Người gửi: Nguyễn Lan Bình
E-mail: binhlannguyen@yahoo.com
Tai nạn giao thông tại Việt Nam chúng ta hiện nay có thể được xem như một thảm họa quốc gia. Trong thời gian vừa qua, Nhà nước và xã hội đã có nhiều đề xuất để hạn chế tình trạng này. Trong số đó có thể kể tới một số biện pháp như: Cải tạo hệ thống đường xá, tăng cường hệ thống vận tải hành khách công cộng, siết lại kỷ luật giao thông, hạn chế và tiến tới cấm xe hai bánh vv...
Tuy nhiên, việc cấm hay hạn chế xe 2 bánh ở thời điểm hiện nay là chưa ổn vì nó gắn bó quá chặt chẽ với cuộc sống hàng ngày của người dân Việt Nam chúng ta. Điều này chúng ta chỉ có thể nên và phải thực hiện tới khi nào mà hệ thống giao thông đã hiện đại, xe buýt và tàu điện đã đáp ứng được đa số nhu cầu đi lại của người dân (đi làm, đi học, đi giao dịch, giải trí ...)
Tuy nhiên, xe gắn máy lại đang chiếm tỉ lệ áp đảo trong số các vụ tai nạn giao thông xảy ra.Theo tôi, một trong những nguyên nhân quan trọng của tình trạng này là tốc độ thiết kế của xe gắn máy quá cao so với mật độ độ dày đặc của giao thông đô thị hiện nay.
Trên thực tế, hầu hết các vụ tai nạn dù ít dù nhiều đều liên quan tới việc phóng nhanh, vượt ẩu, lạng lách, đua xe hay bốc đồng rú ga chạy như điên của một số người dân thiếu ý thức, bị say xỉn hay bị kích thích vv...Tức là ở những trường hợp này, người điều khiển xe đã cho xe chạy như điên trên đường đông đúc và sự va quẹt, ngã đổ (lẻ hay dây chuyền) là điều khó tránh khỏi. Để hạn chế tình trạng này, pháp luật đã có những quy định giới hạn tốc độ tại những đoạn đường cụ thể nhưng thực tế hầu như không có tác dụng bao nhiều vì sự giám sát, xử phạt rất mỏng.
Nhưng, chúng ta có một hướng khác khả thi hơn nhiều và rất dễ làm để hạn chế tốc độ xe gắn máy. Đó là Nhà nước ban hành quy định chỉ cho phép các loại xe gắn máy "thân thiện" được lưu thông bình thường trên đường. Xe gắn máy thân thiện tôi tạm định nghĩa là xe có 3 tiêu chuẩn: Một là khống chế sự tăng tốc từ từ, không lập tức lao vọt đi dễ gây nguy hiểm; hai là tốc độ tối đa không quá 45km/h và Ba là dung tích không được quá 50 phân khối. Và để kiểm soát quy định này, Nhà nước cũng đồng thời ban hành lệnh cấm việc đôn dên, xoáy nòng hay tự chế để xe tăng tốc. Đối với các tiệm thực hiện việc này thì buộc phải đóng cửa tiệm, đối với các xe đã bị độ như vậy thì sẽ lập tức tịch thu.
Bên cạnh đó, Nhà nước cũng nên khuyến khích xe điện 2 bánh (không gây ô nhiễm môi trường, tốc độ vừa phải) bằng cách thu phí xe máy chạy xăng nhưng không thu phí xe 2 bánh chạy bằng điện. Nếu thực hiện quy định này, những cú rú ga lao vọt đi trong đám đông chỉ trong 1 - 2 giây sẽ không thể thực hiện. Đồng thời, hình ảnh những thanh thiếu niên, những kẻ say rượu lao xe đi kinh hoàng trong đám đông, lượn lờ trước mũi xe ôtô với vận tốc 70 - 80km/h cũng sẽ không thể thực hiện được.
Tất cả các loại xe chỉ có thể đạt được vận tốc trung bình 20 - 40km/h. Với vận tốc này, khả năng xử lý của người điều khiển xe sẽ tốt hơn rất nhiều và qua đó hạn chế được các tai nạn xảy ra. Hơn nữa, ngay cả khi có tai nạn xảy ra thì sự va chạm cũng không quá mạnh để có thể gây ra thương vong nặng hoặc gây thiệt hại tài sản nghiêm trọng.
Trên thực tế, vận tốc này cũng rất phù hợp với điều kiện đường sá hiện nay. Tại Hà Nội và TP.HCM, tốc độ lưu thông trung bình của xe gắn máy cũng chỉ trung bình từ 20 - 35km/h (do bị kẹt xe và đèn đỏ). Những cú rú ga lao vọt đi hay rú ga lạng lách trên đường chủ yếu được thực hiện bởi những người dân thiếu ý thức, bất chấp mạng sống của những người xung quanh và bất chấp pháp luật.
Do vậy, nếu Nhà nước ban hành quy định này thì cũng sẽ không gây ra bất kỳ phiền toán nào cho đa số người dân bình thường. Nếu có buồn thì cũng sẽ chỉ những thanh niên thích tốc độ, những kẻ thích lạng lách sẽ buồn mà thôi. Đồng thời, trước thảm nạn giao thông quá lớn hiện nay, chắc chắn các nhà sản xuất xe gắn máy cũng sẽ ủng hộ. Miễn là chúng ta báo trước cho các Nhà sản xuất một thời điểm trước phù hợp.
Do vậy, theo tôi đây là một phương án rất khả thi. Phương án này sẽ không giải quyết được triệt để được 100% tai nạn giao thông nhưng nó sẽ góp phần làm giảm số vụ và giảm tỉ lệ tử vong đi một mức đáng kể.Còn việc cấm xe máy hay hạn chế ở một mức thấp nhất thì chúng ta nên cân nhắc thật cẩn thận vì hiện nay loại phương tiện này vẫn đang đóng một vai trò vô cùng quan trọng đối với cuộc sống thường nhật của người dân.
Chúng ta chỉ nên thực hiện việc này khi mà hệ thống xe buýt đã dày đặc (mà việc này thì rất khó do đường xá của ta quá hẹp, tăng xe buýt thì sẽ kẹt xe ôtô và kẹt xe buýt và khi mà hệ thống tàu điện ở một mức độ tốt nhất.