“Bắn” tốc độ, giám sát an toàn tàu khách

Trang bị thiết bị đo tốc độ GPS cho phó tàu, tăng cường biện pháp giám sát tốc độ đoàn tàu, đảm bảo an toàn

Giám sát chặt tốc độ tàu    

Trước tình hình ATGT đường sắt diễn biến phức tạp, TCT Đường sắt VN đã thực hiện nhiều biện pháp nhằm hạn chế đến mức thấp nhất sự cố, tai nạn do lỗi chủ quan của lái tàu, nhất là khi tàu chạy vào ban đêm hoặc qua địa hình phức tạp. Mới đây nhất, đơn vị này đã trang bị thiết bị đo tốc độ đoàn tàu cho phó tàu phụ trách an toàn trên các đoàn tàu khách để tăng cường giám sát lái tàu điều khiển đầu máy kéo tàu đúng tốc độ quy định.

Ông Nguyễn Ngọc Viên, Phó trưởng ban Đầu máy - Toa xe TCT Đường sắt VN cho biết, từ năm 2014, đơn vị này đã hợp tác với một số đơn vị tiến hành thử nghiệm các loại thiết bị trên các đoàn tàu khách. Qua thời gian thử nghiệm, đã khắc phục được những nhược điểm cũng như tích hợp các tính năng theo yêu cầu đặc thù trong chạy tàu. Do đó, TCT đã lựa chọn thiết bị của trường Đại học GTVT và trang bị rộng rãi trên các đoàn tàu khách.  

Nói về tính năng của máy đo tốc độ, ông Viên cho biết, đây là thiết bị đo tốc độ GPS tại vị trí trưởng tàu (được giao cho phó tàu phụ trách an toàn sử dụng), tuy nhiên phó tàu có thể đem theo di chuyển trên tàu để tiện giám sát. Khi ở trạng thái làm việc, thiết bị sẽ thông báo tốc độ tức thời của đoàn tàu qua màn hình. Phó tàu căn cứ vào quy định về tốc độ hành trình của đoàn tàu và chỉ số của đồng hồ để có ứng xử cần thiết theo nhiệm vụ quy định.

Thiết bị đo tốc độ GPS được trang bị trên đoàn tàu

Để đồng bộ và đảm bảo thông tin liên lạc giữa phó tàu và lái tàu khi cần, cùng với thiết bị chính đo tốc độ, TCT Đường sắt VN còn trang bị điện thoại di động cho phó tàu và lái tàu. Phó tàu và lái tàu sử dụng điện thoại này để liên lạc phục vụ chạy tàu, giám sát an toàn và an ninh trên các đoàn tàu đang vận hành; nhất là trong các trường hợp: Khi tàu dừng ngoài khu gian không có lý do; Khi xảy ra sự cố, tai nạn cần phải liên lạc để trao đổi thông tin; Trao đổi nhắc nhở khi đoàn tàu chạy quá tốc độ quy định…

Hiệu quả lớn

Theo Trưởng tàu khách SE3/4 Đặng Xuân Định, thiết bị đo tốc độ GPS giúp ích rất nhiều cho trưởng tàu và phó tàu phụ trách an toàn trong việc giám sát tốc độ đoàn tàu. “Trước kia, chúng tôi phải bám sát biểu đồ chạy tàu, công lệnh quy định tốc độ từng đoạn ngắn, cộng với kinh nghiệm bản thân để xác định đoàn tàu đã chạy đúng tốc độ qui định chưa, chậm hơn hay nhanh hơn.

Tuy nhiên độ chính xác không cao. Giờ được trang bị thiết bị này, thể hiện rõ tốc độ đoàn tàu. Chậm hơn quy định nhiều thì phải liên lạc với lái tàu để hỏi nguyên nhân mà nhanh hơn cũng phải liên lạc để nhắc nhở, cảnh báo”, ông Định nói và cho biết thêm, ngoài việc giám sát đoàn tàu chạy đúng tốc độ đảm bảo an toàn, thiết bị cũng giúp trưởng tàu giám sát, nhắc nhở lái tàu điều khiển đầu máy kéo tàu bám sát biểu đồ, kế hoạch chạy tàu để đưa tàu về đúng giờ.

Hiện trên các loại đầu máy, ngoài băng ghi tốc độ để giám sát quá trình điều khiển đầu máy đúng tốc độ hay không, còn lắp nút chống ngủ gật. Theo ông Viên, ngành Đường sắt quy định, cứ khoảng 45-50 giây (tùy theo đầu máy) lái tàu phải nhấn nút, nếu không còi sẽ kêu cảnh báo: Mức 1, âm thanh đứt quãng; nếu lái tàu không nhấn nút, sẽ cảnh báo ở mức 2 với còi rú liên tục. Trong trường hợp lái tàu vẫn không nhấn nút, đầu máy sẽ tự động xả gió, hãm dừng tàu để đảm bảo an toàn.