Anh là Trương Xuân Thức, lái tàu Xí nghiệp Đầu máy Hà Nội đã có hành động dũng cảm, chấp nhận mất đi một phần cơ thể và nhiều vết thương trên người để cứu tính mạng hơn 300 hành khách trên chuyến tàu thống nhất TN6 Sài Gòn – Hà Nội khi va vào một chiếc ô tô tải băng qua đường ray.
Anh Trương Xuân Thức bên Huân chương Dũng cảm được Chủ tịch nước trao tặng.
Chúng tôi trở lại nhà anh Thức vào một ngày cuối năm Tân Mão, khi đợt gió mùa Đông bắc cùng với mưa phùn vừa tràn về Hà Nội làm cho không khí lạnh buốt hơn. Cảm nhận của tôi về anh trong lần trở lại này là sức khỏe đã hồi phục rất nhiều, anh có thể đi lại, quét dọn nhà cửa, cắm giúp vợ nồi cơm khi chị đi làm về muộn… Những vết thương trên cơ thể anh đã bắt đầu lành lặn nhưng có lẽ ký ức về chuyến tàu đó sẽ theo anh suốt cuộc đời. Anh Thức đưa cánh tay còn lại rót nước mời khách, nhấp chén nước trà vẫn còn bốc khói chúng tôi như nhớ lại ngày định mệnh ấy: Đó là vào ngày 6/8/2010, khi đoàn tàu Thống Nhất chỉ còn 50km nữa là về đến ga Hà Nội thì bất ngờ gặp một chiếc xe tải băng qua đường sắt. Trước tình huống nguy hiểm này, anh Thức không mảy may suy nghĩ đã gạt phanh hãm để dừng đoàn tàu khi tàu chỉ còn cách chiếc xe tải chưa đầy 100m. Hành động đó đã cứu hơn 300 hành khách thoát nạn nhưng anh đã mất đi một phần ba cánh tay trái, cơ đùi bị dập nát, vỡ gót chân phải, khuôn mặt phải khâu hàng chục mũi ngang dọc. Tại sao anh không chọn cách xử lý để ít bị tổn thương? tôi thắc mắc. Anh đưa mắt nhìn về phía vợ và con gái đang ngồi cạnh rồi tiếp lời. Thực ra, trong phần học hãm tàu và xử lý tình huống lúc đó có 2 cách: Cách thứ nhất, người lái tàu đứng dậy xả gió ở cần giật. Cách này an toàn cho lái tàu nhưng tàu sẽ dừng chậm hơn và có thể dẫn đến lật tàu. Tôi đã áp dụng cách thứ hai là xử lý khẩn cấp, dùng hết sức đẩy tay hãm về vị trí xả gió khẩn, cách này gây nguy hiểm cho lái tàu nhưng là cách dừng tàu nhanh nhất. “Lúc đó tôi chỉ nghĩ làm sao tránh được tổn thương cho hành khách và hạn chế thấp nhất những thiệt hại về tài sản của Nhà nước, hành động đó là trách nhiệm, cũng là nghĩa vụ của người lái tàu. Tôi nghĩ trong hoàn cảnh ấy, những đồng nghiệp của tôi cũng sẽ làm như vậy” anh Thức chia sẻ.
Đã hơn một năm sau ngày tai nạn, những vết thương trên cơ thể anh đã lành nhưng hậu quả để lại rất nặng nề, hàng ngày anh vẫn phải chống chọi với những cơn đau. Anh kể “mỗi khi thời tiết thay đổi, những cơn đau về đêm khiến tôi không sao chợp mắt được, cánh tay bị cụt đau nhức, tức ngực, đau cơ đùi, trí nhớ giảm sút hẳn”. Vợ và con gái là động lực giúp anh có nghị lực đứng dậy sau những cơn đau “Có hôm nhìn thấy anh đau, hai mẹ con tôi chỉ biết ôm nhau khóc vì thương anh. Hai mẹ con tự nhủ sẽ làm tất cả những gì có thể để xoa dịu phần nào những cơn đau của anh ấy” Chị Thoa, vợ anh Thức trải lòng. Sau khi sức khỏe anh Thức hồi phục, xí nghiệp Đầu máy Hà Nội đã bố trí cho anh làm một công việc nhẹ nhàng hơn. Nhưng, e ngại sức khỏe của mình không đáp ứng được công việc, làm ảnh hưởng đến công việc của toàn cơ quan, anh Thức đã xin nghỉ hưu non từ tháng 6/2011. Bởi, lúc nào anh Thức cũng quan niệm một điều, làm việc gì cũng phải tận tâm, đến nơi đến chốn, điều quan trọng nhất là để làm sao lương tâm mình thanh thản: “Tôi xác định cứu người cũng như cứu bản thân mình, bây giờ dù có đau đớn đến bao nhiêu tôi cũng không nghĩ ngợi gì. Nếu được quyết định lại, tôi vẫn làm như vậy”.
Hành động xả thân cứu đoàn tàu của anh Trương Xuân Thức đã được vinh danh trong cuộc thi “Nét đẹp người Thủ đô” của báo Hà Nội Mới và được Chủ tịch nước trao tặng Huân chương Dũng cảm. Giờ đây, anh không còn được cầm lái những chuyến tàu đi dọc dài đất nước, nhưng tấm gương anh Trương Xuân Thức mãi là niềm tự hào của cán bộ, công nhân viên ngành đường sắt nói riêng và ngành giao thông vận tải nói chung.
Nguyễn Thị Nhung