Sở GTVT Hà Nội đang tích cực chuẩn bị triển khai thử nghiệm thẻ xe buýt thông minh (smart cart) trên nhiều tuyến buýt, trong đó tính tới cả phương án đồng bộ hóa loại smart cart này với các loại hình vận tải hành khách công cộng (HKCC) khác của Hà Nội.
Sẽ triển khai trên nhiều tuyến buýt
Ông Nguyễn Hoàng Hải, Giám đốc Trung tâm quản lý và điều hành GTĐT Hà Nội cho biết, hiện trung tâm đang tích cực chuẩn bị để có thể sớm thí điểm triển khai Smart cart trên các tuyến buýt Hà Nội (cụ thể là các tuyến buýt chạy qua điểm trung chuyển Long Biên). Theo ông Hải, Smart cart sẽ có gắn chíp để quản lý thông tin hành khách cùng với số lượt đi. Loại thẻ này có ưu điểm chống làm giả (kể cả việc làm giả thẻ và can thiệp thay đổi, làm giả thông tin trong thẻ), giúp quản lý, lưu trữ thông tin hành khách, lượt đi của hành khách, đánh giá lượng hành khách trên các tuyến xe buýt. Khi sử dụng thẻ, hành khách sẽ nạp tiền vào thẻ theo tháng hoặc theo năm (tương tự như phương thức nạp tiền cho điện thoại di động) và sẽ được trừ dần trong tài khoản sau mỗi lần hành khách sử dụng. Nếu được sử dụng rộng rãi, smart cart sẽ giúp loại bỏ hiện tượng gian lận vé, đồng thời cung cấp những dữ liệu đáng tin cậy để phân tích, kiểm soát hoạt động kinh doanh của đơn vị, tiến tới tiết kiệm chi phí, tự cân đối thu, chi.
Đây không phải là lần đầu tiên Hà Nội áp dụng triển khai thử nghiệm thẻ xe buýt thông minh trên xe buýt. Trước đây, vào năm 2008, Trung tâm Quản lý điều hành GTĐT Hà Nội cũng đã thí điểm sử dụng loại thẻ này trên tuyến buýt số 32 Nhổn - Giáp Bát. Tiếp theo Hà Nội, đầu năm 2010, TP. Hồ Chí Minh cũng đã thí điểm trên tuyến số 1 Sài Gòn - Bình Tây và tuyến số 27 Bến Thành - Âu Cơ - Bến xe An Sương. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau nên có rất ít hành khách sử dụng. Lý giải về việc này ông Hải cho rằng, nguyên nhân chính là do hành khách đi xe buýt chủ yếu sử dụng vé liên tuyến, trong khi smart card mới chỉ được thí điểm trên 1 tuyến 32, chưa mang tính liên thông toàn mạng lưới nên bất tiện hơn vé lượt, vé tháng hiện đang sử dụng.
Một thẻ chung cho nhiều loại phương tiện
Thực tế trên cho thấy, còn rất nhiều rào cản để thẻ xe buýt thông minh trở thành sự lựa chọn của hành khách. Việc nhân rộng mô hình thẻ thông minh ra hàng loạt tuyến buýt khác chắc chắn đòi hỏi những khoản đầu tư lớn. Tuy nhiên, phải khẳng định, việc áp dụng loại thẻ này là tất yếu để phát triển một hệ thống vận tải HKCC văn minh trong tương lai.
Một hệ thống vận tải HKCC tiên tiến phải tạo thuận lợi tối đa cho người sử dụng phương tiện, trong đó việc áp dụng một loại vé có thể đi được nhiều loại phương tiện. Hệ thống vận tải HKCC tại Hà Nội cũng không nằm ngoài quy luật này, Thành phố mong muốn triển khai rộng rãi thẻ thông minh trên các tuyến buýt, đồng thời có thể tích hợp loại thẻ này trên các phương tiện vận tải HKCC khác của Thủ đô, đặc biệt là tàu điện ngầm, nổi trong tương lai.
Về vấn đề này, ông Hải cho biết, khi làm việc với các nhà cung cấp thiết bị, các đơn vị tư vấn, thiết kế, Trung tâm luôn nhấn mạnh yêu cầu xây dựng một hệ thống mở để tích hợp với các hệ thống vận tải công cộng của tương lai. Tuy nhiên, nếu không có một định hướng chỉ đạo chung từ khi làm dự án thì việc đồng bộ hóa loại thẻ này cho các phương tiện giao thông công cộng của Hà Nội vô cùng khó khăn.
KTĐT