Tại cuộc họp Thường trực Chính phủ về Báo cáo đầu tư xây dựng Đường sắt (ĐS) cao tốc Hà Nội - TP. HCM, Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng đã kết luận: Việc đầu tư xây dựng tuyến ĐS cao tốc Hà Nội – TP. HCM có ý nghĩa rất quan trọng trong sự nghiệp công nghiệp hóa - hiện đại hóa đất nước, đã được Đảng và Nhà nước thống nhất về chủ trương.
Liên danh VJC đề xuất lựa chọn công nghệ xây dựng ÐS cao tốc ở Việt Nam là công nghệ Shinkansen của Nhật Bản và có cập nhật, bổ sung để phù hợp với điều kiện Việt Nam.
Thủ tướng đồng ý nguyên tắc lựa chọn công nghệ theo tiêu chuẩn kỹ thuật đồng bộ trên toàn tuyến và đề xuất phương án lựa chọn công nghệ phù hợp nhất với điều kiện Việt Nam trên cơ sở phân tích, đánh giá ưu nhược điểm của các loại công nghệ phổ biến trên thế giới.
Chính phủ sẽ bảo lãnh vốn vay cho dự án ĐS cao tốc Bắc - Nam
Về cơ bản, Thủ tướng thống nhất với phương án tuyến, quy mô và đánh giá tác động môi trường trong Báo cáo đầu tư. Thủ tướng yêu cầu, cần bổ sung, làm rõ nội dung định hướng quy hoạch hình thành các khu đô thị, cụm công nghiệp mới dọc tuyến đường sắt cao tốc. Đồng thời, cần xây dựng và phê duyệt dự án cho toàn tuyến, trên cơ sở đó vận động thu hút vốn để triển khai thực hiện. Nếu có đủ điều kiện về nguồn lực cho toàn bộ dự án thì triển khai đồng loạt trên toàn tuyến, nếu chưa đủ thì thống nhất với các nhà tài trợ để triển khai từng đoạn tuyến (trong đó ưu tiên các đoạn Hà Nội - Thanh Hóa, TP. HCM - Phan Thiết, Đà Nẵng - Huế).
Về phương án tài chính, phương án tài chính đầu tư dự án được tính toán theo nguyên tắc: Kinh phí đầu tư hạ tầng từ vận động thu hút nguồn vốn vay ODA hoặc OCR của các Nhà tài trợ (trong đó chú trọng nguồn vốn vay của Nhật Bản, Hàn Quốc, Ngân hàng Thế giới - WB, Ngân hàng Phát triển châu Á - ADB). Kinh phí đền bù giải phóng mặt bằng từ nguồn thu quỹ đất trên cơ sở hình thành các khu đô thị, cụm công nghiệp dọc tuyến. Kinh phí xây dựng nhà ga, hệ thống thông tin tín hiệu, đầu tư phương tiện vận tải được đầu tư theo hướng xã hội hóa, kêu gọi doanh nghiệp từ các thành phần kinh tế tham gia đầu tư. Doanh nghiệp đầu tư bằng nguồn vốn vay, Chính phủ có phương án bảo lãnh vốn vay.
Thủ tướng giao Bộ GTVT phối hợp với Bộ Kế hoạch và Đầu tư, Bộ Tài chính tổ chức các hội nghị xúc tiến đầu tư để kêu gọi các nhà tài trợ, các nhà đầu tư trong và ngoài nước đầu tư Dự án. Trên cơ sở kết quả thẩm định của Hội đồng thẩm định Nhà nước, Chính phủ sẽ báo cáo Bộ Chính trị và Trung ương xem xét để trình Quốc hội vào tháng 5-2010.
