.jpg)
Hội nghị quán triệt, triển khai thực hiện Quy định số 34-QĐ/TW ngày 14/10/2021 của Ban Bí thư
về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng ủy đơn vị sự nghiệp Trung ương
Bối cảnh mới, thời cơ mới
Thực hiện Nghị quyết Hội nghị lần thứ tư Ban Chấp hành Trung ương Đảng khoá X (Nghị quyết số 10-NQ/TW, ngày 09/02/2007) về đổi mới, kiện toàn tổ chức bộ máy các cơ quan đảng, định hướng về đổi mới tổ chức bộ máy nhà nước, Mặt trận Tổ quốc và các đoàn thể chính trị - xã hội, ngày 11/4/2007, Bộ Chính trị đã ban hành Quyết định số 47-QĐ/TW lập Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương trên cơ sở sắp xếp lại 7 đảng bộ khối trực thuộc Trung ương trước đây và lập Đảng bộ Ngoài nước đặt trực thuộc Đảng bộ Khối.
Việc lập Đảng bộ Khối có ý nghĩa hết sức quan trọng, thể hiện tầm nhìn chiến lược của Trung ương đối với công tác xây dựng đảng ở các cơ quan Trung ương, tạo sự thống nhất trong công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Trung ương và Đảng ủy Khối, đồng thời bảo đảm tinh gọn đầu mối, nâng cao hiệu lực, hiệu quả công tác lãnh đạo, chỉ đạo của Đảng. Thời điểm thành lập, Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương có tới 92 tổ chức đảng trực thuộc, chủ yếu là các đảng bộ, chi bộ cơ sở với khoảng 50 nghìn đảng viên (có cả đảng viên của các tổ chức đảng ở nhiều nước và vùng lãnh thổ trên thế giới).
Do còn nhiều hạn chế, bất cập về mô hình tổ chức và hoạt động của các tổ chức đảng trực thuộc nên đã ảnh hưởng không nhỏ đến nội dung và phương thức hoạt động của cả Đảng bộ, dẫn đến kết quả thực hiện nhiệm vụ chính trị và công tác xây dựng đảng hiệu quả chưa như yêu cầu đề ra.
Nhận thức rõ những khó khăn, bất cập những năm đầu mới tái lập, cùng với việc quyết liệt triển khai thực hiện các Nghị quyết Trung ương 4, 5, 6 (khóa X), Ban Chấp hành Đảng bộ và Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã tập trung chỉ đạo nhiều trọng tâm công tác, nhất là việc sắp xếp, kiện toàn tổ chức, nhằm tạo điều kiện cho các cấp ủy đẩy mạnh nội dung phương thức hoạt động, nâng cao năng lực lãnh đạo của các cấp ủy trực thuộc.
Một số kết quả nổi bật đáng ghi nhận
Ngày 10/5/2007, tại lễ công bố Quyết định của Bộ Chính trị về việc lập Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, Ban Chấp hành Đảng bộ lâm thời gồm 35 đồng chí, Ban Thường vụ 11 đồng chí, Bí thư và 03 Phó Bí thư Đảng uỷ Khối đã chính thức ra mắt, theo Quyết định số 405-QĐNS/TW, ngày 03/5/2007 của Bộ Chính trị. Ngay sau đó, Ban Chấp hành Đảng bộ, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã tập trung lãnh đạo, chỉ đạo và triển khai thực hiện nhiều nội dung trọng tâm trên tất cả các lĩnh vực công tác. Mười lăm năm qua, với sự quyết tâm cao, nỗ lực lớn của toàn Đảng bộ, sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối các nhiệm kỳ công tác và sự cố gắng của các đảng ủy trực thuộc, công tác xây dựng đảng của Đảng bộ Khối đã đạt được những kết quả nổi bật, đáng ghi nhận.
