Đặc biệt, với sự đầu tư của T.Ư và của tỉnh, Bắc Ninh hiện có các tuyến Quốc lộ được đầu tư đồng bộ và hiện đại bậc nhất cả nước kết nối với Thủ đô Hà Nội và các tỉnh trọng điểm phía Bắc. Tuy vậy, trước sức ép của quá trình đô thị hóa, tốc độ phát triển công nghiệp nhanh thì hệ thống hạ tầng giao thông và tổ chức giao thông, nhất là trên các tuyến quốc lộ qua địa bàn tỉnh đã và đang bộc lộ nhiều bất cập, là nguyên nhân chủ yếu gây ùn tắc và TNGT, rất cần được giải quyết.
Những bất cập nảy sinh
Những cung đường lớn đã mở ra để Bắc Ninh có thêm cơ hội kết nối, phát triển. Song, trên các tuyến Quốc lộ qua địa bàn tỉnh vẫn đang nảy sinh nhiều bất cập trong công tác tổ chức giao thông. Điều đáng nói là một số bất cập lại chậm được giải quyết đã gây nguy cơ ùn tắc, TNGT khiến tâm lý nhiều người tham gia giao thông lo lắng.
.jpg)
Nhiều người điều khiển mô tô, xe máy trên QL18 đi ngược chiều
để vào khu công nghiệp, tiềm ẩn nguy cơ TNGT
Anh Nguyễn Văn T. nhà ở gần ngã tư Đông Côi (Thị trấn Hồ, Thuận Thành) cho biết: “Từ ngày ngã tư này được mở rộng cùng với nâng cấp đường cũ thành Quốc lộ 17 thì lưu lượng phương tiện qua đây ngày càng nhiều, nhất là các xe có tải trọng lớn, song đến nay vẫn chưa được đầu tư hoàn chỉnh, không có đèn chiếu sáng buổi tối, biển báo dành cho người đi bộ thì bị che khuất, trong khi hệ thống đèn tín hiệu có lúc bị trục trặc khiến phương tiện gặp khó khăn. Đến Ngã tư Dâu là giao cắt giữa Quốc lộ 17 và Tỉnh lộ 283 thì dù thời gian gần đây đường đã mở rộng hơn nhiều so với trước đây song tình trạng các hộ dân lấn chiếm hành lang ATGT để buôn bán kinh doanh vẫn tồn tại, không được giải quyết triệt để khiến nơi đây trở thành một trong những điểm thường xuyên xảy ra ùn tắc cục bộ và không ít vụ va chạm giao thông gây bức xúc, ảnh hưởng không nhỏ đến cuộc sống của người dân…”
Trên thực tế những năm gần đây tại Bắc Ninh, quá trình đô thị hóa diễn ra nhanh cộng với việc gia tăng đột biến về người và phương tiện làm nảy sinh không ít những bất cập về tổ chức giao thông, nhất là trên những tuyến quốc lộ. Trước hết là tình trạng thiếu hệ thống biển báo hiệu đường bộ; thiếu gờ giảm tốc, thiếu đèn tín hiệu… tại những điểm giao cắt từ đường làng, ngõ xóm, thậm chí là đường liên xã, tỉnh lộ với quốc lộ. Điển hình trên tuyến Quốc lộ 18 đoạn Bắc Ninh - Phả Lại đang có rất nhiều điểm đấu nối trực tiếp với đường dân sinh, mặt đường ngang lớn nhưng lại không có dải phân cách cứng, thiếu biển báo, gờ sơn giảm tốc bị mờ…
