Ngày 26/4/2013, Tổng Công ty Cảng hàng không Việt Nam (ACV) sẽ khởi công công trình “Xây dựng nhà ga hành khách - Cảng hàng không Vinh”. Quy mô Cảng Hàng không Vinh được mở rộng, đầu tư xây mới nhiều hạng mục, hứa hẹn trở thành một trong những sân bay hiện đại nhất Việt Nam.
Đón đầu để phát triển đô thị
Hiện nay, từ Cảng hàng không Vinh đang có các đường bay khứ hồi kết nối Vinh với các đô thị, trung tâm kinh tế lớn của cả nước như: Thành phố Hồ Chí Minh, Nội Bài, Đà Nẵng, Buôn Ma Thuột với tần suất 20 lần chuyến cất, hạ cánh/ngày, do các hãng hàng không đối tác: Vietnam Airlines, Jetstar Pacific Airlines và Vietjet Air khai thác. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, điều kiện kinh tế xã hội của tỉnh Nghệ An phát triển nhanh, nhu cầu đi lại của người dân không chỉ Nghệ An mà các tỉnh lân cận như Thanh Hóa, Hà Tĩnh cũng tăng mạnh, khiến sản lượng vận chuyển của Cảng hàng không Vinh tăng mạnh với mức 150%/năm. Nhà ga trở nên quá tải trong những giờ cao điểm khi phải tiếp nhận 3 chuyến bay A320 đồng thời, tương đương phục vụ khoảng 600-800 hành khách/giờ cao điểm.
Thực trạng này đòi hỏi việc đầu tư nâng cấp, xây dựng Cảng HK Vinh đủ khả năng khai thác, tiếp nhận máy bay có sức chứa lớn như A320-A321 với tần suất lớn hơn nhằm đáp ứng nhu cầu đi lại của người dân, mở ra cơ hội giao thương trong nước và quốc tế ngày càng cấp thiết. Ngày 03/1/2006 Bộ trưởng Bộ Giao thông Vận tải đã ký quyết định số 06/QĐ-BGTVT phê duyệt quy hoạch tổng thể Cảng hàng không Vinh giai đoạn đến 2015 và định hướng đến 2025,việc xây dựng Nhà ga hành khách Cảng hàng không Vinh sẽ làm tăng năng lưc, tiềm lực, đa dạng hoá loại hình dịch vụ và phù hợp với kế hoạch phát triển mạng lưới cảng hàng không quốc gia và tỉnh Nghệ An. Khi đi vào hoạt động sẽ thu hút các doanh nghiệp vào đầu tư, tăng năng lực cho các doanh nghiệp trên địa bàn.
Theo nội dung trong "Đề án phát triển thành phố Vinh, tỉnh Nghệ An trở thành trung tâm kinh tế, văn hóa vùng Bắc Trung Bộ" đã được Chính phủ phê duyệt, thành phố Vinh sẽ được xây dựng và nâng cấp để trở thành “Thủ phủ” kinh tế - xã hội của khu vực Bắc Trung bộ. Theo đề án, Vinh – Cửa Lò sẽ trở thành Trung tâm thương mại lớn của vùng Bắc Trung Bộ, là đầu mối trung chuyển hàng hóa, đầu mối bán buôn, xuất nhập khẩu cho tỉnh Nghệ An và cả vùng. Thành phố sẽ phát triển các cụm du lịch trung tâm thành phố Vinh; núi Quyết – Bến Thủy; Tây Nam Vinh; cụm du lịch phía Nam; Cửa Lò; sông Cấm. Đề án cũng đưa ra mục tiêu: nhịp độ tăng trưởng GDP của thành phố Vinh mở rộng giai đoạn 2004 -2010 đạt bình quân 14%/năm. Tỷ trọng GDP của thành phố bằng 12,4% GDP của vùng Bắc Trung bộ vào năm 2010, bằng 15,2% vào năm 2015 và 18,2% vào năm 2020.
Đón đầu định hướng phát triển của TPVinh, (ACV) đã khẩn trương lập quy hoạch, đánh giá dự án đầu tư xây dựng Nhà ga hành khách – Cảng hàng không Vinh theo các tiêu chí đảm bảo thống nhất quản lý về quy hoạch và xây dựng, đồng bộ với tiến trình phát triển tổng thể của khu vực, góp phần hình thành khu đô thị với đầy đủ các tiện ích, đáp ứng nhu cầu của xã hội và yêu cầu xây dựng, mở rộng thành phố Vinh, vươn lên thành đô thị hiện đại trong tương lai gần.
Nhà ga hiện đại, mở nhiều chuyến bay
Theo đánh giá, cảng hàng không Vinh có vị trí địa lý thuận lợi: bên cạnh quốc lộ 1A xuyên quốc gia, cạnh đường sắt Thống Nhất Bắc - Nam, cách Cảng Cửa Lò 14km, kết hợp với Cảng hàng không quốc tế Nội Bài và các cảng hàng không lân cận tạo nên mạng cảng hàng không dân dụng tại khu vực miền Bắc, tạo điều kiện bảo vệ vững chắc bầu trời của tổ quốc, vùng biển phía Đông và góp phần quan trọng vào sự phát triển của vùng Bắc Trung Bộ.
