Theo quy định, máy nông nghiệp chỉ được phép sử dụng vào sản xuất nông nghiệp. Thế nhưng, sau khi độ, chế thêm thùng kéo, người dân dùng chở hàng hóa, chở thuê lưu thông trên đường gây mất an toàn giao thông.
Máy nông nghiệp được độ, chế chở hàng gây mất an toàn giao thông
Hiện nay, trên địa bàn tỉnh Bắc Kạn có gần 1.000 máy nông nghiệp và những máy trộn bê tông nhỏ, trong đó có nhiều máy được độ, chế thêm phần thùng để chở hàng, kéo phía sau đầu máy. Máy trộn bê tông được độ, chế thêm phần chuyển động có thể tự hành được và lái máy chạy trên đường.
Điều đáng lo ngại là số vụ tai nạn giao thông từ xe máy nông nghiệp và xây dựng có chiều hướng gia tăng, cụ thể: Ngày 24/9, anh Nông Văn Dũng (SN 1972), trú tại thôn Nà Chạp, xã Quang Thuận (Bạch Thông) điều khiển máy kéo tự chế (MKTC) đi chở gỗ thuê tại khu đồi Pù Lăng Lườn, thuộc thôn Nà Vài, xã Quang Thuận (Bạch Thông), trên đường vận chuyển, máy bị lật đè lên người làm anh Dũng tử vong. Ngày 30/9, anh Nguyễn Tiến Huynh (SN 1981), trú tại thôn Nà Chèn, xã Dương Phong (Bạch Thông) điều khiển MKTC của gia đình từ xã Đông Viên (Chợ Đồn) về nhà thì bị lật xuống ruộng, máy đè lên người làm anh Huynh tử vong tại chỗ. Ngày 29/9 tại thôn Nặm Nhì, xã Cổ Linh, anh Hoàng Hữu Hiếu, trú thị trấn Phủ Thông (Bạch Thông) trong khi điều khiển xe máy trộn bê tông trên đường xe bị đổ gây tử vong. Như vậy, chỉ trong những ngày cuối tháng 9 đã có ba người tử vong do xe máy độ, chế gây ra.
Trưởng phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Bắc Kạn Vũ Đức Thiện cho biết: Theo thống kê của Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh, tính từ 2017 tới nay, toàn tỉnh đã có hơn 10 vụ tai nạn giao thông liên quan đến MKTC, làm chết, bị thương nhiều người. Những chiếc MKTC lưu thông trên đường đang trở thành nỗi ám ảnh, lo lắng đối với người tham gia giao thông. Theo quy định, máy nông nghiệp thì không phải đăng ký, đăng kiểm, còn MKTC lưu thông trên đường, không đăng ký, đăng kiểm, lực lượng chức năng sẽ tịch thu, sung công quỹ. Tuy nhiên, với người dân vùng sâu, vùng xa ở Bắc Kạn, mỗi chiếc MKTC trị giá từ 80 đến hơn 100 triệu đồng, hầu hết người dân phải vay vốn để mua nếu tịch thu hết thì sẽ gây khó khăn, thiệt hại lớn cho bà con. Vì vậy, biện pháp hiện nay vẫn chủ yếu là tuyên truyền, nhắc nhở.
Để hạn chế việc MKTC lưu thông trên đường giao thông, Phòng Cảnh sát giao thông Công an tỉnh Bắc Kạn phối hợp công an xã, công an các huyện tiến hành thống kê, yêu cầu các hộ có MKTC ký cam kết không đưa MKTC lưu thông trên đường giao thông. Tăng cường công tác tuyên truyền đến người dân. Công việc này đã thực hiện từ năm 2018 nhưng thực tế đến 2019, hầu hết các MKTC vẫn được bà con đưa vào lưu thông trên đường.
Chỉ cần tham gia giao thông trên các quốc lộ, tỉnh lộ thuộc tỉnh Bắc Kạn không khó để gặp các xe máy độ, chế cõng trên mình vài khối đất cát, vài ba khối gỗ lưu thông trên đường. Riêng huyện Bạch Thông hiện có trên 100 máy nông nghiệp, phần nhiều những chiếc máy này đều có thêm phần thùng, từ máy một cầu, hai cầu để đi được đường khó, người dân còn mua những chiếc xe đã được độ, chế thành xe ba cầu.
Tiện ích mà những chiếc MKTC mang lại là máy có thể đi được trên mọi loại địa hình, sức kéo lớn với thùng kéo tự chế. Hầu hết máy độ, chế phần thùng được bà con dùng chở gỗ rừng trồng về các cơ sở chế biến hoặc vận chuyển phân bón, vật liệu xây dựng cho gia đình, chở thuê cát, sỏi cho các công trình xây dựng. Phần lớn MKTC có thành thùng kéo thấp chỉ khoảng 50cm, nhưng đã được hàn thêm bên sườn thùng để cắm các cọc gỗ cao để chở gỗ, rất nguy hiểm.
MKTC không đáp ứng được bất cứ quy định nào để đủ điều kiện lưu thông trên các tỉnh lộ, quốc lộ, đặc biệt thùng kéo phía sau được chế tạo thủ công nối với đầu kéo thô sơ, không bảo đảm kỹ thuật. Tất cả MKTC đều ở diện ba không, đó là: không đăng ký, không kiểm định, không bằng lái. Việc để MKTC chở khối lượng hàng hóa lớn, cồng kềnh lưu thông trên đường giao thông sẽ tạo ra nguy cơ mất an toàn giao thông rất lớn, tình trạng này cần được các ngành chức năng sớm có quy định, biện pháp giải quyết kịp thời .