Tai nạn giao thông nghiêm trọng do lái xe thiếu ý thức
Mặc dù trong tám tháng đầu năm 2008, tai nạn giao thông (TNGT) cả nước giảm 14,31% về số vụ, 13,47% số người chết và 26,86% số người bị thương so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, chuyển biến chưa thật sự vững chắc, vẫn còn xảy ra nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng do xe ô-tô khách gây ra, làm chết và bị thương nhiều người. Xe khách vẫn là ẩn họa và nguy cơ làm gia tăng TNGT.
Mặc dù trong tám tháng đầu năm 2008, tai nạn giao thông (TNGT) cả nước giảm 14,31% về số vụ, 13,47% số người chết và 26,86% số người bị thương so với cùng kỳ năm trước. Tuy nhiên, chuyển biến chưa thật sự vững chắc, vẫn còn xảy ra nhiều vụ TNGT đặc biệt nghiêm trọng do xe ô-tô khách gây ra, làm chết và bị thương nhiều người. Xe khách vẫn là ẩn họa và nguy cơ làm gia tăng TNGT.
Những vụ TNGT thảm khốc trong tháng 9, tháng an toàn giao thông (ATGT) liên tiếp xảy ra tiếp tục cảnh báo nguy cơ mất an toàn tiềm ẩn từ các chuyến xe khách. Gần đây nhất, hồi 4 giờ 30 phút sáng 28-9, xe khách tuyến Nam - Bắc do Lê Phương Bắc ở Tân An, Cây Long (Trà Vinh) điều khiển tới địa phận xã Quảng Ðông, huyện Quảng Trạch (Quảng Bình), quốc lộ 1A tông vào phía sau xe tải chở bạch đàn đang đỗ bên lề đường sửa lốp, khiến lái, phụ và chủ xe cùng một hành khách tử vong tại chỗ. Một tuần trước đó, tại km 431+150 quốc lộ 1A qua xóm 14, Diễn An, Diễn Châu (Nghệ An), xe khách BKS 47V-1875 do Vương Thanh Quang điều khiển chạy từ TP Hồ Chí Minh ra Hà Nội đâm vào xe container BKS 77H-1518 do Nguyễn Duy Hùng, lái xe hợp tác xã vận tải 31-3 (Tây Sơn, Bình Ðịnh) chạy ngược chiều làm 16 người chết, 14 người bị thương.
Ngay từ những ngày đầu tiên tháng ATGT đã xảy ra TNGT nghiêm trọng. Sáng 3-9, tại địa phận xã Ðông Hòa Hiệp, huyện Cái Bè (Tiền Giang), xe ô-tô BKS 66S-1926 do Phan Viết Hùng điều khiển từ Vĩnh Long đi TP Hồ Chí Minh bất ngờ lao sang trái và đâm trực diện vào hông ô-tô BKS 95T-0422 chạy ngược chiều, làm xe 95T-0422 bị bẹp dúm, lật ngang, lăn nhiều vòng vào lề đường, sáu người chết và chín người bị thương nặng. Ngày 1-9, hơn 30 hành khách trên xe ô-tô BKS 92K-3349 hành trình Ðà Nẵng - Huế được phen hoảng loạn khi xe bỗng dưng bốc cháy dữ dội trong hầm đường bộ Hải Vân. Rất may mọi người thoát hiểm kịp thời còn xe bị thiêu rụi sau vài phút.
Nguyên nhân các vụ TNGT thảm khốc nói trên chủ yếu xuất phát từ ý thức lái xe. Trong thời buổi kinh tế thị trường, vì lợi nhuận nhiều chủ xe chỉ quan tâm đến mức khoán, phó mặc lái xe phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách để tranh giành, bắt khách, chở quá tải, tránh vượt bừa bãi, tự ý dừng đỗ đón khách, bất chấp những hiểm nguy rình rập. Ðặc biệt vào ban đêm hoặc ở các đoạn đường không có CSGT chốt chặn, tuần lưu, cảnh tượng những chiếc xe điên cuồng phóng nhanh bắt khách càng phổ biến.
Nhiều lái xe sau khi gây tai nạn thừa nhận, do sức ép phải nộp khoán nên ít có thời gian nghỉ ngơi, thiếu tỉnh táo xử lý tình huống trong trường hợp khẩn cấp, nên đã gây TNGT đáng tiếc. Mặt bằng trình độ văn hóa và nhận thức của lái xe nhìn chung còn thấp, độ tuổi còn trẻ, thiếu kinh nghiệm sống lẫn tay nghề, ít có điều kiện tiếp xúc với phương tiện truyền thông nên việc "phủ sóng" pháp luật về ATGT không nhiều hiệu quả.
