Đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An) tham gia chất vấn Bộ trưởng Y tế chiều 11/11. Ảnh: Báo Nhân dân
Đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông). Ảnh: Báo Nhân dân
Trong nội dung trả lời chất vấn các vấn đề đại biểu Quốc hội quan tâm xung quanh nội dung kiến nghị Bộ Y tế sớm trình Quốc hội sửa đổi Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá để có những chế tài nhằm bảo vệ sức khỏe người dân, nhất là thế hệ tương lai của đất nước (đại biểu Dương Khắc Mai (đoàn Đắk Nông); việc ban hành Nghị quyết cấm sản xuất, kinh doanh, nhập khẩu, quảng cáo thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng và các sản phẩm thuốc mới khác có thể xuất hiện trong tương lai (đại biểu Lê Thị Song An (đoàn Long An)); yêu cầu Bộ Y tế tăng cường kiểm soát, ngăn chặn kịp thời tác hại của thuốc lá thế hệ mới (Đại biểu Đỗ Thị Lan (đoàn Quảng Ninh)), Bộ trưởng Đào Hồng Lan thông tin, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng tại Việt Nam hiện đang tăng nhanh và tiềm ẩn rất nhiều nguy cơ ảnh hưởng đến sức khỏe, tính mạng của người dân, đặc biệt là đối với giới trẻ.
Qua điều tra tại 34 tỉnh, thành phố vào năm 2020 cho thấy, tỷ lệ sử dụng thuốc lá điện tử ở người trưởng thành từ 15 tuổi trở lên tăng 18 lần, từ 0,2% năm 2015 lên 3,6% năm 2020, trong đó tập trung cao nhất ở nhóm tuổi từ 15 đến 24 tuổi (với tỷ lệ 7,3%).
Đáng chú ý, nhu cầu và việc sử dụng trong giới trẻ, đặc biệt là phụ nữ, trẻ em gái cũng tăng lên. Tỷ lệ hút thuốc lá điện tử trong học sinh ở nhóm từ 13 đến 17 tuổi tăng 2,6% năm 2019 lên 8,1% năm 2023. Ở nhóm 13 đến 15 tuổi cũng tăng từ 3,5% lên 8%.
Liên quan tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, đã có rất nhiều báo cáo khoa học nói về vấn đề này, trong đó có ảnh hưởng đến tim, gan, phổi, đặc biệt vấn đề loạn thần.
Năm 2023, đã có hơn 1.200 người điều trị liên quan tới thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng. Trong bối cảnh có khoảng 40 nghìn người/năm mắc các bệnh lý sức khỏe bởi thuốc lá bình thường, giờ thêm thuốc lá điện tử như vậy mang lại nguy cơ rất cao đối với sức khỏe của người dân, đặc biệt là giới trẻ.
Bộ trưởng Y tế Đào Hồng Lan trả lời chất vấn của các đại biểu Quốc hội. Ảnh: Báo Nhân dân
“Là cơ quan phụ trách việc bảo vệ sức khỏe cho người dân, chúng tôi đã có báo cáo phân tích chi tiết và đề xuất với Chính phủ trong thời gian tới phải có giải pháp mạnh mẽ hơn để giải quyết tình trạng buôn bán thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng”, Bộ trưởng Bộ Y tế Đào Hồng Lan nêu rõ đồng thời thông tin thêm, đến thời điểm này, Bộ Y tế đã tổ chức tổng kết 10 năm triển khai Luật Phòng, chống tác hại của thuốc lá và hiện đang xây dựng hồ sơ luật sửa đổi để trình Quốc hội xem xét, cho ý kiến, trong đó có các quy định về cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
Tuy nhiên, trong quá trình chờ sửa luật, Bộ trưởng mong muốn sẽ có một nghị quyết của Quốc hội liên quan tới việc cấm thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, hoặc có thể trong nghị quyết chung của Kỳ họp, Quốc hội giao Chính phủ thí điểm triển khai việc cấm các loại thuốc lá thế hệ mới để đáp ứng yêu cầu của thực tiễn.
Thông tin thêm, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Việt Nam đã tham gia vào công ước khung về kiểm soát thuốc lá của Tổ chức Y tế Thế giới (WHO). Bên cạnh giảm thiểu tác hại của thuốc lá thông thường, với những hình thức xuất hiện mới của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng, ngành Y tế cũng đã tham mưu cho Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ nhiều giải pháp, trong đó có tăng cường tuyên truyền về tác hại của thuốc lá điện tử, thuốc lá nung nóng trên các phương tiện thông tin đại chúng.
Qua lấy ý kiến của các bộ, ngành, đa phần đều ủng hộ đề nghị Chính phủ báo cáo Quốc hội có những giải pháp cấm sử dụng thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng. Bộ Y tế đã tổ chức đánh giá tác động làm căn cứ khoa học, đồng thời công bố tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử ra công chúng. Các giải pháp này là những giải pháp mang tính chất căn cơ để cung cấp các bằng chứng, căn cứ pháp lý để Chính phủ quyết định các giải pháp phòng, chống tác hại của thuốc lá nung nóng, thuốc lá điện tử.
Cũng theo Bộ trưởng Đào Hồng Lan, đối với dự thảo Luật Thuế tiêu thụ đặc biệt (sửa đổi) trình Quốc hội tại Kỳ họp thứ 8 đã đề xuất đến nội dung tính thuế đối với thuốc lá mới trong phần tổ chức thực hiện, Bộ trưởng Đào Hồng Lan cho biết, Bộ Y tế đã có ba văn bản gửi Bộ Tài chính và Văn phòng Chính phủ đề xuất cấm thuốc lá điện tử và thuốc lá nung nóng.
PV