Hàng trăm bến cóc trá hình ngang nhiên mọc lên như "nấm sau mưa" trên tuyến QL 1A qua địa bàn tỉnh Quảng Bình làm cho hoạt động vận tải khách nơi "miền gió Lào cát trắng" này ngày càng lộn xộn và nháo nhác.
Đi dọc tuyến QL1A đoạn qua Quảng Bình có thể dễ dàng nhận thấy rất nhiều bến cóc mọc lên hai bên đường. Tại huyện Quảng Trạch có hàng chục biển trưng bày bán vé xe open tour ở ngã tư Ba Đồn, Quảng Thọ, huyện Bố Trạch tập trung ở thị trấn Hoàn Lão, Lý Hòa, Đại Trạch... Huyện Lệ Thủy tập trung ở Cam Thủy, Kiến Giang… Tuy nhiên, sầm uất nhất vẫn là đoạn QL 1A qua nội thành TP Đồng Hới, rất nhiều tập trung ở các phường Đồng Mỹ, Phú Hải, Lộc Ninh, Hải Đình, Hải Thành. Cùng với đó là tình trạng xe dù mà điển hình là các xe khách ngoại tỉnh tổ chức hoạt động “trá hình” dưới dạng xe chạy hợp đồng, xe tour diễn ra khá phổ biến tại các địa điểm trưng biển "điểm bán vé xe tour".
Trên đường Lý Thường Kiệt, TP Đồng Hới trong thời gian gần đây đã xuất hiện nhiều điểm bán vé xe tour và điểm bán vé xe khách Bắc - Nam bất hợp pháp, núp dưới những hình thức khác nhau (đa số là các quán bán cà phê “bao” luôn các dịch vụ). Có thể kể ra một loạt địa chỉ là bến cóc trá hình, treo biển bán vé xe tour đi Hà Nội, Sài Gòn, Huế, Nha Trang, Buôn Ma Thuột… như: quán cà phê Hương Thủy bán vé hãng Camel tuyến Đồng Hới - Hà Nội với biển quảng cáo “giường nằm cao cấp”, quán bar Quỳnh Anh, điểm bán vé xe tour Hưng Thành, điểm bán vé xe tour tại Công ty Cổ phần A2Z Việt Nam Airlines, quán cà phê Sương Trắng, điểm bán vé xe tour Hưng Long đi Hà Nội, cà phê Sinh Viên, cà phê Thùy Trang, điểm bán vé open tour Hà Nội - Huế - Sài Gòn tại Salon Thanh Huệ.
Bên cạnh việc trưng các biển quảng cáo bán vé xe đi các tỉnh, tại những địa điểm này tình trạng bàn ghế bày bán cà phê, xe máy, ô tô đậu đỗ ngang nhiên, lấn chiếm vỉa hè, lòng đường… vi phạm hành lang ATĐB, gây bức xúc cho người dân. Ông Hoàng Đức Trí, nhà ở đường Lý Thường Kiệt cho biết: “Chú muốn biết hoạt động của xe tour thì cứ 20 đến 21 giờ ra đây sẽ thấy. Tấp nập lắm chú à. Có hôm 4-5 chiếc xe to kềnh càng đậu cùng một lúc trên một đoạn đường, tranh giành khách của nhau, xô sát, cãi lộn, gây mất trật tự ATGT và ảnh hưởng tới môi trường sống của bà con”.
Đặc biệt, tại phía Bắc cầu Dài (Km664+235) tồn tại rất ngang nhiên một bến cóc mà theo như lời các bác xe ôm thì đó là “mảnh trời riêng”, có nghĩa là khi xe khách đường ngắn hay đường dài dừng đỗ để “vợt” khách ở đó thì họ mặc nhiên tung hoành, không ai xử phạt. Vì ở điểm này có rất nhiều “tay đầu gấu”, luôn chầu chực, canh phòng, nên không một người dân nào dám phản ánh.
Theo ông Lê Văn Minh, Ban ATGT tỉnh cho biết: Thời gian vừa qua, Ban ATGT đã phối hợp với liên ngành tuần tra, kiểm soát thu hồi rất nhiều biển báo treo hai bên đường, nhưng “dẹp rồi lại tái!?”, giao cho chính quyền địa phương xử lý nhưng làm chưa nghiêm, vẫn như “ném đá ao bèo”. Thời gian hoạt động của xe tour chủ yếu vào ban đêm và thường đậu đỗ rất nhanh nên xe tuần tra chạy tới không kịp!? Có trường hợp lơ xe đòi đánh lực lượng chức năng”.
Còn theo ông Trần Ngọc Thắng, Phó Chánh Thanh tra Sở GTVT Quảng Bình: “Thanh tra chỉ xử lý đậu đỗ, không được phép dừng xe, nếu xe nào đậu đỗ sai thì xử lý. Năm 2007, lực lượng Thanh tra đã bắt và xử lý trên 50 trường hợp đậu đỗ sai quy định; còn các biển hiệu quảng cáo bán vé thì thuộc quyền xử lý của địa phương. Các xe tour thì “thiên biến vạn hóa” đến nhanh, đi nhanh nên rất khó xử phạt.
Các đại lý bán vé xe tour chỉ cần xin cấp giấy phép kinh doanh ở địa phương là họ có thể hoạt động đón trả khách du lịch nên Thanh tra không xử lý được. Còn tại điểm phía Bắc cầu Dài hiện nay tồn tại giống như một bến xe thu nhỏ, rất nguy hiểm. Đa số các xe dù đều đậu trong phần đất của nhà dân nên không xử phạt được; trong lúc đó lực lượng Thanh tra còn mỏng nên không thể túc trực thường xuyên để xử lý.
Được biết, theo quy định, những xe vận chuyển khách du lịch khi hoạt động phải gắn phù hiệu “xe vận chuyển khách du lịch”, các xe khi đưa ra vận tải du lịch phải có chương trình du lịch theo tuyến du lịch đối với xe thuộc ngành Du lịch quản lý, hợp đồng du lịch kèm theo chương trình du lịch đối với xe của tổ chức cá nhân hợp đồng với ngành du lịch; nghiêm cấm những xe đăng ký khai thác vận tải khách du lịch tổ chức bán vé cho khách.
Tuy nhiên, trên địa bàn Quảng Bình hiện nay vẫn theo kiểu “mạnh ai nấy làm”. Để dẹp bỏ vấn đề này, ông Lê Văn Minh cho rằng cần phải có quy hoạch bến xe tour cụ thể cho các địa phương dọc theo tuyến QL1A và phải có thông báo, quảng cáo chỗ dừng đỗ xe tour để người dân biết.
Chính quyền phường, xã cần kết hợp với Thanh tra giao thông, CSGT tuần tra xử lý nghiêm khắc, cần phải có những buổi họp mặt với đầy đủ các ban, ngành và địa phương, các hộ gia đình và bắt họ cam kết không tái phạm… có như vậy mới mong giảm được tình trạng bến cóc, xe dù ở những nơi đây.
Trần Ánh Dương