Và không chỉ phóng nhanh, vượt ẩu; nhiều vụ TNGT xảy ra do nguyên nhân bất cẩn khác như trường hợp lái xe Nguyễn Ðức Tân đang điều khiển xe khách BKS 35N-3355 tuyến Hà Nội- Ninh Bình, giao cho phụ xe Nguyễn Văn Huynh chưa có giấy phép lái xe chạy lấn đường va vào xe mô-tô BKS 35N1- 4179 đi ngược chiều tại km 141+ 800, quốc lộ 10 thuộc xã Ninh Phúc, TP Ninh Bình khiến anh Vũ Ðức Hòa, ở Yên Khánh (Ninh Bình) chết trên đường đưa đi cấp cứu. Hoặc tài xế Trần Anh Tuấn, trú tại phường 5, thị xã Ðông Hà chở 32 người trên xe khách BKS 74K- 4582 chạy từ thị trấn Cửa Việt về Ðông Hà bị mất lái tự gây tai nạn ở đoạn đường có góc cua địa phận huyện Gio Linh (Quảng Trị) và lật ra đường làm 18 hành khách bị thương tối 16-9.
Mặc dù bị phạt nặng, xử lý nghiêm nhưng nhiều lái xe vẫn "nhờn luật". Trong tám tháng đầu năm, CSGT toàn quốc đã tuần tra, lập biên bản xử lý tăng 1.119.735 trường hợp vi phạm TTATGT (tăng 41,6% so với cùng kỳ), còn trong đợt tổng kiểm tra đối với xe ô-tô khách, trung bình mỗi ngày khoảng gần 1.000 xe khách vi phạm trong cả nước. Qua gần hai tháng thí điểm dự án xây dựng hệ thống giám sát giao thông bằng hình ảnh trên tuyến quốc lộ 1A (Hà Nội - Ninh Bình), đã có 1.709 trường hợp vi phạm bị lập biên bản, trong đó hơn một nửa là xe khách.
Ngoài những kẽ hở tiêu cực trong khâu đăng kiểm, đăng ký phương tiện, đào tạo sát hạch cấp giấy phép lái xe... cho ra lò những tài xế tay nghề non kém, có trường hợp lái xe từng bị phạt tù vì vi phạm các quy định ATGT đường bộ vẫn tiếp tục lái xe khách. Nhiều tài xế còn liên tiếp tái phạm, chấp nhận điều khiển xe bằng biên bản xử phạt, thậm chí còn dùng giấy phép lái xe giả để đối phó khi bị CSGT đục lỗ.
Thượng tá Nguyễn Thuận Do, Phó trưởng phòng CSGT Quảng Bình cho biết, mỗi ngày có khoảng 2.000 ô-tô lưu thông trên quốc lộ 1A qua địa bàn tỉnh. Trong 9 tháng đầu năm, CSGT tỉnh phát hiện, xử lý 3.506 xe khách vi phạm TTATGT, trong đó chiếm gần một nửa là lỗi chạy quá tốc độ và chở quá số người quy định. Trước thủ đoạn đối phó của lái xe rất tinh vi như báo hiệu cho nhau khi phát hiện CSGT bắn tốc độ, qua các chốt trạm CSGT chạy như rùa bò nhưng sau đó tăng tốc chạy "bù giờ", do vậy, Phòng phải bố trí xe ô-tô chạy lưu động dọc quốc lộ bí mật ghi hình xe ô-tô vi phạm rồi thông báo cho các trạm dừng xe, xử lý triệt để. Việc bố trí xe chở lượng khách quá tải cũng gặp khó khăn vì không có xe dự phòng, ngay cả khi bố trí được xe chở khách tới điểm cuối hành trình cũng phải tốn nhiều chi phí.
Thiếu tướng Ðỗ Ðình Nghị, Cục trưởng Cục CSGT cho biết, từ đầu tháng 9, CSGT toàn quốc ra quân tổng kiểm tra, xử lý vi phạm TTATGT theo chuyên đề, kéo dài đến hết tháng 10 nhằm kiên quyết xử lý các hành vi gây TNGT của xe ô-tô khách hoạt động liên tuyến, liên tỉnh lưu thông trên tuyến quốc lộ trọng điểm 1A, 18, 5 và các cung đường tiềm ẩn nguy cơ xảy ra TNGT cao; phối hợp các lực lượng chức năng điều tra các vụ TNGT nghiêm trọng, kiên quyết xử lý hình sự nhằm răn đe, nghiêm trị tài xế coi thường tính mạng hành khách.
Việc thí điểm lắp hộp đen trên ba tuyến xe khách không chỉ giúp doanh nghiệp quản lý lái xe và phương tiện mà còn cảnh báo kịp thời trong trường hợp nguy hiểm để lái xe xử lý, hạn chế TNGT xảy ra.
Ngoài ra, việc kiểm tra, giám sát chặt chẽ các cơ sở đào tạo và sát hạch tài xế xe khách trên cả nước của Bộ GTVT trong tháng 10, cùng với tăng cường tuyên truyền ý thức chấp hành pháp luật về TTATGT cho doanh nghiệp vận tải và lái xe sẽ góp phần giảm thiểu TNGT mà mục tiêu Nghị quyết 32/CP của Chính phủ đã đề ra.
Theo N.D
toan