BỘ GIAO THÔNG VẬN TẢI
THÔNG TIN BÁO CHÍ
về xử lý các bất cập tại các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ của các dự án BOT
Thực hiện Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020 và trên cơ sở rà soát điều chỉnh mức phí đường bộ, phí BOT; đánh giá mức điều chỉnh hợp lý để giúp doanh nghiệp giảm chi phí, đặc biệt là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải, Bộ Giao thông xin được thông tin đến các cơ quan thông tấn báo chí như sau:
1. Về bất cập tại các trạm thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ:
* Việc thực hiện Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 của Chính phủ về hỗ trợ và phát triển doanh nghiệp đến năm 2020.
Trong thời gian qua vị trí và mức giá của các trạm tham gia sử dụng dịch vụ đường bộ của Dự án BOT là vấn đề được Chính phủ cũng như xã hội hết sức quan tâm. Sự quan tâm này thể hiện rõ ở việc Chính phủ đã ban hành Nghị quyết số 35/NQ-CP ngày 16/5/2016 trong đó có nội dung “Rà soát, điều chỉnh mức phí đường bộ, phí BOT; đánh giá mức điều chỉnh hợp lý để giúp doanh nghiệp giảm chi phí, đặc biệt là doanh nghiệp kinh doanh dịch vụ vận tải” và chỉ đạo của Phó Thủ tướng Vương Đình Huệ về việc điều chỉnh giảm giá dịch vụ sử dụng đường bộ để hỗ trợ các doanh nghiệp. Thực hiện chỉ đạo của Chính phủ, Bộ GTVT, các Nhà đầu tư dự án BOT đã nghiêm túc rà soát, đàm phán để điều chỉnh giá được 35 dự án; 27 dự án có mức vé thấp hơn mức bình quân; 11 dự án chưa giảm do lưu lượng xe thấp hơn so với phương án tài chính.
Đặc biệt, Bộ GTVT đã thỏa thuận quyết toán 51 dự án BOT, đã đàm phán điều chỉnh thời gian thu phí của 23 dự án và đang tính toán điều chỉnh phương án tài chính của 28 dự án theo hướng ưu tiên giảm mức phí so với dự kiến trước đây.
* Xử lý bất cập tại các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ
- Đến ngày 31/7/2017, Bộ Giao thông vận tải đã xử lý bất cập về giá của 04 dự án với 05 trạm thu giá. Cụ thể như sau: (1). Dự án xây dựng đường Hòa Lạc-Hòa Bình và cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 6 đoạn Xuân Mai-Hòa Bình; (2) Dự án Đường Hồ Chí Minh đoạn từ QL2 đến Hương Nộn và nâng cấp, mở rộng Quốc lộ 32 đoạn từ Cổ Tiết đến cầu Trung Hà; (3) Dự án đầu tư XD QL 1A đoạn tránh TP Hà Tĩnh, Trạm Cầu Rác; (4) Dự án mở rộng QL 1A đoạn Nam Bến Thuỷ đến tuyến tránh Hà Tĩnh.
- Tổng cục Đường bộ Việt Nam đã phối hợp với địa phương, Nhà đầu tư/Doanh nghiệp dự án xây dựng phương án giảm giá, đề xuất Bộ Giao thông vận tải chấp thuận đối với 05 dự án với 04 trạm thu giá. Cụ thể: (1) Dự án ĐTXD công trình mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Km1063+877-Km1092+577, tỉnh Quảng Ngãi; (2) Dự án xây dựng Quốc lộ 1A đoạn tránh thành phố Đồng Hới; (3) Dự án ĐTXD công trình Quốc lộ 1 đoạn Km672+600-Km704+900, tỉnh Quảng Bình; (4) Dự án ĐTXD công trình mở rộng Quốc lộ 1 đoạn Km597+549-Km605+000 và đoạn Km617+000-Km641+000, tỉnh Quảng Bình; (5) Dự án ĐTXD công trình cải tạo, nâng cấp Quốc lộ 91 đoạn Km14+000 đến Km50+889 theo hình thức BOT.
Để tiếp tục xử lý các bất cập tại các trạm thu giá dịch vụ, Bộ GTVT yêu cầu:
- Nghiên cứu điều chỉnh Thông tư 35/2016/TT-BGTVT để phù hợp với thực tế các dự án BOT đang triển khai.
- Các Vụ, Cục chức năng thuộc Bộ nghiên cứu đề xuất của Tổng cục ĐBVN để tham gia ý kiến, xây dựng phương án giải quyết các bất cập tại các trạm thu giá dịch vụ sử dụng đường bộ của các dự án BOT, báo cáo Ban Cán sự đảng Bộ GTVT xem xét, quyết định.
