Phát triển mạng lưới giao thông các tỉnh Tây Nguyên

Ðường Hồ Chí Minh đoạn qua địa bàn tỉnh Ðác Nông có chiều dài 151 km. Trong giai đoạn II, Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh triển khai thực hiện ba dự án thành phần đi qua thị xã Gia Nghĩa, thị trấn Ðăk Min và thị trấn Kiến Ðức dài gần 25 km.

Trong ba dự án thành phần đường Hồ Chí Minh đang triển khai trên địa bàn tỉnh Ðăk Nông, dự án tuyến qua thị xã Gia Nghĩa, gồm đoạn quốc lộ 14 và đoạn nối quốc lộ 28 với quốc lộ 14 (cả cầu Ðác Nông) có quy mô đầu tư lớn nhất. Ðoạn quốc lộ 14 dài hơn 8 km, mặt đường rộng 29 m gồm bốn làn xe, kết cấu mặt đường gồm hai lớp bê-tông nhựa, vỉa hè mỗi bên rộng 3 m và hệ thống thoát nước, cây xanh, đèn chiếu sáng... Ðoạn nối quốc lộ 28 với quốc lộ 14 có quy mô mặt đường rộng 24 m, lề đường mỗi bên rộng5 m, mặt đường gồm hai lớp bê-tông nhựa. Trên đoạn tuyến có cầu Ðăk Nông bằng bê-tông cốt thép và bê-tông cốt thép dự ứng lực dài 180 m, gồm năm nhịp, mặt cầu 18,5 m,... Tổng mức đầu tư của dự án được phê duyệt ban đầu gần 562 tỷ đồng, nhưng đến nay các gói thầu đều chậm tiến độ do gặp vướng mắc về đền bù, giải phóng mặt bằng, biến động giá, năng lực của một số nhà thầu yếu, cùng nhiều yếu tố khách quan cũng ảnh hưởng đáng kể tới tiến độ thi công. Do sự biến động về giá, thời gian thi công chậm, kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng tăng từ 95 tỷ đồng lên 262 tỷ đồng do khối lượng phát sinh thêm,... đã đẩy tổng mức đầu tư của dự án thành phần tuyến đi qua thị xã Gia Nghĩa tăng mạnh. Từ năm 2007 đến nay, dự án đã hai lần điều chỉnh mức đầu tư và hiện nay tổng mức đầu tư đã lên tới 1.124 tỷ đồng. Tính đến thời điểm này, các gói thầu đã hoàn thành từ 85-90% khối lượng, dự kiến đến cuối năm sẽ hoàn thành đưa vào sử dụng, tạo điểm nhấn cho kiến trúc đô thị Gia Nghĩa.

Dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 14 thuộc Dự án đường Hồ Chí Minh qua trung tâm thị trấn Ðăk Min (huyện Ðăk Min) dài 3,8 km, mặt cắt ngang22,5 m, gồm hai làn xe, mặt đường rộng 15 m, kết cấu mặt đường gồm hai lớp bê-tông nhựa,... Dự án có tổng mức đầu tư hơn 65 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào tháng 5-2011. Hiện nay, dự án này còn khoảng 300 m đoạn nút giao giữa quốc lộ 14 và đường vào Hồ Tây (Ðác Min) vẫn chưa giải phóng được mặt bằng, gây khó khăn cho đơn vị thi công làm chậm tiến độ. Dự án cải tạo, nâng cấp và mở rộng quốc lộ 14 thuộc Dự án đường Hồ Chí Minh đoạn qua thị trấn Kiến Ðức, huyện Ðăk R'lấp có chiều dài 5,3 km, mặt đường rộng 15m, hai làn xe,... có tổng mức đầu tư hơn 108 tỷ đồng, dự kiến hoàn thành vào tháng 8 vừa qua. Tuy nhiên, do những vướng mắc trong đền bù, giải phóng mặt bằng, thời tiết mưa nhiều nên cuối năm nay mới hoàn thành. Ðại diện Ban quản lý dự án đường Hồ Chí Minh thừa nhận, các dự án triển khai trên địa bàn tỉnh Ðác Nông đều chậm so với tiến độ đề ra, một số gói thầu phải gia hạn 2 đến 3 lần do các nguyên nhân khách quan và chủ quan. Bên cạnh đó, cả ba dự án này vừa thi công vừa phải bảo đảm giao thông, trong khi lưu lượng xe trên quốc lộ 14 khá lớn, địa hình đồi dốc, địa chất phức tạp... gây nhiều khó khăn cho các nhà thầu.

