Robot hàn - Triển vọng mới cho ngành công nghiệp đóng tàu

Thứ tư, 25/03/2009 00:00

Xem với cỡ chữ

Thời gian gần đây, một số sản phẩm robot “made in Việt Nam” được ứng dụng khá thành công như: bộ điều khiển digital cho robot dạng SCARA 4 trục, robot di động trong môi trường cháy nổ, robot lấy đĩa CD trên máy ép nhựa… Mới đây, thêm một sản phẩm robot hàn đứng cũng đã được chế tạo thành công và kỳ vọng sẽ mang đến một triển vọng mới cho ngành công nghiệp đóng tàu trong nước.

Ý tưởng từ thực tế
Sau thành công của các giải Robocon, UBND TP giao Sở KH&CN tạo điều kiện hỗ trợ các thành viên trong đội Robocon của thành phố phát huy sáng tạo, thực hiện các nghiên cứu ứng dụng vào thực tiễn. Khi biết thông tin này, chàng sinh viên Lê Công Danh vừa tốt nghiệp khoa Cơ khí trường Đại học Giao thông Vận tải Tp. Hồ Chí Minh đã mạnh dạn đăng ký ngay với Sở KH&CN thực hiện Đề tài “Robot hàn đứng ứng dụng trong công nghệ đóng tàu”.

Không kể thời gian nghiên cứu, thiết kế, khi định hình được robot, Danh đã thực hiện trên 20 lần dùng robot hàn thử nghiệm tại các xưởng cơ khí, các nhà máy đóng tàu tại Tp. Hồ Chí Minh. Sau nhiều lần trục trặc, con robot hoàn toàn bị thuần phục với các tốc độ từ 100mm, 150mm, 200mm rồi đến tận 250mm/phút ở tất cả các mối hàn từ đơn giản đến phức tạp. Đường hàn có tính thẩm mỹ, chất lượng ổn định và đều hơn so với phương pháp thủ công. Đặc biệt, sai số của robot đạt mức trong khoảng +/-5% (từ 0,5mm trở xuống) tương đương với sai số cho phép của các sản phẩm ngoại nhập.

Triển vọng cho ngành đóng tàu
Theo phân tích của tác giả, trong điều kiện thực tế, một thợ hàn trong ngành đóng tàu chỉ thực hiện mối hàn có chiều dài khoảng từ 10 - 15cm (tùy theo độ dày của tấm thép) là phải dừng do sức nóng, bức xạ nhiệt từ mối hàn tỏa ra. Thêm vào đó, người thợ phải mất thời gian kiểm tra lại mối hàn, nếu không đạt thì tiến hành đục bỏ để hàn lại. Đó là chưa tính cả phần gia cường chống biến dạng trong quá trình hàn. Những nguyên nhân này làm giảm hiệu quả và tiến độ thực hiện trong ngành công nghiệp đóng tàu.

Trong điều kiện hiện nay, một số doanh nghiệp sản xuất khó có thể đầu tư ngay một lúc để tự động hóa hoàn toàn công nghệ vì chi phí quá lớn, trong khi hiệu quả cạnh tranh của sản phẩm lại có tính giai đoạn, việc các doanh nghiệp làm sao để tìm ra giải pháp vừa hiệu quả, tiết kiệm mà vẫn đảm bảo tăng năng suất là một vấn đề không nhỏ. Thực tế cho thấy, bên cạnh các mẫu robot tĩnh được sử dụng trong sản xuất công nghiệp, việc nghiên cứu, ứng dụng robot di động được trang bị các thiết bị nhận dạng âm thanh, hình ảnh, khoảng cách… đòi hỏi các phương pháp điều khiển tinh vi hơn. Nói về triển vọng phát triển của sản phẩm, PGS-TS Lê Hoài Quốc, Phó Giám đốc Sở KH&CN cho biết, đề tài sẽ được giao cho Trung tâm thiết kế - Chế tạo thiết bị mới (Neptech) thuộc Sở KH&CN Tp. Hồ Chí Minh tiếp nhận để triển khai sản xuất – ứng dụng sản phẩm robot hàn đứng mang thương hiệu Việt.

Đáng nói hơn, sử dụng robot sản xuất trong nước, khách hàng được hưởng lợi ở chỗ chủ động bảo trì, nâng cấp với chi phí thấp, đồng thời thiết kế phù hợp với nhu cầu sử dụng và quan trọng là giá thành rẻ hơn. Tuy nhiên, khi sản xuất, trung tâm cũng cần nghiên cứu kỹ yếu tố tâm lý của người tiêu dùng để có thể tính đến hướng liên kết, hợp tác với các hãng sản xuất nước ngoài để tăng tỷ lệ nội địa hóa của robot. Theo TS Nguyễn Ngọc Lâm, Phân viện Nghiên cứu Điện tử – Tin học – Tự động hóa, đối với các nhà khoa học trẻ, đây là đề tài tương đối khó, đòi hỏi tính sáng tạo, am hiểu thực tế và chuyên môn cao. Trong đó, phần quan trọng nhất là thiết bị cảm biến dò đường hàn, công nghệ tự động hóa được đầu tư chất xám rất nhiều. Khi triển khai ứng dụng sẽ cần hoàn thiện thêm một số chi tiết nhưng với giá thành và chất lượng ổn định thì sản phẩm được kỳ vọng đáp ứng nhu cầu hiện đại hóa cho ngành công nghiệp đóng tàu.

SGGP