Căn cứ vào tốc độ phát triển vận chuyển hành khách và hàng hóa trong những năm qua và xu thế tăng trưởng của các cảng hàng không trong cả nước mức tăng trưởng của CHK Vinh trong những năm tới vẫn giữ được với nhịp độ cao, dự báo trong năm 2012 – 2015 tốc độ tăng trưởng ở mức: 15 -30% năm, những năm 2015 -2020 tốc độ tăng trưởng: 8-15% năm; Giai đoạn 2020-2030 tăng trưởng 4-8% năm.
Để phù hợp với nhu cầu phát triển, nhà ga hành khách được thiết kế đáp ứng mục tiêu năm 2022 với công suất 2.000.000 khách/năm. Hành khách giờ cao điểm là 1.000 hành khách/ giờ cao điểm (bao gồm cả khách đi và khách đến). Công trình gồm các hạng mục: Xây dựng nhà ga hành khách với tổng diện tích sàn khoảng 11.706m2; hệ thống chiếu sáng trong và ngoài nhà ga; hệ thống cấp thoát nước nhà ga. Dự án được quy hoạch dựa trên mục tiêu xây dựng hoàn chỉnh một nhà ga hàng không dân dụng tiện nghi, thẩm mỹ, hiện đại và chất lượng cao, đạt cấp dịch vụ theo tiêu chuẩn mức C (Level of service C) theo phân mức tiêu chuẩn phục vụ hành khách của IATA.
Cùng với quy hoạch phát triển mở rộng về quy mô hoàn chỉnh, cơ sở hạ tầng kỹ thuật ngày càng hiện đại, Cảng hàng không Vinh sẽ có nhiều Hãng hàng không quan tâm khai thác mở thêm nhiều tuyến bay mới nối các địa phương trong cả nước về với thành phố Vinh, trung tâm kinh tế, văn hoá, thương mại và du lịch của khu vực Bắc Trung bộ. Trong tương lai gần, cảng sẽ mở thêm các đường bay Quốc tế tầm trung như Vinh – Viêng Chăn, Vinh – Đông Bắc Thái Lan. Sau đó, Chính phủ dự kiến mở rộng Cảng hàng không Vinh thành cảng hàng không quốc tế với quy mô lớn, mở các tuyến bay đi Trung Quốc, Đông Bắc Á và các nước khác.
Với quy mô chức năng phù hợp tại vị trí mới và phong cách phong cách kiến trúc hiện đại, bên cạnh việc đáp ứng nhu cầu vận chuyển hành khách theo dự báo, nhà ga mới mang tầm vóc của công trình hàng không của quốc gia sẽ nâng tầm vị thế của TP Vinh, Nghệ An và khu vực Bắc Miền Trung; góp phần thúc đẩy sự phát triển kinh tế, xã hội của vùng đất nhiều tiềm năng này.
Cảng hàng không Vinh do thực dân Pháp xây dựng vào năm 1937 với đường cất – hạ cánh dài 1400 x 30m bằng đất và một vài công trình phụ trợ khác: sân đỗ máy bay, kho xăng dầu… Trước năm 1994, Cảng hàng không Vinh hầu như không được đầu tư sửa chữa. Năm 1994, trước nhu cầu khai thác đường bay Hà Nôi – Vinh – Đà Nẵng và ngược lại, nhà nước đã đầu tư trên 20 tỷ đồng để sửa chữa đường cất – hạ cánh, xây dựng nhà ga, đường lăn, sân đỗ. Năm 1995, hoàn tất công tác đầu tư sửa chữa và đưa vào khai thác thường lệ đường bay Hà Nội – Vinh – Đà Nẵng với tần suất 6 chuyến/tuần. Từ năm 1997, cảng hàng không Vinh khai thác tuyến Vinh Đà Nẵng – Vinh - Đà Nẵng với tần suất 3 chuyến/tuần.
Từ năm 2001 – 2003, được sự quan tâm của các cấp các ngành, Cảng hàng không Vinh đã liên tục được đầu tư xây dựng các công trình như: đường lăn, sân đỗ máy bay, nhà ga hành khách dân dụng, các công trình quản lý bay, tháp chỉ huy… đặc biệt là cải tạo và kéo dài đường cất – hạ cánh đạt cấp 4C, tiếp nhận được các loại máy bay A320, A321 có giảm tải hoặc các loại máy bay tương đương; Cảng hàng không Vinh ngày càng được phát triển, từng bước được xây dựng trở thành một cảng hàng không hoàn chỉnh, đồng bộ và hiện đại đáp ứng được các nhu cầu khai thác sử dụng.
Nguồn: Cục Hàng không Việt Nam