Dự án đường sắt Bắc-Nam (NSR) của Ả Rập Saudi là dự án xây dựng đường sắt theo tiêu chuẩn Châu Âu lớn nhất và dài nhất thế giới từ trước đến nay. Đây là tuyến đường sắt hỗn hợp, chở khách và chở hàng, dài 2.400km từ thủ đô Riyadh ở phía tây bắc của đất nước đến Al Haditha gần biên giới với Jordan. Dự kiến tuyến đường sẽ vận chuyển 4 triệu tấn hàng hóa và 2 triệu lượt khách mỗi năm.
Đây là một dự án nằm trong kế hoạch mở rộng 3.900 km đường sắt của Ả Rập Saudi. Hai dự án khác bao gồm một dự án đường sắt dài 1.100km, nối liền các phần phía đông và phía tây của Ả Rập Saudi và một tuyến đường sắt tốc độ cao dài 450km từ Haramin đến Jeddah, kết nối với Makkah và Madinah.
Do tầm quan trọng chiến lược của dự án đối với nền kinh tế quốc gia, dự án đường sắt Bắc-Nam được ưu tiên hơn các dự án khác. Dự án là một phần quan trọng của kế hoạch khai thác phosphate và các dự án khai thác bauxite tại khu vực phía bắc của đất nước.
Dự án sẽ xây dựng một tuyến đường dài 2.400 km, hệ thống nhà ga, kho bãi hai bên tuyến đường và các cơ sở hành chính.
Tổng chi phí của dự án ước tính là 3,5 tỷ $ lấy từ Quỹ đầu tư công cộng (PIF) thuộc Bộ Tài chính. Dự án bắt đầu từ năm 2005 và dự kiến sẽ được hoàn thành vào giai đoạn 2011-2012. Dự kiến cuối năm 2010 có thể bắt đầu khai thác vận tải hàng hóa, đến năm 2011-2012 sẽ khai thác để vận chuyển hành khách.
Để thực hiện dự án Ả Rập Saudi đã ký hợp đồng tư vấn giám sát công trình với hai liên doanh Louis Verger, Systra, Canarail và Saudi Consolidated Engineering.
Các hợp đồng xây dựng các đoạn đường được giao cho công ty Saudi Binladin Group and Mohammed Al-Swailem hợp tác với một công ty của Đức xây dựng đoạn đường dài 576km từ Al Zubirah đến Ras Az Zwar trị giá 2,3 tỷ Riyal. Hợp đồng xây dựng đoạn đường thứ hai từ Al Zubirah đến giữa sa mạc ở Al Nafude dài 440km trị giá 1,9 tỷ Riyal cũng đã trao cho công ty AlSuwaikat. Một hợp đồng khác trị giá 2,8 tỷ Riyal dài 750km từ giữa Al Nafude để Al Haditha, Al Jalamid và Al Basyata cũng đã được trao các công ty Barclay Mowlem của Australia, Mitsui của Nhật Bản và Al-Rashed của Ả Rập Saudi.
Đồng thời Ả Rập Saudi cũng thành lập Công ty Đường sắt Saudi (SAR) để duy trì và vận hành tuyến đường sắt Bắc-Nam, SAR đã ký kết ba hợp đồng mới gồm hợp đồng với Thales của Pháp và công ty Saudi Binladin trị giá 453 triệu $ để xây dựng hệ thống báo hiệu theo mô hình Châu Âu, hệ thống bán vé, thông tin và hệ thống an ninh. Hợp đồng thiết kế và sản xuất đầu máy xe lửa 4300HP có trị giá 90 triệu $ trao cho công ty ElectroMotive Diesel của Mỹ. Một hợp đồng trị giá 91,3 triệu $ về thiết kế sản xuất 668 toa xe cũng đã trao cho nhóm CSR của Trung Quốc.
Tuyến đường sắt Bắc-Nam sẽ chạy qua 107 cây cầu và 2.679 cống dọc. Tuyến đường cũng phải băng qua sa mạc Al Nafude với độ dài 280km giữa Hail và Al Jawf.
Các cầu trên tuyến đường sẽ có nhịp dài 20m sử dụng bê tông dự ứng lực. Hệ thống đường ray được lắp đặt và hàn theo tiêu chuẩn CWR đảm bảo cho tuyến đường liền mạch và dễ bảo trì.
Toàn tuyến được trang bị một hệ thống tín hiệu điều khiển giao thông tập trung (CTC).
Theo thiết kế các đoàn tàu chở khách từ Riyadh đến Al Haditha có thể chạy với tốc độ 250km/h, tuy nhiên trên thực tế chúng chỉ có thể chạy với tốc độ 160km/h. Đối với các đoàn tàu chở hàng sẽ được chạy ở tốc độ 80km/h khi có hàng và 100 km/h khi đoàn tàu không có hàng.
Theo Rail magazine