Ngày 5/10/2012, Bộ trưởng Bộ GTVT đã có Quyết định số 2443/QĐ – BGTVT về việc “Phê duyệt Đề án vận chuyển container bằng ĐS nhằm giảm tải cho đường bộ”. Theo đó, đến hết năm 2013, ĐSVN xây dựng phương án tổ chức ĐS vận chuyển container (CTN) quá tải trọng kỹ thuật cầu đường bộ nhằm giảm tải cho QL5 và QL70; phương án vận chuyển CTN bằng ĐS trên tuyến Yên Vên – Cái Lân…
Thực hiện nhiệm vụ Bộ GTVT giao, tháng 11/2012, ĐSVN đã triển khai thực hiện Đề án vận chuyển CTN bằng ĐS nhằm giảm tải cho đường bộ. Công tác thông tin quảng cáo, tiếp thị tìm kiếm nguồn hàng, lựa chọn đối tác, xây dựng bãi hàng CTN… được ĐSVN giao các ban chức năng ĐSVN và Công ty TNHH MTV Vận tải HHĐS (Công ty Vận tải HHĐS) thực hiện. Triển khai nhiệm vụ ĐSVN giao, Công ty Vận tải HHĐS đã gặp gỡ, làm việc với một số khách hàng, chủ hàng có nhu cầu vận chuyển hàng hóa (HH) lớn, ổn định và có đủ năng lực xếp dỡ, có kho bãi hàng, có phương tiện vận chuyển… Đến nay, kết quả bước đầu cho thấy đã có nhiều tín hiệu khả quan.
Dồn lập tàu chuyên chở container tại Ga cảng Hải Phòng.
Tuyến Yên Viên - Kép - Hạ Long - Cái Lân
Về phía khách hàng, Công ty TNHH ĐTPT KD & DV Hải Nam đã đầu tư xong bãi hàng tại Ga Kép (km 0+000 tuyến Kép – Hạ Long) với diện tích khoảng 30.000 m2, đã xây xong nhà điều hành và hiện đang kết nối ĐS (Công ty CP Công trình 6 thực hiện) để phục vụ xếp dỡ HH... Trong tháng 6-2013, công ty hoàn thành việc xây dựng đoạn đường nhánh có chiều dài gần 400m, tương ứng với chiều dài bãi hàng và hiện đang lắp đặt trạm nghiền gỗ keo. Để đáp ứng nhu cầu khách hàng, thời gian đầu, ĐSVN tổ chức chạy 2 đoàn tàu/ngày (tương ứng 100 teu/ngày); sau khi ổn định sẽ nâng sản lượng lên 3 đoàn tàu/ngày (tương ứng 150 teu/ngày; 1 teu khoảng 10 – 12 tấn hàng). Dự kiến, các hạng mục công trình sẽ hoàn thành trong tháng 6-2013. Đối tác Nhật Bản đã đầu tư vào dự án khoảng 22 tỷ đồng.
Tuy nhiên, hiện nay ĐSVN chưa có toa xe Mcd (toa xe mặt bằng chuyên dùng chở CTN) vận dụng (chạy) trên khổ ĐS 1.435 mmm tuyến ĐS Kép – Hạ Long nên Công ty Vận tải HHĐS đã đề xuất phương án vận dụng các toa xe H (toa xe thành cao không mui) để thay thế vận chuyển CTN do các thông số (cự ly giá chuyển hướng; chiều cao, dài, rộng; tải trọng…) phù hợp với việc vận chuyển CTN. Tổng số toa xe H chạy trên khổ ĐS 1.435 mm hiện có là 290 toa xe. Phương án đề xuất của Công ty Vận tải HHĐS là sử dụng 1 toa xe H để xếp 2 CTN 20 feet hoặc 1 CTN 40 feet với yêu cầu HH xếp trong CTN đúng tiêu chuẩn kỹ thuật, 2 CTN 20 feet xếp trên 1 toa xe H phải có trọng lượng bằng nhau và tổng trọng lượng không được vượt quá trọng tải kỹ thuật của toa xe. Qua công tác khảo sát, tính toán (độ xê dịch dọc, xê dịch ngang…) cho thấy: Ở điều kiện bình thường cũng như khi gặp tình huống bất lợi nhất (HH xô lệch, lệch tải trọng…), khi xếp 2 CTN 20 feet hoặc 1 CTN 40 feet trên toa xe H khổ ĐS 1.435 mmm không cần kê lót, gia cố vẫn đảm bảo an toàn như vận chuyển CTN trên toa xe Mcd có vấu, vít tăng đơ gia cố.