Một là, công tác xây dựng và hoàn thiện các quy chế, quy định được đặc biệt chú trọng. Giai đoạn đầu Đảng bộ mới được lập, đứng trước yêu cầu sớm ổn định tổ chức và bảo đảm hoạt động, rất nhiều nhiệm vụ quan trọng đã được Ban Thường vụ Đảng ủy Khối tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện. Với 68 cán bộ, công chức, người lao động ở cơ quan chuyên trách làm nhiệm vụ tham mưu giúp việc, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã phối hợp chặt chẽ, có hiệu quả với Ban Tổ chức Trung ương và các ban đảng Trung ương tham mưu Bộ Chính trị ban hành Quyết định số 98-QĐ/TW ngày 22/10/2007 của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương; khẩn trương ban hành Quy chế làm việc, chương trình công tác toàn khóa và hằng năm của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ, Thường trực Đảng ủy Khối; chương trình công tác kiểm tra, giám sát toàn khóa và hằng năm. Lãnh đạo, chỉ đạo việc ban hành hoặc sửa đổi, bổ sung nhiều văn bản về công tác chính trị tư tưởng, cán bộ cấp ủy, về tổ chức đảng và đảng viên, về công tác kiểm tra, giám sát, công tác dân vận và lãnh đạo các tổ chức đoàn thể, từng bước thực hiện số hóa, kịp thời đáp ứng yêu cầu của công tác xây dựng đảng của Đảng bộ.
Hai là, Đảng ủy Khối xác định và hoàn thành tốt ba nhiệm vụ trọng tâm, cấp bách được đặt ra, nhất là những năm đầu Đảng bộ mới thành lập, đó là sắp xếp, kiện toàn các tổ chức đảng trực thuộc theo tinh thần các nghị quyết Trung ương 4, Trung ương 5 và Trung ương 6 (khóa X); rà soát, bổ sung kiện toàn cấp ủy và ủy ban kiểm tra các tổ chức đảng trực thuộc theo mô hình mới; rà soát, củng cố tổ chức bộ máy, cán bộ chuyên trách và chính sách cán bộ cơ quan tham mưu, giúp việc. Trên cơ sở các định hướng đó, Đảng uỷ Khối đã quyết định kết thúc hoạt động của 05 đảng bộ các ban đảng ở Trung ương để lập 05 đảng bộ: Văn Phòng Trung ương Đảng, Ban Tổ chức Trung ương, Ban Tuyên giáo Trung ương, Văn phòng Ban Chỉ đạo Trung ương về phòng, chống tham nhũng và Cơ quan Đảng uỷ Khối các cơ quan Trung ương; kết thúc hoạt động của 04 đảng bộ cơ quan nhà nước để quyết định thành lập và tổ chức lại 07 đảng bộ. Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã phối hợp với Ban Tổ chức Trung ương xây dựng Đề án kiện toàn các tổ chức đảng các đơn vị sự nghiệp ở Trung ương, phối hợp tham mưu Ban Bí thư Trung ương Đảng ban hành Quyết định số 214-QĐ/TW kết thúc hoạt động của ban cán sự đảng ở các đơn vị sự nghiệp Trung ương, ban hành Quy định số 215-QĐ/TW quy định chức năng, nhiệm vụ của đảng uỷ ở các đơn vị sự nghiệp Trung ương theo mô hình đảng ủy lãnh đạo toàn diện.
Để khắc phục thực trạng tổ chức đảng ở một số hội văn học, nghệ thuật ở Trung ương gặp khó khăn, vướng mắc trong tổ chức và bảo đảm hoạt động, thực hiện Quyết định của Ban Bí thư về kết thúc hoạt động của 9 đảng đoàn một số hội văn học, nghệ thuật ở Trung ương và tổ chức lại Đảng đoàn Liên hiệp các hội Văn học Nghệ thuật Việt Nam, Đảng uỷ Khối đã triển khai kế hoạch lập Đảng bộ cơ quan Liên hiệp các hội văn học nghệ thuật Việt Nam trên cơ sở các tổ chức đảng và đảng viên của Đảng bộ hội Mỹ thuật Việt Nam và 11 chi bộ cơ sở cơ quan các hội ở Trung ương. Với sự quyết liệt của Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối, chỉ trong thời gian từ năm 2007 đến năm 2010, từ 92 tổ chức đảng đã được sắp xếp còn 60 đảng bộ trực thuộc (hiện nay là 61 đảng bộ). Các tổ chức đảng cơ bản được hình thành theo 3 cấp: Đảng bộ Khối - Đảng bộ cấp trên cơ sở - các đảng bộ, chi bộ cơ sở. Mô hình tổ chức đảng được tổ chức thống nhất với mô hình tổ chức lại của các bộ, ban, ngành Trung ương. Cơ bản khắc phục được tình trạng đảng bộ cơ sở nằm trong đảng bộ cơ sở, nhất là khắc phục tình trạng có chi bộ cơ sở trực thuộc trực tiếp Đảng ủy Khối (cấp ủy tương đương cấp tỉnh).