Đặc biệt, tại một số đoạn tuyến quốc lộ qua khu dân cư, khu công nghiệp bị người dân mở lối đi tự phát, lấn chiếm hành lang ATGT, có nơi người dân phá bỏ giải phân cách để lấy lối cho xe máy, xe đạp sang đường… gây ảnh hưởng nghiêm trọng đến trật tự ATGT trên các tuyến đường như ở khu vực phường Khắc Niệm (thành phố Bắc Ninh), xã Trạm Lộ, Nghĩa Đạo (Thuận Thành)… Cây cầu Bình Than trên Quốc lộ 17 nối đôi bờ sông Đuống được đưa vào sử dụng từ năm 2016 đã mở ra hướng phát triển mới cho các xã của huyện Gia Bình, Lương Tài… song cũng từ khi giao thông thuận tiện thì Quốc lộ 17 - theo cách nói của người dân nơi đây - đã trở thành “con đường xe công” bởi mỗi ngày có hàng nghìn lượt xe đầu kéo, container, xe chở vật liệu xây dựng qua lại, tiềm ẩn nguy cơ tai nạn bởi mặt đường nhỏ, lưu lượng xe quá lớn, lại đi qua nhiều khu đông dân cư như: Đại Bái, thị trấn Đông Bình, phố Ngụ, phố Bùng (huyện Gia Bình)…
Thực tế, tuyến đường này đã xảy ra nhiều vụ TNGT giữa xe container với những phương tiện khác và người đi bộ. Ngay dưới chân cầu Bình Than, điểm giao cắt Quốc lộ 17 với đê Đại Hà cũng tồn tại bất cập. Đường đê cắt ngang Quốc lộ nhưng lại không có gờ giảm tốc, không có hệ thống đèn đường chiếu sáng ban đêm… nên TNGT luôn rình rập.
Đối tuyến Quốc lộ 1A từ Km 133+500 hướng Hà Nội- Bắc Giang; Km 137+500 Bắc Giang- Hà Nội và Km142+00 đoạn qua địa phận Tiên Du… Ban ATGT tỉnh đề nghị lắp các biển cảnh báo đoạn đường thường xuyên xảy ra TNGT. Chỉ riêng tại Quốc lộ 18 đoạn Bắc Ninh - Phả Lại dài chưa đến 25 km mà có tới gần 23 điểm bất cập về công tác tổ chức giao thông khi có nhiều điểm đấu nối trực tiếp với đường dân sinh có nguy cơ xảy ra TNGT, độ dốc của mặt đường ngang lớn, trong khi đó lại thiếu biển báo và gờ sơn giảm tốc bị mờ. Từ điểm cuối của thị trấn Phố Mới đến cầu Bình Than hiện chưa có đèn chiếu sáng, ảnh hưởng rất lớn đến các phương tiện lưu thông vào buổi tối…
Những tồn tại bất cập trên là một trong những nguyên nhân trực tiếp gây xung đột giao thông và TNGT trên các tuyến quốc lộ. Vì vậy, xóa bỏ bất cập trong tổ chức giao thông trên các tuyến quốc lộ được coi là nhiệm vụ cấp bách hàng đầu cần được các cấp, ngành chức năng tập trung giải quyết, tháo gỡ kịp thời, dứt điểm.
“Vấn nạn” từ ý thức người dân
Qua phân tích các vụ TNGT xảy ra trong năm 2021 của lực lượng chức năng của tỉnh đã chỉ rõ, trong tổng số 93 vụ TNGT xảy ra trên địa bàn tỉnh (làm chết 65 người, làm bị thương 33 người) thì hầu hết số vụ đã được điều tra xác minh là do lỗi chủ quan của người điều khiển phương tiện, đặc biệt là trên các tuyến quốc lộ. Trong đó, có 8 vụ là do đi không đúng phần đường, làn đường quy định; 4 vụ xe vượt không đúng quy định; 7 vụ do chuyển hướng không đúng quy định; không nhường đường 4 vụ; không chấp hành báo hiệu đường bộ 4 vụ; dừng đỗ không đúng quy định 4 vụ; quy trình thao tác lái xe 1 vụ; 15 vụ không chú ý quan sát...
