phức tạp, những vướng mắc thường “muôn hình vạn trạng” đối với mỗi địa phương khác nhau. Nhưng “nút thắt” nào rồi cũng được tháo gỡ và trong quá trình đó, sự vào cuộc tích cực, trách nhiệm của các cơ quan, địa phương liên quan, sự đồng thuận của người dân luôn là những yếu tố quan trọng hàng đầu. Điển hình như dự án cải tạo, nâng cấp Đường tỉnh 280 An Quang - Đông Bình (huyện Gia Bình). Sau nhiều lần gặp gỡ, đối thoại giữa chủ đầu tư, chính quyền địa phương, người dân thị trấn Đông Bình và các xã Đông Cứu, Lãng Ngâm, những “khúc mắc” về mặt bằng được tháo gỡ để hôm nay hiện hữu một tuyến đường rộng rãi, đồng bộ. Ông Phạm Đình Khải (thôn Bảo Tháp, xã Đông Cứu) phấn khởi cho biết, nhờ sự quan tâm của tỉnh, ngành GTVT, chính quyền và sự đồng thuận của người dân địa phương, tuyến đường mới hoàn thành, đưa vào khai thác vừa tạo thuận lợi cho người dân, các địa phương phát triển kinh tế - xã hội.
Cơ hội phát triển từ các tuyến giao thông mới
Khi các tuyến đường tỉnh, đường huyện đã được nâng cấp, song để tiếp tục tạo cơ hội phát triển trong giai đoạn tiếp theo, đồng thời khắc phục khó khăn trong khâu giải phóng mặt bằng, tỉnh Bắc Ninh triển khai xây dựng nhiều tuyến đường mới. Cuối năm 2019, dự án đầu tư xây dựng Đường tỉnh 276 đoạn thị trấn Chờ (Yên Phong) - thị trấn Lim (Tiên Du) dài 9,5km theo tiêu chuẩn đường cấp III đồng bằng, tổng mức đầu tư gần 391,5 tỷ đồng được Sở GTVT tỉnh phối hợp với các địa phương chỉ đạo các đơn vị thi công hoàn thành và đưa vào sử dụng. Đây là tuyến đường được mở mới hoàn toàn vừa rút ngắn khoảng cách, kết nối trung tâm 2 huyện Yên Phong, Tiên Du vừa giảm thời gian di chuyển, tạo kết nối thuận lợi hơn giữa các KCN lớn của tỉnh là KCN Yên Phong, Tiên Sơn, Đại Đồng-Hoàn Sơn…
Từ khi con đường mới hoàn thành, chị Phạm Thị Thúy (Đông Mai, Trung Nghĩa, Yên Phong) chỉ mất chừng 15 phút di chuyển từ nhà đến nơi làm việc (Nhà máy Tiên Sơn, Công ty TNHH Canon Việt Nam KCN Tiên Sơn). Chị Thúy cho biết: Trước kia để đến Công ty chị phải đi mất gần 45 phút, quãng đường xa gần gấp đôi. Không chỉ có chị Thúy, hàng chục nghìn người dân khu vực này cũng đang hưởng lợi lớn từ tuyến đường 276 (thị trấn Chờ- thị trấn Lim) mới mở khi muốn lên thành phố Bắc Ninh hay các khu, cụm công nghiệp ở Tiên Du, Quế Võ cũng như các địa phương phía Nam sông Đuống.
Đoạn Đường tỉnh 285 từ phố Ngụ, xã Nhân Thắng đi Đại Lai (Gia Bình) dài 4,5km, tổng mức đầu tư gần 180 tỷ đồng cũng được xây dựng mới hoàn toàn theo tiêu chuẩn đường cấp IV đồng bằng, nền đường rộng 9m, mặt đường rộng 7m, lề đường rộng 2x1m. Dự án được triển khai từ tháng 10-2018, đến nay cơ bản hoàn thành và đưa vào sử dụng đáp ứng nhu cầu đi lại của nhân dân khu vực huyện Gia Bình, cụ thể hóa đồ án quy hoạch chung của huyện cũng như định hướng phát triển Giao thông vận tải của tỉnh. Việc xây dựng mới các tuyến đường vừa giảm thiểu chi phí, thời gian giải phóng mặt bằng, nâng cao hiệu quả nguồn vốn đầu tư vừa tạo thêm những cơ hội mới để các địa phương trong tỉnh phát triển quỹ đất cũng như tạo động lực phát triển kinh tế- xã hội.