Mặc dù các dự án có chậm so với tiến độ đề ra, nhưng tác động của những con đường đối với sự phát triển kinh tế - xã hội và đời sống của nhân dân rất rõ rệt. Chính quyền và người dân địa phương vùng Tây Nguyên rất phấn khởi và hy vọng có sự thay đổi lớn khi con đường hoàn thành, đánh thức tiềm năng tài nguyên, đất đai, du lịch, làm thay đổi bộ mặt đô thị... nơi các tuyến đường đi qua.

Cùng với các dự án do Ban Quản lý Dự án đường Hồ Chí Minh làm chủ đầu tư, tuyến quốc lộ 14 thuộc đường Hồ Chí Minh đoạn qua địa bàn các tỉnh Ðác Nông, Bình Phước, Gia Lai còn có nhiều đơn vị khác tham gia. Công ty CP Tập đoàn Ðức Long - Gia Lai đã tham gia đầu tư xây dựng nâng cấp, mở rộng tuyến đường  Ðức Long - Gia Lai theo hình thức BOT, đầu tư xây dựng hai dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 14 đoạn từ thị xã Ðồng Xoài (Bình Phước) đến địa phận Cây Chanh (Ðác Nông) dài 75 km, tổng mức đầu tư gần 1.500 tỷ đồng và  đoạn từ Cầu 20 (huyện Ðác Song) đến địa phận Cây Chanh, dài 57 km, mức đầu tư gần 1.400 tỷ đồng. Dự án sẽ hoàn thành vào tháng 9-2013. Ngoài ra, công ty cũng đang hoàn tất các thủ tục để cuối năm nay khởi công Dự án nâng cấp, mở rộng quốc lộ 14 đoạn từ thành phố Plây Cu (Km 542) đến Cầu 110(Km 607,85), dài 62 km, tổng mức đầu tư 1.300 tỷ đồng. Ðây là những dự án có vốn đầu tư lớn, thu hồi vốn chậm và rủi ro cao, nhưng công ty vẫn quyết tâm thực hiện với mong muốn góp phần sớm hoàn thiện tuyến đường huyết mạch này để thúc đẩy kinh tế - xã hội các tỉnh Tây Nguyên phát triển nhanh và bền vững.

Hiện nay, Tây Nguyên là khu vực sản xuất nông sản lớn nhất nước, mỗi năm sản xuất ra hàng trăm nghìn tấn cà-phê, hồ tiêu, cao-su và các loại nông sản khác. Ðồng thời, mỗi năm Tây Nguyên cũng cần hàng trăm nghìn tấn phân bón và các loại vật tư khác phục vụ sản xuất nông nghiệp nên nhu cầu vận chuyển hàng hóa rất lớn, trong khi, tuyến quốc lộ 14 vừa nhỏ hẹp lại đang xuống cấp nghiêm trọng. Vì vậy, các dự án thuộc đường Hồ Chí Minh đang thi công trên địa bàn tỉnh Ðác Nông nói riêng, các tỉnh Tây Nguyên nói chung khi hoàn thành, đưa vào sử dụng sẽ tạo điểm nhấn về kiến trúc cho các đô thị góp phần phục vụ công tác bảo đảm quốc phòng - an ninh, xây dựng mạng lưới giao thông hoàn chỉnh, kết nối để tạo động lực khai thác tiềm năng, thúc đẩy phát triển kinh tế - xã hội các tỉnh Tây Nguyên và các tỉnh duyên hải miền trung, vùng kinh tế trọng điểm phía nam và TP Hồ Chí Minh.

Theo ND