Mẫu tàu đệm từ tốc độ cao do Tập đoàn khoa học và công nghiệp
hàng không vũ trụ Trung Quốc thiết kế. Ảnh: VCG
Hệ thống giao thông này do Tập đoàn khoa học và công nghiệp hàng không vũ trụ Trung Quốc hợp tác phát triển cùng tỉnh Sơn Tây. Đây là thử nghiệm kích thước thật đầu tiên của hệ thống giao thông đệm từ đường ống chân không thấp UHS. Các báo cáo xác nhận thử nghiệm thành công và đạt tốc độ mong muốn.
Trong thử nghiệm, phương tiện đệm từ siêu dẫn di chuyển trong đường ống dài 2 km với môi trường chân không thấp. Kết quả chứng minh tàu có thể kiểm soát điều hướng, treo lơ lửng ổn định, dừng an toàn và tự chỉnh ở những khúc cua trong lộ trình. Thử nghiệm cũng hé lộ tốc độ tối đa và độ cao treo lơ lửng của tàu đệm từ vẫn duy trì trong khoảng giá trị định trước.
Báo cáo thử nghiệm cho biết, hệ thống mới có thể rút ngắn thời gian di chuyển giữa Bắc Kinh và Thượng Hải xuống chỉ còn 90 phút. Sun Zhang, chuyên gia ngành đường sắt tại Đại học Đồng Tế Thượng Hải, chia sẻ với Global Times, cuộc thử nghiệm thành công mở ra tiến trình cụ thể trong kế hoạch phát triển tàu siêu tốc của Trung Quốc. Ông cho biết, việc xác minh về độ an toàn trong dài hạn cần được hoàn thành trước khi hệ thống tàu này được sử dụng phổ biến.
Tuyến đường sắt thử nghiệm với kích thước hoàn chỉnh được hợp tác xây dựng bởi chính quyền tỉnh Sơn Tây và Tập đoàn Khoa học và Công nghiệp Hàng không Vũ trụ Trung Quốc, được đặt tại Đại Đồng (tỉnh Sơn Tây). Việc xây dựng được khởi công từ tháng 4/2022 và hoàn thành vào tháng 11/2023. Dự án được kết hợp công nghệ vũ trụ và công nghệ vận tải đường sắt mặt đất, nhằm tạo ra những đoàn tàu có tốc độ tối đa 1.000 km/h.
Trung Quốc bắt đầu xây dựng hệ thống giao thông đệm từ UHS ở huyện Dương Cao năm 2022. Theo nhà chức trách, hệ thống hướng tới tích hợp công nghệ hàng không vũ trụ với hệ thống giao thông đường sắt nhằm đạt mục tiêu chạy tàu ở tốc độ 1.000 km/h. Trung Quốc giới thiệu nguyên mẫu tàu công nghệ đệm từ (HTS) siêu dẫn nhiệt độ cao năm 2021. Nguyên mẫu ra mắt ở tỉnh Thành Đô, có thể đạt tốc độ lên tới 620 km/h.
Hiện nay, Trung Quốc đang lên kế hoạch sử dụng hệ thống giao thông đệm từ UHS để nối nhiều khu vực khác nhau trên cả nước. Theo các ước tính, tàu có thể hoàn thành hành trình giữa Bắc Kinh và Thượng Hải trong 1,5 giờ, giúp tiết kiệm nhiều thời gian. Việc sử dụng đệm từ cho phép tàu lơ lửng phía trên đường ray và đẩy về phía trước nhờ từ trường mạnh. Khác với tàu truyền thống dựa vào bánh xe, tàu đệm từ không bị ảnh hưởng bởi ma sát. Tính đến nay, mới chỉ có Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc đưa loại tàu này vào hoạt động.
Ý tưởng về hệ thống vận chuyển trong ống áp suất thấp được đề xuất từ năm 2012 bởi tỷ phú Elon Musk. Ông đặt tên cho hệ thống này là Hyperloop. Tuy nhiên, công ty phát triển hệ thống này là Hyperloop One đã đóng cửa vào cuối năm ngoái. Trong khi đó, Virgin Hyperloop có trụ sở tại Anh đã thử nghiệm thành công hệ thống chở khách đầu tiên vào năm 2020.
Các nhà phân tích nhận định rằng rất khó để dự đoán quốc gia nào sẽ là quốc gia đầu tiên vận hành tàu đệm từ siêu tốc, song sẽ thực tế hơn nếu những hệ thống như vậy mang lại lợi nhuận ở Trung Quốc, nơi đông dân số và có nền tảng vận tài đường sắt quy mô lớn.
Dữ liệu chính thức cho thấy, tính đến cuối năm 2023, tổng chiều dài hệ thống đường sắt của Trung Quốc đạt 159.000 km, trong đó hơn 45.000 km là đường cho tàu siêu tốc.
Theo Interesting Engieering, Global Times