Trật tự ATGT là một lĩnh vực rất rộng lớn với nhiều quan hệ đan xen nên việc xem xét nguyên nhân tai nạn và ùn tắc giao thông rất phức tạp. Có thể dựa vào những tiêu chí khác nhau để đưa ra một hệ thống nguyên nhân dẫn đến TNGT, nhưng có thể dựa vào các yếu tố cấu thành hoạt động giao thông để đưa ra các nhóm nguyên nhân cơ bản như: công trình giao thông, phương tiện giao thông; con người tham gia và người quản lý hoạt động giao thông.
Trật tự ATGT là một lĩnh vực rất rộng lớn với nhiều quan hệ đan xen nên việc xem xét nguyên nhân tai nạn và ùn tắc giao thông rất phức tạp. Có thể dựa vào những tiêu chí khác nhau để đưa ra một hệ thống nguyên nhân dẫn đến TNGT, nhưng có thể dựa vào các yếu tố cấu thành hoạt động giao thông để đưa ra các nhóm nguyên nhân cơ bản như: công trình giao thông, phương tiện giao thông; con người tham gia và người quản lý hoạt động giao thông.
Tuy nhiên, trong bài viết này, tôi chỉ muốn đề cập tới các giải pháp trước mắt để giải quyết những yếu tố trên để cải thiện tình hình ATGT và giảm tai nạn và ùn tắc giao thông. Điều này có nghĩa là chúng ta chấp nhận những giải pháp ngắn hạn, mang tính chắp vá để cải thiện tức thời tình trạng hiện nay.
Việc đầu tiên nhất thiết phải mở rộng và cải tạo vỉa hè để chỉ dành cho người đi bộ. Cấm các phương tiện, kể cả xe đạp và xe máy để trên vỉa hè. Việc quy hoạch số lượng các cửa hàng kinh doanh mặt tiền cũng được tính toán để không gây ra sự tập trung giao thông quá đông tại một địa điểm. Ví dụ trong một tuyến phố chỉ cấp giấy phép cho một số cửa hàng kinh doanh. Buộc những hộ kinh doanh phải có địa điểm để xe riêng. Có như thế, những cây cầu vượt, hầm vượt dành cho người đi bộ mới phát huy tác dụng.
Hiện nay, tại các cửa ngõ của các thành phố lớn, giao thông thường bị hạn chế bởi tình trạng “thắt cổ chai” do mặt cắt ngang cầu, đường hẹp, hoặc do công trình đang thi công, do tải trọng cầu không đồng bộ với đường,... Những điểm này cũng cần được khắc phục nhanh chóng bởi tốc độ phương tiện giao thông hiện nay gia tăng quá cao. Những cụm dân cư đông đúc dọc hai bên quốc lộ phải được “cách ly” với quốc lộ bằng hàng rào vững chắc.
Có thể làm những đường phụ để tạo những con đường nhỏ song song quốc lộ, buộc người dân mỗi lần sang đường phải đi xa hơn nhưng bù lại, mạng sống họ được vẹn toàn hơn. Hiện nay, rất nhiều nhà ga xe lửa tại các thành phố lớn đã không còn hợp lý và cần di chuyển xa khỏi khu vực nội thị ít nhất 5 km về hướng ít đông dân. Bởi một chuyến tàu không biết chở được bao nhiêu hành khách nhưng mỗi lần qua nút giao với đường bộ, có thể gây tắc nghẽn giao thông cho hàng trăm người trong khoảng vài chục phút.
Về giáo dục, tuyên truyền ATGT: Một học sinh, sinh viên có thể “sống” nếu học dốt môn học này môn học kia, nhưng có thể “chết” vì không hiểu biết Luật Giao thông. Do vậy, nhất thiết phải tăng cường các tiết học về Luật Giao thông bắt buộc, kể cả việc làm này có thể giảm bớt tiết học của một số môn học khác.
Trần Đình Hiệp