Uống rượu bia tham gia giao thông vẫn là một trong những nguyên nhân hàng đầu làm gia tăng tỷ lệ tai nạn giao thông (TNGT). Trong 6 tháng đầu năm 2022, trên cả nước đã xảy ra hàng trăm vụ TNGT có nguyên nhân do người điều kiển phương tiện sử dụng rượu bia, trong đó nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng, gây tử vong nhiều người.
Phòng, chống tác hại của rượu bia
Thời gian qua, với sự vào cuộc quyết liệt của cả hệ thống chính trị, tình hình trật tự, an toàn giao thông (TTATGT) tiếp tục có chuyển biến tích cực, TNGT giảm so với cùng kỳ năm 2021. Tuy nhiên, số người chết do TNGT tăng, còn xảy ra một số vụ TNGT có hậu quả nghiêm trọng mà nguyên nhân là do người vi phạm nồng độ cồn (NĐC) điều khiển phương tiện tham gia giao thông.
Để thực hiện mục tiêu kéo giảm TNGT năm 2022 từ 5 - 10% so với năm 2021 cả về số vụ, số người chết và bị thương, ngăn ngừa các vụ TNGT liên quan đến người điều khiển phương tiện vi phạm NĐC khi tham gia giao thông, Thủ tướng Chính phủ đề nghị các bộ, cơ quan ngang bộ, cơ quan trực thuộc Chính phủ, Ủy ban Trung ương MTTQ Việt Nam, các đoàn thể chính trị - xã hội, UBND các tỉnh, thành phố trực thuộc Trung ương và các đơn vị có liên quan chỉ đạo thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia.
Ngay sau chỉ đạo của Thủ tướng Chính phủ, UBND tỉnh Bạc Liêu đề nghị các sở, ban, ngành cấp tỉnh, các tổ chức chính trị - xã hội cấp tỉnh, các đơn vị trực thuộc UBND tỉnh và UBND các huyện, thị xã, thành phố chỉ đạo thực hiện nghiêm Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia; yêu cầu cán bộ, công chức, viên chức, người lao động trong cơ quan, đơn vị, sĩ quan, hạ sĩ quan, quân nhân chuyên nghiệp, chiến sĩ, người làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân, học sinh, sinh viên thực hiện nghiêm các quy định về cấm uống rượu bia; gương mẫu thực hiện nghiêm quy định “Đã uống rượu bia - không lái xe”; có biện pháp xử lý nghiêm đối với cá nhân, tập thể vi phạm. Đồng thời yêu cầu Công an tỉnh chỉ đạo lực lượng Công an các đơn vị, địa phương tăng cường thực hiện tuần tra kiểm soát, xử lý nghiêm người điều khiển phương tiện giao thông mà trong máu và hơi thở có NĐC hoặc có chất ma túy.
Sở Y tế có nhiệm vụ chủ trì, phối hợp với các cơ quan chức năng, UBND các huyện, thị xã, thành phố tăng cường xử lý các hành vi vi phạm quy định của Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia theo quy định tại Nghị định 117 ngày 28/9/2020. Các cơ quan thông tấn, báo chí, hệ thống truyền thanh cơ sở tăng cường tuyên truyền về Luật Phòng, chống tác hại của rượu bia và nguyên nhân, hậu quả của TNGT nói chung, TNGT do vi phạm về NĐC nói riêng để nâng cao nhận thức của người dân, nghiêm túc thực hiện “Đã uống rượu bia - không lái xe”.
Cảnh sát giao thông TP. Bạc Liêu lập chốt kiểm tra nồng độ cồn
Thực hiện nêu gương, tăng cường xử lý vi phạm
Trong 6 tháng đầu năm 2022, lực lượng chức năng trong tỉnh Bạc Liêu đã phát hiện lập biên bản trên 10.000 trường hợp vi phạm TTATGT, ra quyết định xử phạt trên 9.400 trường hợp với số tiền hơn 13 tỷ đồng. Trong đó, phát hiện xử lý trên 200 trường hợp vi phạm NĐC khi lái xe, phạt tiền hơn 1,7 tỷ đồng, tước 160 giấy phép lái xe, tạm giữ 100% phương tiện vi phạm.
Cũng trong thời gian này, TNGT trên địa bàn tỉnh Bạc Liêu giảm so với cùng kỳ, tuy nhiên vẫn tiềm ẩn nhiều nguy cơ. Đặc biệt là tình trạng sử dụng rượu bia khi tham gia giao thông vẫn tồn tại phổ biến, ước khoảng 90% thực khách trực tiếp lái xe về từ các địa điểm kinh doanh rượu bia. Dù lực lượng cảnh sát giao thông thường xuyên tổ chức cao điểm, chuyên đề xử phạt người điều khiển phương tiện cơ giới đường bộ vi phạm NĐC, song số trường hợp xử lý được còn thấp so với các trường hợp vi phạm trên thực tế.
TNGT vẫn luôn tiềm ẩn nguy cơ gia tăng, đòi hỏi các biện pháp quyết liệt hơn nữa trong tuyên truyền, tuần tra, kiểm soát để trả lại sự bình yên cho mỗi tuyến đường, địa bàn trong tỉnh. Trong khi ý thức chấp hành pháp luật giao thông của một bộ phận người dân còn kém, bất chấp nguy hiểm tính mạng bản thân và những người cùng tham gia giao thông thì việc xây dựng văn hóa không uống rượu bia khi điều khiển phương tiện phải được triển khai toàn diện, rộng khắp ở mỗi cơ quan, đơn vị, địa phương. Gắn trách nhiệm người đứng đầu nếu để xảy ra vi phạm gây hậu quả nghiêm trọng, tạo sức lan tỏa chung trong toàn cộng đồng. Đặc biệt, công nhân viên chức, lao động, quân nhân, sĩ quan làm việc trong lực lượng vũ trang nhân dân, học sinh, sinh viên cần thể hiện rõ ý thức, trách nhiệm bản thân trong thực hiện quy định “Đã uống rượu bia - không lái xe”, góp phần giảm thiểu tác hại của rượu bia và TNGT liên quan rượu bia.
Trước thực trạng uống rượu bia gây TNGT (và nhiều TNGT đặc biệt nghiêm trọng thời gian qua), có nhiều ý kiến cho rằng, cần đa dạng hóa hình thức xử phạt như trừ điểm bằng lái, phạt lũy tiến (tỷ lệ tăng dần), buộc học và thi lại bằng lái xe, lao động công ích, tịch thu bằng lái, buộc lắp thiết bị kiểm soát NĐC trên xe… Trong đó, với những hành vi vi phạm quy định NĐC ở mức đặc biệt nghiêm trọng, kể cả khi chưa gây hậu quả cũng cần được xem xét truy tố xử lý hình sự. Đồng thời, lưu trữ hồ sơ vi phạm và quản lý chặt chẽ tái phạm, để có biện pháp xử lý tương xứng với những trường hợp tái vi phạm.