ĐS cao tốc Bắc Nam: Có thế mạnh vượt trội trong cự ly 300 - 500km
Theo lộ trình, ĐS cao tốc Bắc - Nam sẽ đưa vào khai thác sau năm 2036 với vận tốc 300km/h. Xét về mặt kinh tế, tuyến ĐS này có thế mạnh vượt trội trong cự ly vận tải 300 - 500km so với vận tải hàng không và đường bộ. Dự kiến, tuyến ĐS này sẽ đưa vào khai thác sau năm 2036 với vận tốc 300km/h, có tổng chiều dài 1.570 km, với tổng mức đầu tư khoảng 55,85 tỷ USD. Ngay từ bây giờ, công tác chuẩn bị đã được tiến hành theo từng phân đoạn.
Đại diện của JICA (Nhật Bản) cho biết: Liên danh tư vấn Việt Nam - Nhật Bản (VJC) đã đề xuất lựa chọn công nghệ xây dựng ĐS cao tốc ở Việt Nam là công nghệ Shinkansen của Nhật Bản và có cập nhật, bổ sung để phù hợp với điều kiện Việt Nam. Đây là công nghệ được lựa chọn sau khi so sánh và phân tích 3 loại hình công nghệ xây dựng ĐS cao tốc tiên tiến trên thế giới là Shinkansen (Nhật Bản), TGV (Pháp) và ICE (Đức) với các tiêu chí về tốc độ, sự an toàn, tiện nghi cũng như tính đúng giờ, thân thiện với môi trường và năng lực vận tải.
Theo tính toán, khi đi vào vận hành, tuyến đường này sẽ tiết kiệm chi phí khai thác phương tiện lên tới 57%, chi phí thời gian đi lại giảm 17% và giảm 20% tai nạn giao thông đường bộ. Đồng thời dự án này sẽ thúc đẩy phát triển đô thị dọc ĐS cao tốc, cũng như góp phần cải thiện tình trạng giao thông trên các tuyến đường bộ hiện có.
Với tình hình kinh tế thế giới nhiều biến động, khó khăn lớn nhất đối với dự án này chính là nguồn vốn cho giải phóng mặt bằng và xây dựng cơ bản. Bởi lẽ, đây là một dự án lớn, sẽ được áp dụng theo cách nhà nước và doanh nghiệp cùng làm. Trong đó, nguồn vốn đầu tư cho hạ tầng (70%) sẽ do nhà nước đảm nhận, vốn đầu tư mua sắm phương tiện (30%) sẽ do doanh nghiệp đảm nhận.
Ước tính, 30 nghìn tỷ đồng là tổng chi phí giải phóng mặt bằng và tái định cư của dự án xây dựng ĐS cao tốc Bắc - Nam. Điều này dựa trên những tính toán, khảo sát của Liên danh VJC (gồm Công ty Tư vấn đầu tư và Xây dựng GTVT (TRICC) cùng 3 đối tác của Nhật là Công ty Tư vấn giao thông Nhật Bản (JTC), Hiệp hội Dịch vụ kỹ thuật ĐS Nhật Bản (JARTS) và Công ty Nippon Koei (NK).
Cũng theo Liên danh VJC, để thực hiện dự án này, diện tích phải giải phóng mặt bằng của dự án lên tới 4.170 ha đất, trong đó 9% là đất dân cư khu vực đô thị, 20% là đất dân cư khu vực nông thôn, số còn lại là đất nông nghiệp và đất rừng. Như vậy, sẽ có khoảng 16.500 hộ dân bị ảnh hưởng khi xây dựng tuyến đường.
Tuy nhiên, để sớm ổn định cuộc sống cho người dân, việc đền bù và xây dựng những khu tái định cư mới sẽ sớm được thực hiện; đồng thời, áp dụng triển khai xây dựng theo từng phân đoạn. Trước mắt sẽ khai thác đoạn Hà Nội - Vinh và TP. HCM - Nha Trang; năm 2030 sẽ đưa vào khai thác đoạn Vinh - Đà Nẵng. Toàn tuyến Hà Nội - TP. HCM sẽ đưa vào khai thác năm 2036, kết hợp chạy 2 hình thức đan xen là tàu nhanh (5 giờ 38 phút) và tàu thường (6 giờ 51 phút).
Nguồn: ĐSOline