Ngoài các dự án đã và đang triển khai thực hiện, Sở GTVT tham mưu cho UBND tỉnh quyết định chủ trương đầu tư thêm nhiều tuyến đường giao thông mới. Có thể kể đến: Dự án ĐTXD đường ĐT.282B đoạn từ thị trấn Gia Bình đi huyện Thuận Thành dài gần 9,67km. Công trình đầu tư xây dựng nền, mặt đường cấp cao A1, rộng từ 12,5m-15 m, hệ thống thoát nước và hệ thống an toàn giao thông. Hay dự án đầu tư xây dựng mới Đường tỉnh 285 đoạn Ngụ đi Phú Hòa chiều dài tuyến hơn 1,94km. Tuyến đường được xây dựng theo quy chuẩn nhóm B, công trình giao thông cấp III đồng bằng, tổng mức đầu tư công trình gần 116,6 tỷ đồng; mặt cắt ngang nền đường rộng 12m cùng với hệ thống cầu qua sông, hệ thống thoát nước, hoàn trả kênh, mương thủy lợi và hệ thống an toàn giao thông đồng bộ theo quy định. Đặc biệt, ngành GTVT tỉnh đang triển khai các bước báo cáo tỉnh cho phép triển khai dự án Cầu Chì kết nối hai huyện Quế Võ-Gia Bình với vốn đầu tư 1.892 tỷ đồng nhằm tạo cơ hội phát triển vùng Nam Đuống và đáp ứng đi lại của nhân dân hai huyện nói riêng, toàn tỉnh nói chung. Hiện tại, Sở GTVT tỉnh đang lựa chọn nhà thầu khảo sát, lập báo cáo nghiên cứu tiền khả thi dự án xây dựng đoạn tuyến cao tốc Bắc Ninh - Phả Lại (thuộc tuyến cao tốc Nội Bài - Bắc Ninh - Hạ Long). Dự kiến, tuyến đường có chiều dài khoảng 21km, mặt cắt ngang 100m với 6 làn xe chạy tốc độ 100km/giờ nhằm tạo ra một mạng lưới giao thông đồng bộ kết nối các huyện phía nam với phía Bắc sông Đuống đẩy nhanh quá trình đô thị hóa phấn đấu đưa Bắc Ninh trở thành thành phố trực thuộc Trung ương vào năm 2022.
Cùng với đó, ngành GTVT tham mưu cho tỉnh phương án đầu tư, xây dựng mới nhiều tuyến đường như: TL287 với 4 đoạn: từ hầm chui QL18 đến TL286; đoạn từ xã Trung Nghĩa, huyện Yên Phong đến phường Đồng Nguyên, thị xã Từ Sơn; đoạn từ đường dẫn phía Bắc cầu Phật Tích - Đại Đồng Thành đến QL38 mới và đoạn từ xã Hoàn Sơn đến đường dẫn phía Bắc cầu Phật Tích - Đại Đồng Thành. Hay dự án ĐT.285B đoạn từ cầu Bình Than đến ĐT.287, huyện Quế Võ và đoạn nối QL.18 với QL.38… theo đúng quy hoạch phát triển GTVT tầm nhìn đến năm 2030 đã được phê duyệt. Theo Giám đốc Sở GTVT tỉnh Lê Ngọc Tuyển thì “Việc đầu tư, mở mới nhiều tuyến đường tỉnh mang tính kết nối vùng không chỉ góp phần hoàn chỉnh quy hoạch hạ tầng nói chung, quy hoạch GTVT nói riêng mà còn tạo thêm những cơ hội mới để các địa phương trong tỉnh phát triển”.