- Giao các Ban QLDA chỉ đạo Nhà đầu tư các dự án đã quyết toán nhưng chưa ký phụ lục Hợp đồng điều chỉnh thời gian thu phí của dự án khẩn trương cập nhật lưu lượng thực tế, giá trị quyết toán công trình để tính toán lại phương án tài chính, giảm giá dịch vụ theo đúng chỉ đạo của Chính phủ trình Bộ thống nhất để ký phụ lục Hợp đồng điều chỉnh theo quy định; trên cơ sở các nguyên tắc (i) việc giảm giá vẫn phải đảm bảo khả thi về phương án tài chính của các dự án; (ii) giá phí trên cùng tuyến đường phải có mức tương đồng; (iii) Ưu tiên giảm mức tăng phí đối với những dự án có mức tăng phí cao cho phù hợp với chỉ số CPI và mức lạm phát trong thời điểm hiện nay.
2. Đối với Dự án xây dựng QL1A đoạn tránh Thành phố Thanh Hóa theo hình thức hợp đồng BOT:
- Theo Hợp đồng và các phụ lục Hợp đồng Dự án giữa Tổng cục ĐBVN và Nhà đầu tư: Tổng mức đầu tư của dự án 822 tỷ đồng, thời gian thu phí hoàn vốn 27 năm 8 tháng, thời gian thu phí tạo lợi nhuận là 3 năm.
- Trong thời gian thu giá, quyết toán chi phí đầu tư và rà soát lại Hợp đồng dự án, một số chỉ tiêu tính phương án tài chính thay đổi, cụ thể:
+ Tổng vốn đầu tư của dự án giảm 36 tỷ đồng, từ 822 tỷ đồng xuống 786 tỷ đồng, trong đó: vốn nhà đầu tư là: 156 tỷ đồng, vốn vay 489 tỷ đồng, vốn ngân sách Nhà nước 141 tỷ đồng.
+ Lưu lượng phương tiện thực tế qua trạm thu giá tăng cao hơn so với dự kiến tại hợp đồng dự án vì lý do: di dời vị trí Trạm thu phí từ Tào Xuyên đến Dốc Xây là khu vực có lưu lượng xe cao hơn so với vị trí cũ; sự tăng trưởng, phát triển kinh tế xã hội những năm gần đây; tuyến cao tốc Hà Nội-Thanh Hóa-Vinh dự kiến đi vào khai thác năm 2017, phân lưu xe qua trạm thu phí giảm còn 40% (chưa thực hiện); tuyến đường cao tốc Pháp Vân – Cầu Giẽ - Ninh Bình đi vào khai thác, đồng thời tuyến QL 1 Thanh Hóa - Vinh được mở rộng, tạo điều kiện giao thông dễ dàng, thu hút lượng xe lớn lưu thông qua trạm thu giá của dự án.
+ Phương án tài chính của Phụ lục Hợp đồng số 3/38-CĐBVN/HĐ/2008 tính trùng lãi phần vốn BOT.
- Những chỉ tiêu đầu vào để tính phương án tài chính thay đổi dẫn đến thời gian thu hoàn vốn của dự án giảm xuống còn 7 năm 2 tháng.
- Thời gian thu hoàn vốn của dự án từ 27 năm 8 tháng giảm xuống còn 7 năm 2 tháng, thời điểm thu tạo lợi nhuận của Nhà đầu tư sớm hơn dự kiến 20 năm. Việc giữ nguyên thời gian thu phí tạo lợi nhuận là 03 năm như hợp đồng ban đầu là chưa hợp lý.
Bộ GTVT đã giao Tổng cục ĐBVN đàm phán với Nhà đầu tư điều chỉnh mức lợi nhuận. Theo báo cáo của Tổng cục ĐBVN tại văn bản số 4643/TCĐBVN-TC ngày 31/7/2017, sau nhiều vòng đàm phán, các bên chưa thống nhất mức lợi nhuận của dự án. Theo Phụ lục hợp đồng dự án, thời gian thu phí hoàn vốn cho dự án kết thúc. Tính đến ngày 31/7/2017, Nhà đầu tư đã thu tạo lợi nhuận được hơn 1 năm. Số thu tạo lợi nhuận cho nhà đầu tư đến hết 31/7/2017 đã lớn hơn số cao nhất so với các phương án đàm phán mức lợi nhuận của nhà đầu tư Tổng cục ĐBVN đã đưa ra.
Vì những lý do trên, Bộ GTVT yêu cầu Tổng cục ĐBVN tạm dừng thu giá sử dụng dịch vụ đường bộ tại Trạm Tào Xuyên từ 0 giờ 00 phút ngày 10 tháng 8 năm 2017 để tiếp tục đàm phán và xử lý theo quy định.