Song song với sắp xếp, kiện toàn các tổ chức đảng, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đặc biệt chú trọng việc kiện toàn cấp uỷ, uỷ ban kiểm tra của các cấp uỷ trực thuộc, vừa khẩn trương để có đủ bộ máy lãnh đạo cấp ủy, vừa bảo đảm chất lượng cán bộ. Đến nay, bí thư các đảng ủy trực thuộc Đảng ủy Khối đều là các đồng chí lãnh đạo các cơ quan, đơn vị, tạo thuận lợi lớn cho công tác lãnh đạo, chỉ đạo của các cấp ủy. Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã đơn giản hóa tối đa các thủ tục để việc bổ sung, kiện toàn cấp ủy, ủy ban kiểm tra cấp ủy các cấp được kịp thời, đủ số lượng, đồng thời bảo đảm sự kế thừa trong công tác cán bộ. Trên cơ sở các quy định của Trung ương, Đảng ủy Khối cũng kịp thời ban hành các quy định và hướng dẫn để các đảng ủy trực thuộc thực hiện đúng quy trình, thủ tục công tác cán bộ cấp ủy. Với những biện pháp và sự lãnh đạo, chỉ đạo kịp thời, cụ thể, hiệu quả, công tác xây dựng đảng ở các đảng ủy trực thuộc Đảng ủy Khối đã đạt những kết quả rõ nét; vai trò, vị trí của tổ chức đảng và các cấp ủy được khẳng định.
Việc xây dựng, củng cố bộ máy cơ quan tham mưu, giúp việc, cán bộ chuyên trách và chính sách đối với cán bộ của Đảng ủy Khối và các đảng ủy trực thuộc cũng được Ban Thường vụ Đảng ủy Khối thường xuyên lãnh đạo, chỉ đạo quan tâm, tạo điều kiện bổ sung và nâng cao chất lượng cán bộ, công chức, người lao động. Từ 68 cán bộ, công chức, người lao động khi mới thành lập, đến nay Cơ quan Đảng ủy Khối có hơn 100 cán bộ, công chức, bộ máy cơ quan bảo đảm tinh gọn, luôn hướng tới chất lượng, hiệu quả theo đúng yêu cầu của Trung ương. Các đảng ủy trực thuộc Đảng ủy Khối đều xây dựng cơ quan tham mưu, giúp việc cấp ủy theo đúng các quy định thi hành Điều lệ Đảng để bảo đảm phục vụ hoạt động của cấp ủy, đến nay đã có gần 200 cán bộ, công chức là cán bộ chuyên trách công tác đảng, góp phần quan trọng trong công tác tham mưu, phục vụ cấp ủy.
Ba là, với vị trí của cấp ủy ở nơi có đặc điểm riêng, trong những năm qua, Ban Chấp hành, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối đã luôn phát huy trí tuệ tập thể, kịp thời phát hiện những vấn đề mới ở các cấp ủy, cơ quan, đơn vị, từ đó phối hợp với các cơ quan liên quan trong việc tham mưu, đề xuất với Trung ương về giải pháp cụ thể. Thời gian qua, Đảng ủy Khối đã tham mưu đề xuất một số đề án hoặc được Bộ Chính trị, Ban Bí thư giao chủ trì thực hiện, đạt kết quả tốt như Quyết định số 98-QĐ/TW, ngày 22/10/2007 của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, Quy định số 215-QĐ/TW, ngày 05/12/2013 của Ban Bí thư về chức năng, nhiệm vụ, quyền hạn, tổ chức bộ máy của đảng ủy cấp trên trực tiếp tổ chức cơ sở đảng trực thuộc Đảng bộ Khối, Quyết định số 16-QĐ/TW, ngày 18/6/2021 của Bộ Chính trị về chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của Đảng ủy Khối các cơ quan Trung ương, Quy định số 34-QĐ/TW, ngày 14/10/2021 của Ban Bí thư chức năng, nhiệm vụ, tổ chức bộ máy của đảng uỷ đơn vị sự nghiệp Trung ương. Ban Thường vụ Đảng ủy Khối luôn quan tâm và chú trọng nâng cao chất lượng, hiệu quả công tác phối hợp với ban cán sự đảng, đảng đoàn, lãnh đạo các cơ quan Trung ương trong công tác xây dựng đảng và lãnh đạo thực hiện nhiệm vụ chính trị.
