Tổ chức Cospas - Sarsat quốc tế được thành lập trên cơ sở một hiệp định về chương trình thông tin vệ tinh (có tên gọi Hiệp định Chương trình Cospas - Sarsat quốc tế) với mục tiêu trợ giúp nhân đạo cho các hoạt động tìm kiếm cứu nạn.
Tổ chức này hiện có 37 quốc gia thành viên và 2 tổ chức thành viên. Từ năm 2002, Việt Nam đã chính thức trở thành thành viên của Tổ chức này với tư cách là Quốc gia cung cấp thành phần mặt đất.
Hệ thống Cospas - Sarsat là một hệ thống thông tin vệ tinh cung cấp thông tin phục vụ cho các hoạt động tìm kiếm cứu nạn, thu nhận tín hiệu cấp cứu - khẩn cấp từ các thiết bị báo động Cospas - Sarsat hoạt động trên tần số 121.5/243/406 MHz và cung cấp dữ liệu về vị trí báo động cấp cứu tới các Trung tâm Phối hợp tìm kiếm - cứu nạn.
Hệ thống Cospas - Sarsat bao gồm Hệ thống các vệ tinh Cospas - Sarsat (Satellites); Hệ thống các Đài vệ tinh mặt đất Cospas - Sarsat - LUT (Local User terminals); các Trung tâm điều khiển và xử lý dữ liệu báo động cấp cứu Cospas - Sarsat - MCC; các thiết bị báo động Cospas - Sarsat (bao gồm thiết bị EPIRB sử dụng cho phương tiện thủy; thiết bị ELT sử dụng cho máy bay và thiết bị PLB sử dụng trên bộ); các Trung tâm phối hợp cứu nạn - RCC và các điểm phối hợp TKCN.
Trong tình huống cấp cứu cần sự trợ giúp, thiết bị báo động Cospas - Sarsat được kích hoạt sẽ phát tín hiệu cấp cứu trên tần số 406 MHz hoặc 121.5/243 MHz. Vệ tinh của hệ thống Cospas - Sarsat thu được tín hiệu cấp cứu phát lên từ thiết bị báo động Cospas - Sarsat sẽ lưu trữ trên vệ tinh và phát đáp xuống các đài vệ tinh mặt đất Cospas - Sarsat (LUT) trên tần số 1544.5 MHz.
Đài LUT thu nhận tín hiệu, thực hiện xác định vị trí thiết bị báo động Cospas - Sarsat bằng hiệu ứng Doppler hoặc từ thông tin về vị trí đã được mã hóa trong thiết bị (đối với loại 406 MHz) và chuyển tiếp tới MCC liên đới. MCC thu nhận thông tin từ đài LUT liên đới với mình và thông tin từ MCC khác sau đó tập hợp, phân loại và xử lý dữ liệu để đưa ra thông tin tổng hợp về tình huống bị nạn và chuyển tới các Trung tâm phối hợp TKCN thích hợp.
Hệ thống Cospas - Sarsat hiện nay trên thế giới bao gồm 30 Trung tâm điều khiển và xử lý dữ liệu báo động cấp cứu qua vệ tinh Cospas - Sarsat (MCC) và 53 đài vệ tinh mặt đất Cospas - Sarsat (LUT). Hệ thống Cospas - Sarsat hoạt động mang tính toàn cầu, mạng các vệ tinh bao phủ toàn bộ trái đất, mạng các đài mặt đất LUT/MCC trên toàn cầu được kết nối với nhau thông qua các MCC chủ.
Hiện tại, hệ thống Cospas - Sarsat có 6 MCC chủ phân phối dữ liệu cho 6 vùng, gồm FMCC (phân phối dữ liệu khu vực Trung Âu do Pháp chịu trách nhiệm), AUMCC (phân phối dữ liệu khu vực Tây - Nam Thái Bình Dương do Australia chịu trách nhiệm), JAMCC (phân phối dữ liệu khu vực Tây - Bắc Thái Bình Dương do Nhật Bản chịu trách nhiệm), CMC phân phối dữ liệu khu vực phía Đông do Nga chịu trách nhiệm), USMCC phân phối dữ liệu khu vực phía Tây do Mỹ chịu trách nhiệm) và SPMCC (phân phối dữ liệu khu vực Nam do Tây Ban Nha chịu trách nhiệm).
Hiện tại, Việt Nam đã đầu tư xây dựng hệ thống các đài thông tin duyên hải nhằm thiết lập Hệ thống thông tin cấp cứu an toàn hàng hải theo tiêu chuẩn GMDSS. Hệ thống này bao gồm 29 Đài thông tin duyên hải các loại; 1 Đài thông tin vệ tinh mặt đất Inmarsat; 1 Đài thông tin vệ tinh mặt đất Cospas - Sarsat và 1 Trung tâm Xử lý thông tin hàng hải.
Sau khi chính thức tham gia Tổ chức Cospas - Sarsat quốc tế với tư cách quốc gia cung cấp thành phần mặt đất, Việt Nam đã tiến hành đầu tư xây dựng Hệ thống Đài vệ tinh mặt đất Cospas - Sarsat (VNLUT) và Trung tâm điều khiển và xử lý dữ liệu qua vệ tinh Cospas - Sarsat (VNMCC) tại Hải Phòng để tiếp nhận, xử lý, phân phối dữ liệu báo động Cospas - Sarsat cho các Trung tâm phối hợp TKCN Việt Nam nhằm thực hiện nghĩa vụ nhân đạo. Ngày 1/8/2008, Tổ chức Cospas - Sarsat quốc tế đã công bố năng lực khai thác đầy đủ cho đài VNLUT/MCC với vùng trách nhiệm VNMCC bao gồm Điểm phối hợp TKCN Lào và Campuchia.
|
(Theo giaothongvantai.com.vn)