Tàu cao tốc (Shinkansen) của Nhật Bản
Trên đường cao tốc, cầu cạn luôn là một giải pháp hữu hiệu để làm cho tuyến đường được bằng phẳng và an toàn. Trở ngại lớn là vấn đề vốn, khó khăn thứ hai là giải thích cho dân hiểu lợi ích của ĐS cao tốc ở California
Cơ quan ĐS Cao tốc California (ĐSCTC) đã thực hiện được một khối lượng lớn công việc ngay từ khi mới thành lập năm 1996. Từ một ý tưởng, Cơ quan ĐSCTC đã hình thành một đề án hoàn chỉnh với một bản thiết kế sẵn sàng để ký hợp đồng thi công. Trong đó việc tìm kiếm để có đủ vốn xây dựng là rào cản lớn nhất.
Truyền thống của bang là sử dụng trái phiếu để chi cho các dự án như đường xá, thiết bị giáo dục, công viên và cấp nước. Dự án về ĐS cao tốc cũng không phải là ngoại lệ. Lúc đầu cử tri California không đồng ý đóng góp một phần tiền.
Giải thích cho nhân dân hiểu lợi ích của ĐS thật không dễ, do đó một nhiệm vụ quan trọng của ĐS cao tốc là tuyên truyền cho cư dân California hiểu và đồng thuận. Không phải tranh luận là có cần một ĐS cao tốc không, mà là xây dựng ở đâu là tối ưu.
Giám đốc điều hành Cơ quan ĐSCTC, Mehdi Morshed nói: "Trước tình hình hệ thống vận tải suy yếu, chi phí nhiên liệu cho ô tô tăng cao, dịch vụ hàng không giảm sút , đường ô tô cao tốc không có chỗ để làm thêm làn đường, sân bay lớn không có chỗ để làm thêm đường hạ cánh mới, California cần một hệ thống giao thông hiện đại, đáp ứng yêu cầu phát triển kinh tế và phát triển bang. Phần lớn các cuộc tranh luận, phân tích môi trường trong mấy năm qua, không phải là có cần một ĐS cao tốc ở California không mà là tranh luận để xem xây dựng tuyến đường đó ở đâu là tốt nhất."
Theo những người ủng hộ việc xây dựng tuyến ĐS cao tốc thì nếu có tuyến ĐS đó, California sẽ không phải xây dựng mới gần 4.800 km đường ô tô cao tốc (vòng tránh thành phố lớn), không phải xây dựng thêm 5 đường hạ cánh sân bay và 60 cửa xuất phát trong hai thập kỷ tới "với cái giá 82 tỷ USD".
Theo ông Quentin Kopp, Chủ tịch ĐSCTC, chi phí cho một hệ thống ĐS cao tốc chỉ bằng 1/3 đến 1/2 số tiền để mở rộng đường bộ cao tốc và sân bay để phục vụ hàng triệu dân California vào năm 2030.
Một ĐS cao tốc sức kéo điện sẽ giảm được mỗi năm 12 triệu thùng dầu phải mua ở nước ngoài, giảm được hàng năm 12,7 tỷ pound (t.đ 5,8 triệu tấn) khí do hiệu ứng nhà kính. Hệ thống vận tải mới sẽ tạo ra 160.000 việc làm trong xây dựng, 450.000 việc làm trong các công nghiệp có liên quan. Hệ thống vận tải mới sẽ tăng thêm sức sống cho nền kinh tế California, khi tạo thêm gần 160.000 việc làm trong xây dựng và 450.000 việc làm thường xuyên trong các công nghiệp có liên quan..
Thống đốc bang, ông Schwarzenegger còn chỉ ra rằng, nguồn lực kinh tế của bang xuất phát từ việc lưu chuyển hàng hóa, hành khách và dịch vụ trong phạm vi bang đó nhanh hay chậm. Công nghiệp tư nhân cũng đã nhìn thấy lợi ích từ việc đó và cam kết đóng góp cùng với chính quyền bang và liên bang. Theo kế hoạch tài chính của cơ quan ĐS, sẽ thực hiện phương thức đối tác công-tư, với 1/3 vốn đầu tư tư nhân, 1/3 vốn đầu tư liên bang và 1/3 vốn đầu tư thuộc bang. ĐS cao tốc có năng lực gấp 20 lần tuyến đường ô tô bên cạnh, chuyên chở 42-68 triệu hành khách/năm
Dự án chính hiện đang được tiến hành là tuyến cao tốc San Francisco - Los Angeles, nối hai thành phố lớn trong thời gian hành trình 2 giờ 30 phút. Mỗi năm chuyên chở khoảng 42 đến 68 triệu hành khách vào năm 2020 với chi phí cho một km hành trình tương đối rẻ.Tàu cao tốc mới có thể chạy với tốc độ 350 km/h, chuyên chở mỗi ngày khoảng 115.000 hành khách, phục vụ hơn 30 ga trên đoạn đường 1.120 km, phục vụ các trung tâm dân cư ở San Francisco, Los Angeles, Sacramento và San Diego. Phần lớn chiều dài đường cao tốc sẽ chạy dọc các tuyến đường bộ và ĐS hiện có. Tuyến ĐS đôi sẽ có năng lực gấp 20 lần đường bộ bên cạnh với tần suất 20 đoàn tàu/mỗi giờ và trên mỗi hướng. Với độ dốc khống chế 3% sẽ đảm bảo cho một hành trình tốc độ cao tiện nghi và an toàn.
Sử dụng công nghệ đã được thực tế kiểm nghiệm ở Nhật, Đức, Pháp. Về công nghệ sẽ dựa trên những đoàn tàu cao tốc đã được thử thách qua thực tế ở Nhật Bản, Đức và Pháp. Mỗi đoàn tàu dài 455 m, chở được 1.600 hành khách. Trong thành phần đoàn tàu có thể có nhiều loại toa, như các toa yên tĩnh, khu vui chơi cho các gia đình trẻ, toa cà phê, toa quán bar và có thể cả toa hội nghị.
Ngay từ giai đoạn đầu đã có thể lắp đặt một hệ thống thông tin tín hiệu hiện đại, có thể lắp đặt các thiết bị báo động vi phạm trên hàng rào dọc tuyến và được nối với hệ thống trung tâm có thể phát hiện các vật lạ trên đường. Tín hiệu trên khoang máy có thể tự động hãm tàu khi cần thiết.
Chính quyền mới hết sức khuyến khích phát triển ĐS cao tốc Trong tháng 2 vừa qua, Tổng thống Obama đã ký luật Tái đầu tư và Phục hồi Mỹ, trong đó bao gồm khoản chi trực tiếp 8 tỷ USD cho vận tải hành khách cao tốc và trong một khoản ngân sách khác, Tổng thống sẽ bổ sung mỗi năm 1 tỷ USD trong năm năm, như vậy là tổng cộng 13 tỷ USD chi cho ĐS cao tốc trong 5 năm tới.
(theo ĐS)