Trước yêu cầu phát triển nâng cao năng lực hệ thống cảng biển Hải Phòng cũng như trong khu vực, việc xây dựng cảng cửa ngõ quốc tế tại Lạch Huyện không chỉ góp phần đưa Hải Phòng và khu vực phát triển mạnh về kinh tế biển mà còn góp phần quan trọng thực hiện Chiến lược biển Việt Nam đến năm 2020.
Thành phố Cảng Hải Phòng có vị trí quan trọng về kinh tế, xã hội và an ninh, quốc phòng của vùng Đông Bắc và cả nước, nằm trên hai hành lang - một vành đai hợp tác kinh tế Việt Nam - Trung Quốc, một cực tăng trưởng của vùng kinh tế trọng điểm Bắc Bộ. Với hệ thống cảng biển đa dạng, khu vực cảng biển Hải Phòng có lượng hàng hoá thông qua tăng khoảng 600% trong vòng 10 năm qua. Dự báo, lượng hàng hóa thông qua nhóm cảng phía Bắc đến năm 2020 là 146 - 176 triệu tấn/năm. Trong khi đó, tổng năng lực của các cảng hiện hữu kể cả sau khi nâng cấp, mở rộng cũng chỉ đạt 86 - 90 triệu tấn vào năm 2015. Sự gia tăng lượng hàng hoá khiến hệ thống hạ tầng cảng biển Hải Phòng trở nên quá tải. Mặt khác, luồng tàu qua cửa Lạch Huyện đến kênh Hà Nam có độ sâu -7,2m (CD), chỉ cơ bản đáp ứng cho tàu biển trọng tải đến 10.000 tấn đầy tải, tàu lớn hơn phải giảm tải trong khi các bến cảng khu vực Đình Vũ chưa đáp ứng được.
Trước yêu cầu nâng cao năng lực hệ thống cảng biển khu vực Hải Phòng, quy hoạch chi tiết Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng được nghiên cứu từ năm 2004.Theo đó, Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng được xây dựng có khả năng tiếp nhận tàu có trọng tải đến 100.000 DWT hoạt động trên tuyến biển xa, đưa hàng hóa xuất, nhập khẩu của khu vực miền Bắc có thể đi thẳng tới thị trường châu Âu, châu Mỹ; đồng thời thu hút lượng hàng hóa khu vực Đông Bắc Lào và khu vực Nam Trung Quốc.
Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 chỉ rõ: Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng là Cảng quốc tế loại IA, với khu bến thương mại cho tàu biển trọng tải lớn tại Lạch Huyện tiếp nhận chủ yếu tàu chở công -ten -nơ loại 4.000- 6.000 TEU, tàu chở hàng tổng hợp 5 - 8 vạn DWT. Quy hoạch chi tiết nhóm cảng biển Bắc Bộ (nhóm 1) đến năm 2020, định hướng đến năm 2030 nhấn mạnh đặc biệt chú trọng phát triển Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng tại khu bến Lạch Huyện để có thể tiếp nhận cỡ tàu tới 100.000 DWT (tàu công -ten- nơ 8000 TEU) tạo sức hấp dẫn với thị trường quốc tế, nhất là khu vực châu Âu và Bắc Mỹ.
Việc triển khai xây dựng Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng giai đoạn khởi động là hết sức cần thiết, có ý nghĩa quan trọng đối với phát triển kinh tế - xã hội Hải Phòng và toàn bộ khu vực phía Bắc, đồng thời tuân thủ theo đúng Quy hoạch phát triển hệ thống cảng biển Việt Nam.
Theo quy hoạch, Cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng được xây dựng từ phía Nam cửa Lạch Huyện, trên địa bàn huyện đảo Cát Hải - TP. Hải Phòng, dọc tuyến luồng vào cảng hiện tại đến độ sâu tự nhiên -3,0m với tổng chiều dài tuyến bến khoảng gần 8.000m; chiều dài toàn bộ tuyến luồng khoảng 18km với đáy luồng tàu -14m. Trong giai đoạn khởi động, sẽ triển khai đầu tư xây dựng cơ sở hạ tầng cảng cửa ngõ quốc tế Hải Phòng nhằm đáp ứng yêu cầu tiếp nhận tàu công-ten -nơ, tàu tổng hợp có trọng tải đến 100.000 DWT, thông qua lượng hàng dự báo ở giai đoạn 2010-2015 khoảng 6 triệu tấn/năm với tổng mức đầu tư khoảng 25.000 tỷ VND. Dự án được thực hiện theo hình thức phối hợp công- tư (PPP) gồm hai hợp phần: Hợp phần A do Cục Hàng hải Việt Nam làm chủ đầu tư; Hợp phần B do liên doanh giữa đối tác Việt Nam và Nhật Bản làm chủ đầu tư.
Nguồn: Báo Hải Phòng