Nhiều năm qua ngành đường sắt (ĐS) đã thực hiện các biện pháp bảo vệ môi trường Đường sắt từ việc nâng cao các điều kiện phục vụ HK với việc đảm bảo vệ sinh trên tàu dưới ga, chống ồn, chống mùi trên tàu, đảm bảo vệ sinh an toàn thực phẩm… đến thực hiện các tiêu chuẩn môi trường, vệ sinh công nghiệp đối với các cơ sở, đơn vị sản xuất…; thực hiện tốt công tác phòng, chống dịch bệnh; tổ chức tốt công tác tuyên truyền giáo dục nâng cao nhận thức của CBCNV cũng như người dân trong việc bảo vệ môi trường với nhiều hình thức phong phú…
Đặc biệt, ngày 5/11 hàng năm đã trở thành Ngày Môi trường Đường sắt. Vào ngày truyền thống về bảo vệ môi trường Đường sắt này, CBCNV các đơn vị ĐS đồng loạt ra quân vệ sinh đoàn tàu, nhà ga, trụ sở…; tuyên truyền HK đi tàu cũng như người dân trong khu vực, qua đó một lần nữa khơi dậy và nâng cao ý thức bảo vệ môi trường nói chung, môi trường ĐS nói riêng trong CBCNV ĐS, HK và nhân dân.
Ra quân vệ sinh đoàn tàu, nhà ga, nơi làm việc... vào Ngày Môi trường Đường sắt 5/11 hàng năm.
Năm 2013, cùng với các hoạt động bảo vệ môi trường được thực hiện theo chương trình trong năm, nhằm đẩy mạnh và nâng cao công tác đảm bảo môi trường ĐS theo hướng thiết thực, hiệu quả, ĐSVN đã xây dựng tháng 11/2013 là “Tháng hành động vì môi trường Đường sắt”. Hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường Đường sắt”, từ cấp ngành đến các đơn vị triển khai nhiều hoạt động phong phú, sôi nổi ngay từ tháng 10 như: triển khai thử nghiệm nhiên liệu sinh học bio – diesel trên đầu máy tàu hỏa; tại tỉnh Nghệ An, Đoàn TNĐS tổ chức lễ ký cam kết đảm bảo an toàn GTĐS và bảo vệ môi trường Đường sắt giữa ngành ĐS với trường THCS Diễn An (huyện Diễn Châu)…
Mở đầu các hoạt động bảo vệ môi trường trong tháng 11 là lễ phát động hưởng ứng “Tháng hành động vì môi trường ĐS” được tổ chức vào ngày 5/11 tại Ga Giáp Bát với sự tham dự của CBCNV các đơn vị ĐS khu vực Hà Nội ra quân tổng vệ sinh môi trường tại khu vực ga, phát tờ rơi tuyên truyền; đồng thời các đơn vị ĐS trên toàn mạng lưới ĐS cũng ra quân vệ sinh nhà ga, đoàn tàu, nơi làm việc, trụ sở, cơ quan. Tại lễ phát động sẽ triển khai chương trình “Ngành ĐS hưởng ứng phong trào Vệ sinh yêu nước, nâng cao sức khỏe nhân dân với việc sử dụng nhà vệ sinh sạch – đẹp tại các nhà ga HK, đoàn tàu” do Bộ Y tế và Trung tâm Y tế ĐS phối hợp tổ chức. Trong tháng, ĐSVN sẽ thực hiện phim phóng sự về môi trường ĐS; tổ chức tổng kết việc thử nghiệm nhiên liệu sinh học bio – diesel trên đầu máy tàu hỏa và đánh giá khả năng ứng dụng (Dự án “Ứng dụng nhiên liệu diesel sinh học cho các loại động cơ diesel đường sắt”); tiến hành đánh giá chất lượng các thiết bị vệ sinh tự hoại vận hành thử nghiệm trên các toa xe khách (Dự án “Lắp thiết bị xử lý chất thải sinh hoạt trên các toa xe khách của ĐSVN”); khởi công công trình Dự án “Ứng dụng công nghệ phát điện (hybrid) để khai thác nguồn năng lượng mặt trời, sức gió tại ĐS Bắc – Nam (thử nghiệm tại Ga Nha Trang)”…
Sản phẩm Biofast thế hệ thứ 3 của Công ty CP Khoa học công nghệ Petech được lắp đặt thử nghiệm trên toa xe khách của ÐSVN.
Riêng đối với dự án “Lắp thiết bị xử lý chất thải sinh hoạt trên các toa xe khách của ĐSVN” – một trong các dự án trọng điểm về môi trường năm 2013 của ĐSVN đang được tiến hành khẩn trương, đẩy nhanh tiến độ. Dự án này đã được Thủ tướng Chính phủ phê duyệt tại Quyết định số 855/QĐ-TTg ngày 6/6/2011 về việc phê duyệt Đề án “Kiểm soát ô nhiễm môi trường trong hoạt động GTVT”. Thực hiện dự án, ĐSVN đã thực hiện nhiều phần việc cụ thể như: thành lập Ban chỉ đạo thực hiện dự án; kiểm tra, đánh giá chất lượng các thiết bị vệ sinh tự hoại đã được lắp trên toa xe khách; vận hành thử nghiệm và đánh giá hiệu quả thiết bị vệ sinh tự hoại (bio-toilets) của Công ty Chodai (Nhật Bản) trên một số toa xe khách… Tuy nhiên, do giá thành các thiết bị được chào hàng cao nên tổng kinh phí thực hiện đối với toàn bộ các toa xe khách quá lớn. Vì vậy, nhằm thực hiện mục tiêu đến hết năm 2015 hoàn thành 100% toa xe khách được trang bị thiết bị vệ sinh tự hoại theo yêu cầu của Bộ GTVT, ĐSVN đã khẩn trương hội thảo, lựa chọn thiết bị của các nhà cung cấp, xác định lộ trình thử nghiệm và tiến hành vận hành thử nghiệm với chủ trương nhanh chóng, tiết kiệm, hiệu quả, phù hợp với toa xe, công nghệ chạy tàu của ĐSVN; cuối tháng 11 sẽ tiến hành đánh giá chất lượng các thiết bị này sau 1 tháng vận hành thử nghiệm để quyết định các bước tiếp theo.