Tuyến Hải Phòng - Việt Trì - Phủ Đức
Hiện nay, bãi hàng Ga Phủ Đức (km 81+770) đã được ĐSVN phê duyệt cho thuê với thời hạn 5 năm. Trong tháng 5-2013, Công ty Vận tải HHĐS đã phối hợp với Công ty TNHH MTV QLĐS Vĩnh Phú, Xí nghiệp Vận tải ĐS Vĩnh Phú, Ga Phủ Đức và khách hàng tiến hành bàn giao mặt bằng, cắm mốc giới bãi hàng CTN Ga Phủ Đức (khoảng 3.000 m2); tiến hành làm việc với một số đối tác có nhu cầu vận chuyển: Công ty CP Vận tải đa phương thức Duyên Hải (Tasa Hải Phòng), khu công nghiệp Thụy Vân (Việt Trì - Phú Thọ)… Dự kiến khối lượng vận chuyển đạt khoảng 600 teu (6.000 tấn – 7.200 tấn/tháng).
Dự kiến giai đoạn 1 công trình bãi hàng Ga Phủ Đức sẽ phá dỡ 2 dãy nhà kho (khoảng 750 m2) trong Ga Phủ Đức; san nền, cải tạo sơ bộ để có thể thực hiện tác nghiệp xếp dỡ trên nguyên tắc tiết kiệm, có thể sử dụng nguồn vốn liên kết khách hàng (xã hội hóa) hoặc nguồn vốn của Công ty Vận tải HHĐS. Công ty đã báo cáo, trình ĐSVN cho phép Ga Phủ Đức (Xí nghiệp Vận tải ĐS Vĩnh Phú) thành ga có xếp dỡ CTN và có chính sách giá cước để bước đầu thu hút khách hàng. Hiện nay, doanh nghiệp đang có nhu cầu vận chuyển HH bằng ĐS nhưng phải trung chuyển xuống Ga Việt Trì (km 72+710) nên phát sinh nhiều chi phí. Hiện Công ty Vận tải HHĐS đang tiến hành thực hiện công tác tiếp thị, quảng bá thông tin tới khách hàng biết tiện ích trong việc kết nối trung chuyển HH từ khu công nghiệp Thụy Vân và các tỉnh lân cận ra Ga Phủ Đức (cách Ga Việt Trì khoảng 9 km) vận chuyển về Hải Phòng và các khu vực khác bằng ĐS và ngược lại. Với phương án này, chi phí giảm rất nhiều so với trung chuyển HH xuống Ga Việt Trì. Có thể hợp tác với khách hàng (hình thức xã hội hóa) cùng đầu tư vào bãi hàng để khai thác. Giai đoạn 2, công ty sẽ đánh giá hiệu quả khai thác và mở rộng quy mô đầu tư.
Tuyến Hải Phòng - Lào Cai
Hiện nay, Công ty Vận tải HHĐS và khách hàng duy trì vận chuyển CTN theo các hợp đồng đã ký, cụ thể: Công ty CP Vinaline logistic tổ chức chạy 3 ngày/đôi (có kết nối ĐS vào bãi hàng ICD tại Lào Cai), khối lượng vận chuyển 1 đoàn tàu vận chuyển được 26 teu. Xí nghiệp Xếp dỡ và vận tải Bạch Đằng tổ chức chạy 3 ngày/đôi (xếp dỡ HH tại Ga Lào Cai), khối lượng vận chuyển 1 đoàn tàu vận chuyển được 26 teu. Công ty CP Vinaline logistic đã kết nối ĐS vào cảng cạn ICD Lào Cai. Các tháng tiếp theo, Công ty Vận tải HHĐS sẽ phối hợp với khách hàng để tăng số đôi tàu vận chuyển CTN chạy trên tuyến Hải Phòng – Lào Cai.
Các tuyến Hải Phòng - Văn Phú, Hải Phòng - Lưu Xá
Công ty CP Dịch vụ ĐS Hải Phòng hiện đã đầu tư sửa chữa theo hình thức xã hội hóa với Công ty Vận tải HHĐS 48 toa xe M chở CTN vận chuyển trên tuyến ĐS phía Tây: Lào Cai – Hải Phòng (vận chuyển gạo đường, phân hóa học…), Văn Phú – Hải Phòng (vận chuyển bột đá xuất sang Nhật Bản), Hải Phòng – Lưu Xá (vận chuyển quặng amiăng)…, khối lượng vận chuyển bình quân từ 180 – 200 teu/tháng.
Để sớm hoàn thiện đồng bộ các giải pháp nâng cao năng lực vận chuyển CTN bằng ĐS có hiệu quả nhằm giảm tải cho QL5 và QL70; nâng cao hiệu quả vận chuyển CTN bằng ĐS trên tuyến Lào Cai – Yên Viên – Cái Lân; đề nghị sớm đưa vào khai thác tuyến Kép – Hạ Long – Cái Lân vì hiện tuyến này đang dư thừa năng lực; cho phép Công ty Vận tải HHĐS được áp dụng đơn giá điều hành GTVT riêng đối với vận chuyển CTN theo đề án hiện đang triển khai để các tuyến có thể thực hiện được…
Nguồm: ĐSVN