Ngày nay, ngành giao thông vận tải chủ yếu dựa trên quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch và trở thành một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí đô thị và nông thôn và sinh ra các loại khí gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất. Hơn nữa, nó còn là nguyên nhân gây ra các tác động xấu khác đến xã hội và môi trường, từ việc mất đất và không gian mở đến những phiền toái liên quan đến tiếng ồn, chấn thương, và tử vong phát sinh từ những vụ tai nạn.
Ngày nay, ngành giao thông vận tải chủ yếu dựa trên quá trình đốt cháy nhiên liệu hóa thạch và trở thành một trong những nguồn gây ô nhiễm không khí đô thị và nông thôn và sinh ra các loại khí gây hiệu ứng nhà kính lớn nhất. Hơn nữa, nó còn là nguyên nhân gây ra các tác động xấu khác đến xã hội và môi trường, từ việc mất đất và không gian mở đến những phiền toái liên quan đến tiếng ồn, chấn thương, và tử vong phát sinh từ những vụ tai nạn. Tuy nhiên, việc vận chuyển người và hàng hóa là rất quan trọng cho sự phát triển xã hội và kinh tế vì nó kích thíchép thương mại và tạo cơ hội cho giáo dục, việc làm và giải trí. Do đó chúng ta cần phải phát triển theo hướng linh động bền vững.
Nhiều quốc gia/thành phố ở các nước đang phát triển vẫn có thị phần cao về phương tiện giao thông công cộng và phi cơ giới hóa trong các đô thị nhưng hai thị phần này đang bị thu hẹp vì không có khả năng đáp ứng được sự phát triển của dân số và kinh tế. Thách thức đặt ra là duy trì thị phần này bằng cách liên tục cải thiện các hệ thống hiện có.
Cải tiến trong lĩnh vực giao thông công cộng tạo ra cơ hội lớn nhất để tránh lượng khí thải do phương tiện giao thông trong tương lai và phát triển một hướng đi tối ưu cho ngành giao thông vận tải. Những lợi ích tổng thể mà ngành giao thông mang lại cho con người có thể đạt được nhờ việc lựa chọn đúng công nghệ, đầu tư về cơ sở hạ tầng, bổ sung các chính sách thích hợp và khung pháp lý. Một hệ thống giao thông công cộng sạch và hiệu quả là hệ thống tiêu thụ ít năng lượng và phát thải thấp đối với mỗi hành khách/hàng hóa trên 1 km du lịch/vận chuyển. Phương tiện vận tải công cộng (xe buýt, đường sắt nhẹ, tàu điện ngầm, và xe lửa) sử dụng ít không gian để vận chuyển hàng hóa và dịch vụ trái ngược hẳn với các phương tiện cá nhân; điều này giúp việc quản lý sử dụng đất tối ưu cho hoạt động xã hội và kinh tế trong khi vẫn bảo vệ môi trường. Quan trọng hơn, nó cung cấp các dịch vụ vận tải công bằng cho một bộ phận lớn dân số.
Theo đó, nhiệm vụ rộng lớn hơn của nó là giám sát môi trường toàn cầu, UNEP khuyến khích việc cân nhắc các vấn đề môi trường trong các quyết định liên quan đến giao thông vận tải ở mọi mức, từ toàn cầu đến cá nhân. Mục tiêu tổng thể là giúp cho hệ thống giao thông và vận tải trở nên linh động mà không phá vỡ môi trường.
Phát huy hệ thống giao thông công cộng nằm trong chiến lược của UNEP đó là thúc đẩy sự chuyển đổi từ việc sử dụng xe cơ giới tư nhân sang vận chuyển bằng phương tiện công cộng hoặc bằng phương tiện không động cơ trong khu vực đô thị nhờ cơ sở hạ tầng và quy hoạch tốt hơn . Điều này bao gồm:
- Xem xét lại hệ thống giao thông, thúc đẩy liên phương thức và khuyến khích việc sử dụng phương thức vận chuyển tiết kiệm năng lượng nhất, nghĩa là, bất cứ nơi nào có thể chuyển từ hàng không sang đường sắt, từ phương tiện vận tải cá nhân sang vận tải công cộng hoặc vận tải bằng phương tiện không có động cơ;
- Sử dụng phổ biến hơn các công nghệ sạch và triển khai các chính sách có liên quan thúc đẩy mọi người giảm các tác động đến môi trường;
- Và, huy động đầu tư các công nghệ quá cảng tập trung, trong các hệ thống xe buýt quá cảnh nhanh.
Tunglt (Theo undp)