Bên cạnh số đông người dân chấp hành nghiêm qui định thì vẫn có không ít trường hợp người tham gia giao thông thiếu ý thức, chấp hành chưa nghiêm túc qui định về ATGT, là nguyên nhân chủ yếu dẫn đến tình trạng TNGT hiện nay. Điển hình và nguy hiểm nhất là tình trạng uống rượu, bia rồi điều khiển phương tiện tham gia giao thông, hay nhiều hành vi vi phạm pháp luật về ATGT khác cũng rất đáng bị lên án như: Đi sai phần đường, làn đường, đi ngược chiều, quá tốc độ, phóng nhanh, vượt ẩu, vượt đèn đỏ… Đây chính là nguyên nhân chủ quan dẫn đến TNGT gia tăng hiện nay.
Biểu hiện rõ nhất là tại KCN Quế Võ, mặc dù tại đây có đường gom, cầu vượt song nhiều công nhân vẫn “rồng rắn” sang đường, thậm chí là đi mô tô, xe máy vào đường cấm, đi ngược chiều. Tại KCN Yên Phong cũng có các nút giao thông được đầu tư đồng bộ, hiện đại, có cầu vượt song cảnh xe máy đi ngược chiều, tình trạng xe khách dừng đón trả khách (chủ yếu là công nhân) trên Quốc lộ 18 vẫn diễn ra. Đặc biệt tại cầu Hồ, mỗi khi không có lực lượng chức năng, dòng xe ô tô lại nối đuôi nhau đi vào đường đê nhằm “trốn” trạm thu phí khiến thường xuyên xảy ra các vụ va chạm giao thông, dẫn đến tình trạng ùn tắc kéo dài…
Cùng với đó, tình trạng vi phạm hành lang ATGT cũng xuất phát từ nguyên nhân ý thức của một số người dân. Chỉ vì lợi ích trước mắt, nhiều nơi xảy ra những vi phạm thường xuyên, liên tục, gây bức xúc cả đối với người tham gia giao thông và người dân địa phương. Điển hình là tình trạng bày bán hàng, họp chợ với cảnh người mua, kẻ bán tấp nập ngay trên vỉa hè, dưới lòng đường diễn ra trên các tuyến Quốc lộ 17 ở khu vực ngã tư Dâu (Thuận Thành), chợ Đông Bình (Gia Bình); tuyến Quốc lộ 18 là khu vực chợ Phủ (thị trấn Phố Mới, Quế Võ)… Mặc dù lực lượng chức năng nhiều lần ra quân xử lý, ký cam kết không vi phạm hành lang ATGT, tịch thu phương tiện, xử phạt hành chính song tình trạng tái phạm vẫn xảy ra. Hay, hiện tượng người dân bán hàng nước, xe đón, trả khách cũng như đội ngũ những người làm nghề xe ôm vẫn hoạt động ngay dưới các chân cầu vượt trên tuyến Quốc lộ 1A chạy qua địa phận tỉnh (dù chỉ có hơn 20km) và trên tuyến Quốc lộ 18 tại các nút giao với KCN Quế Võ, KCN Yên Phong thì lúc cao điểm cũng có hàng chục người và phương tiện tụ tập dưới lòng đường. Đặc biệt nghiêm trọng là việc người dân thiếu ý thức, vi phạm pháp luật khi tự ý phá giải phân cách, mở các lối đi tự phát lên quốc lộ gây nguy hiểm cho chính bản thân và người tham gia giao thông...
Những bất cập cả về hạ tầng giao thông, công tác tổ chức và nhất là ý thức người dân đã và đang gây ảnh hưởng lớn đến hoạt động giao thông trên các tuyến quốc lộ qua địa bàn Bắc Ninh, tiềm ẩn nguy cơ thường trực về ùn tắc và TNGT. Đây là những vấn đề cấp thiết mà dư luận đang đòi hỏi phải giải quyết triệt để trong thời gian tới.