Bốn là, chú trọng đổi mới phương thức lãnh đạo của các cấp ủy, tổ chức đảng. Với phương châm hướng về cơ sở, tập trung cho cơ sở, những năm qua, Đảng ủy Khối luôn quan tâm lãnh đạo, chỉ đạo việc xây dựng và thực hiện quy chế làm việc, chương trình công tác toàn khóa và hằng năm của các cấp ủy, ủy ban kiểm tra các cấp; chú trọng việc tìm tòi, đổi mới cách xây dựng, ban hành nghị quyết của cấp ủy để lãnh đạo, chỉ đạo; phát huy tính chủ động, sáng tạo, kịp thời tháo gỡ những vấn đề còn vướng mắc, nảy sinh từ thực tiễn.
Năm là, Ban Thường vụ Đảng ủy Khối thường xuyên quan tâm, tăng cường lãnh đạo, chỉ đạo công tác xây dựng Đảng về chính trị; coi trọng xây dựng Đảng về tư tưởng; tập trung xây dựng Đảng về đạo đức, tổ chức, cán bộ; đẩy mạnh thực hiện Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII, XIII, triển khai thực hiện nghiêm túc Chỉ thị số 05-CT/TW, ngày 15/5/2016 của Bộ Chính trị; chú trọng công tác tuyên truyền, giáo dục cán bộ, đảng viên về chính trị, tư tưởng, đấu tranh, ngăn chặn, đẩy lùi có hiệu quả tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, đạo đức, lối sống, những biểu hiện “tự diễn biến”, “tự chuyển hóa” trong nội bộ. Nâng cao hiệu lực, hiệu quả lãnh đạo, chỉ đạo và tổ chức thực hiện toàn diện, đồng bộ công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật đảng. Thông qua công tác kiểm tra, giám sát, kỷ luật của Đảng, nhất là kiểm tra, giám sát việc khắc phục, sửa chữa khuyết điểm, vi phạm sau kiểm tra, giám sát nên nền nếp sinh hoạt cấp ủy, chi bộ và công tác xây dựng đảng nói chung đã có những chuyển biến rõ rệt, đáng ghi nhận.
Mười lăm năm qua, với những cố gắng của các cấp ủy và cán bộ, công chức cấp ủy các cấp trong toàn Đảng bộ, công tác tổ chức xây dựng đảng thu được kết quả đáng ghi nhận trên tất cả các lĩnh vực. Công tác tổ chức, cán bộ, xây dựng tổ chức cơ sở đảng, phát triển đảng viên được quan tâm. Kỷ luật, kỷ cương của Đảng từng bước được chuẩn hóa, siết chặt. Chất lượng đội ngũ cán bộ, đảng viên được nâng lên; sinh hoạt chi bộ có nhiều đổi mới, chất lượng chi bộ ngày càng được nâng cao. Công tác thi đua, khen thưởng tổ chức cơ sở đảng, đảng viên được thực hiện kịp thời, chặt chẽ, đúng quy định, đúng đối tượng. Công tác bảo vệ chính trị nội bộ được quan tâm, coi trọng và đạt những kết quả thiết thực.
Cùng với các lĩnh vực của công tác xây dựng đảng nói chung, kết quả trong công tác tổ chức xây dựng đảng của Đảng bộ Khối những năm qua sẽ tiếp tục đóng góp tích cực vào thành tích chung của Đảng bộ Khối; tiếp tục kế thừa và phát huy truyền thống Đảng bộ trong sạch, vững mạnh, thiết thực hướng tới kỷ niệm 75 năm Ngày truyền thống của Đảng bộ Khối các cơ quan Trung ương, 07/11/1948 - 07/11/2023./.
NGUYỄN KHẮC TIẾN
Ủy viên Ban Chấp hành Đảng bộ Khối, Phó Trưởng ban TT Ban Tổ chức Đảng ủy Khối