Thu phí sử dụng đường bộ là vận động nguồn kinh phí xã hội đóng góp để phát triển hạ tầng giao thông đường bộ. Mục đích của việc thu phí và sử dụng nguồn thu này rất rõ ràng nên được dư luận đồng tình, người dân ủng hộ cao.
Thu phí sử dụng đường bộ (PSDĐB) là vận động nguồn kinh phí xã hội đóng góp để phát triển hạ tầng giao thông đường bộ. Mục đích của việc thu phí và sử dụng nguồn thu này rất rõ ràng nên được dư luận đồng tình, người dân ủng hộ cao.
Thế nhưng, sau hơn 3 tháng thực hiện, tỷ lệ thu PSDĐB ở tỉnh Cà Mau rất thấp so với dự kiến. Bắt đầu từ tháng 6/2013, 8 huyện và TP Cà Mau đồng loạt triển khai thực hiện việc thu PSDĐB. Tuy nhiên, công tác tuyên truyền, vận động chưa phổ biến sâu rộng trong nhân dân. Hơn nữa, thu PSDĐB vẫn là hình thức tự nguyện nên tính tự giác của người dân chưa cao.
Theo thống kê của ngành chức năng, toàn tỉnh Cà Mau hiện có trên 300.000 xe mô tô đăng ký. Do có 2 mức thu, trích khấu trừ phần trăm cho các đơn vị trực tiếp thu, trừ miễn thu theo quy định… nên ước tính của Hội đồng Quản lý quỹ bảo trì đường bộ (QBTĐB) mỗi năm thu trên 27 tỷ đồng. Song, đến thời điểm này toàn tỉnh chỉ mới thu được khoảng 2,8 tỷ đồng.
TP Cà Mau là 1 trong 2 đơn vị được đánh giá thực hiện tốt công tác tổ chức thu PSDĐB trong những tháng qua. Tuy nhiên, tỷ lệ thu phí của từng xã, phường trên địa bàn thành phố vẫn chưa cao, trong đó có nhiều vấn đề đặt ra mà địa phương cần có chế tài để thực hiện tốt hơn.
Ông Huỳnh Minh Khen, Phó Chủ tịch UBND phường 8, cho biết: “Thực hiện theo hướng dẫn của Sở Tài chính, phường đã giao cho khóm phát tờ kê khai. Qua đó, tuyên truyền trực tiếp từng hộ gia đình và tổ chức thu tại chỗ (nếu người dân có yêu cầu), hoặc hướng dẫn bà con đến nộp tại Tổ uỷ nhiệm thu của phường, các khóm thì tổ chức thu tại trụ sở ban nhân dân, tổ chức thu… tại nhà các hộ dân.
Do địa bàn rộng, việc phát phiếu kê khai chưa hết nên chưa thể thống kê được số lượng xe mô tô trên địa bàn để ước tính mức tổng thu, nhưng tới thời điểm này, phường 8 đã thu hơn 160 triệu đồng. Bên cạnh những hộ khó khăn thật sự thì có không ít hộ, tuy đồng tình, điều kiện kinh tế khá giả nhưng chưa chịu nộp phí”.
Theo Nghị quyết số 01/2013/NQ-HĐND tỉnh Cà Mau, mức thu PSDĐB là 50.000 đồng/xe/năm đối với xe dưới 100 phân khối; xe 100 phân khối trở lên thì thu 100.000 đồng/xe/năm. Tiền thu phí sẽ trích lại 10% cho địa phương để phục vụ công tác tổ chức thu (đối với phường, thị trấn), trích 20% đối với các xã, còn lại là nộp vào QBTĐB.
Thu phí được thực hiện theo năm, tính từ ngày 1/1, những xe mô tô mua sau tháng 1 sẽ được khấu trừ mức phí. Nghĩa là xe sử dụng bao nhiêu tháng trong năm (căn cứ theo thời gian ghi trên giấy đăng ký xe) thì thu phí bấy nhiêu.
Trường hợp xe tạm ngưng hoạt động hoặc bị tạm giữ (do vi phạm trật tự an toàn giao thông)… thời gian bao lâu, nếu có xác nhận của địa phương, CSGT thì cũng sẽ được hoãn thu phí trong thời gian đó.
Theo ông Huỳnh Quốc Việt, Giám đốc Sở Giao thông vận tải, Phó Chủ tịch thường trực QBTĐB tỉnh Cà Mau, nhìn chung thu PSDĐB được các huyện, thành phố thực hiện đồng loạt nhưng chưa thật sự quyết liệt và quá trình tổ chức thu từ tháng 6 đến nay, Hội đồng QBTĐB cũng chưa nghe phản ánh của địa phương.
Dự kiến trong năm 2013, tỉnh Cà Mau sẽ thu khoảng trên 16 tỷ đồng, nhưng đến nay chỉ mới thu gần 3 tỷ đồng. Dự kiến sẽ tổ chức cuộc họp để rà soát lại công tác tổ chức thu ở địa phương, ghi nhận những phản ánh từ thực tế và sẽ có điều chỉnh tổ chức thực hiện tốt hơn trong thời gian tới.
Có ý kiến cho rằng, để thực hiện đạt kế hoạch thu PSDĐB trong năm 2013, tỉnh nên vận dụng ưu thế của lực lượng Cảnh sát giao thông (CSGT).
Nghĩa là quá trình tuần tra kiểm soát, lực lượng CSGT sẽ kiểm tra phiếu thu PSDĐB, nếu người điều khiển phương tiện chưa đóng thì sẽ yêu cầu đóng tại chỗ (do CSGT thu và cũng được hưởng 10% trong tổng số tiền thu được).
Trường hợp người điều khiển phương tiện không mang theo tiền thì CSGT sẽ thông báo về địa phương và đề nghị phải khắc phục ngay. Tuy chưa áp dụng hình thức xử phạt, nhưng việc giáo dục, nhắc nhở trực tiếp thông qua lực lượng CSGT cũng sẽ tạo chuyển biến mạnh mẽ, ý thức chấp hành của người dân sẽ tốt hơn.
Nguồn: Báo Cà Mau